«Δεν υπάρχει καλύτερη συμφωνία από αυτήν»

Την πεποίθησή του ότι τα προβλήματα λύνονται με την εφαρμογή μιας νέας πολιτικής και όχι με τη χάραξη νέων συνόρων εξέφρασε ο πρωθυπουργός της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ σε αποκλειστική του συνέντευξη στα ΝΕΑ.Ο κ. Ζάεφ περιμένει από τα μέλη του Κοινοβουλίου του να λάβουν μια απόφαση που να σέβεται τη βούληση τόσο των πολιτών που ψήφισαν στο δημοψήφισμα όσο και του 80% των πολιτών που θέλουν την ένταξη της χώρας σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, διευκρινίζοντας πως σε αντίθετη περίπτωση θα προκηρύξει εκλογές. Ηλθε η στιγμή, τονίζει, για διαφορετικά Βαλκάνια, που θα έχουν αφήσει πίσω τις προκαταλήψεις και θα έχουν μετατραπεί από «Πυριτιδαποθήκη» σε «Πηγή Σταθερότητας». Ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ εξαίρει τον έλληνα ομόλογό του για το θάρρος που επέδειξε στις διαπραγματεύσεις και στέλνει στον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης μήνυμα ότι οι πολιτικοί των Βαλκανίων πρέπει να γνωρίζουν να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις.

Πόσες πιθανότητες υπάρχουν να βρείτε τις 11 ψήφους που χρειάζεστε προκειμένου να περάσετε τη συνταγματική αναθεώρηση από το Κοινοβούλιο;

Σύμφωνα με τις στρατηγικές μας προτεραιότητες – ένταξη στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ – και όπως προβλέπεται από τη συμφωνία των Πρεσπών που υπογράφηκε ανάμεσα στη χώρα μας και την Ελληνική Δημοκρατία, η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας ανέλαβε την υποχρέωση να προετοιμάσει μία πρόταση συνταγματικής αναθεώρησης.

Δεδομένης της ιστορικής σημασίας και του επείγοντος χαρακτήρα των στιγμών, η κυβέρνηση της οποίας ηγούμαι ανέλαβε μία πρωτοβουλία και έλαβε μια απόφαση να υποβάλει την πρόταση συνταγματικής αναθεώρησης στο Κοινοβούλιο, ζητώντας ταυτόχρονα από το τελευταίο να ξεκινήσει τη διαδικασία.

Τώρα, όλα τα μέλη του Κοινοβουλίου, ανεξάρτητα από την πολιτική τοποθέτησή τους, έχουν ένα ιστορικό χρέος εξ ονόματος των πολιτών να διασφαλίσουν τον δρόμο της χώρας μας προς τη σταθερότητα, την ασφάλεια και την οικονομική ευημερία. Αυτός είναι ο δρόμος προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ που περνάει μέσα από τη συμφωνία των Πρεσπών.

Αναμένουμε από τα μέλη του Κοινοβουλίου μας να λάβουν μια απόφαση προς αυτή την κατεύθυνση, ως απόδειξη σεβασμού προς τη βούληση τόσο της πλειοψηφίας των πολιτών που ψήφισαν στο δημοψήφισμα, όσο και του περίπου 80% των πολιτών που εγκρίνουν και ζητούν συνεχώς την ένταξη της χώρας μας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Ο λαός έκανε μια πολύ σημαντική επιλογή. Η πλειοψηφία των πολιτών που ψήφισαν στο δημοψήφισμα στήριξαν ένα ζήτημα, ένα όραμα και έναν στόχο για το μέλλον της χώρας μας, και χρειάζεται να κάνουμε μόλις ένα βήμα ακόμη προκειμένου να τα επιτύχουμε.

Η εκπλήρωση αυτού του οράματος βρίσκεται τώρα στα χέρια κάθε μέλους του Κοινοβουλίου ξεχωριστά, και εξαρτάται από αυτούς. Οφείλουν να λάβουν μία απόφαση που να δείχνει πως θέλουν να καταστήσουν τη χώρα μας έναν ασφαλή και ελκυστικό τόπο διαβίωσης για κάθε πολίτη.

Αν δεν βρείτε τις ψήφους που χρειάζεστε, θα προχωρήσετε προφανώς σε εκλογές;

Αν οι βουλευτές του VMRO-DPMNE εξακολουθήσουν να αρνούνται να αναλάβουν τις ευθύνες τους και εμμείνουν στις θέσεις που απειλούν το μέλλον της χώρας μας, η κοινοβουλευτική πλειοψηφία θα ψηφίσει για πρόωρες εκλογές.

Φοβάστε ενδεχόμενη αστάθεια αν δεν αποφύγετε το πιο «προβληματικό σενάριο»;

Το τελευταίο διάστημα, η πολιτική της κυβέρνησής μου ενδυνάμωσε και εμβάθυνε τη φιλία με όλους μας τους γείτονες. Η κυβέρνηση κατάφερε να κλείσει όλα τα ανοιχτά διμερή ζητήματα σεβόμενη τις αρχές του ανοιχτού διαλόγου, της αμοιβαίας κατανόησης και της προθυμίας εξεύρεσης λύσεων.

Σήμερα, η χώρα μας δεν έχει ανοιχτά ζητήματα με κανέναν γείτονά μας. Σεβόμαστε όλους μας τους γείτονες και οικοδομούμε τη φιλία μας επενδύοντας στην ανάπτυξη της συνεργασίας και του εμπορίου.

Ταυτόχρονα, στηρίζουμε και ενθαρρύνουμε τις προσπάθειες όλων των γειτόνων μας να επιλύσουν ανοιχτά ζητήματα και να ξεπεράσουν παρεξηγήσεις προς το συμφέρον των διμερών τους σχέσεων, αλλά επίσης προς το συμφέρον της σταθερότητας, της συνεργασίας και της ευημερίας ολόκληρης της περιοχής. Πιστεύουμε πως τα προβλήματα επιλύονται με την εφαρμογή νέων πολιτικών και όχι με τη χάραξη νέων συνόρων. Πιστεύω πως η επίλυση της διαμάχης ανάμεσα στις χώρες μας και τους λαούς μας είναι μια ιστορική στιγμή και μια πηγή σταθερότητας για τα Βαλκάνια και για την Ευρώπη.

Πώς αξιολογείτε το σενάριο των αλλαγών συνόρων, σε συνέχεια των εξελίξεων στην ΠΓΔΜ;

Αν η ερώτησή σας σχετίζεται με το ζήτημα των σχέσεων Βελιγραδίου – Πρίστινας, η κυβέρνηση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας πιστεύει πως τα Βαλκάνια δεν χρειάζονται νέες διαμάχες.

Μόνο ενωμένες μπορούν οι χώρες της περιοχής μας να αναπτυχθούν ταχύτερα και ευκολότερα, καθώς και να κάνουν πραγματικότητα τις κοινές ευρωπαϊκές τους φιλοδοξίες μέσα από την αμοιβαία συνεργασία με σκοπό τη δημιουργία καλύτερων συνθηκών διαβίωσης για τους πολίτες.

Η Δημοκρατία της Μακεδονίας στηρίζει μία θετική λύση για το Κόσοβο. Μία λύση που θα βελτιώσει την ευημερία των Σέρβων, των Αλβανών, και όλων των άλλων πολιτών που ζουν στο Κόσοβο. Μία λύση που θα εγγυάται την ειρήνη, την ασφάλεια και την ευημερία της Σερβίας, του Κοσόβου και ολόκληρης της περιοχής. Είναι πολύ σημαντικό να είναι ενωμένοι όλοι οι ηγέτες εδώ σε αυτή την περιοχή γύρω από τους κοινούς μας στόχους, που είναι η διαρκής ειρήνη, η περιφερειακή συνεργασία, η οικονομική ανάπτυξη και η ένταξη στην ΕΕ.

Γιατί πιστεύετε πως δεν επιτύχατε την καλύτερη δυνατή συμμετοχή στο δημοψήφισμα;

Περισσότεροι από 660.000 πολίτες ψήφισαν στο δημοψήφισμα. Από αυτούς, περισσότεροι από 90% δήλωσαν «ΥΠΕΡ» του να αποδεχθεί η Δημοκρατία της Μακεδονίας τη συμφωνία με την Ελλάδα και να ενταχθεί η χώρα στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Προκειμένου να υπερκαλυφθεί το όριο με βάση την απογραφή, έπρεπε θεωρητικά να συμμετάσχουν 903.169 πολίτες, από τους οποίους οι 451.585 να ψηφίσουν «ΥΠΕΡ». Στο δημοψήφισμα που πραγματοποιήθηκε την 30ή Σεπτεμβρίου, 609.813 πολίτες ψήφισαν «ΥΠΕΡ». Δεν είναι αυτό μια έκφραση της βούλησης των πολιτών;!

Στις εκλογές ή σε ένα δημοψήφισμα, οι πολίτες που πηγαίνουν και ψηφίζουν είναι εκείνοι που λαμβάνουν την απόφαση.

Καθώς το δημοψήφισμα ήταν συμβουλευτικό, και όχι δεσμευτικό, εναπόκειται τώρα στα μέλη του Κοινοβουλίου, τα οποία έχουν επιλεγεί από τον λαό, να λάβουν μια απόφαση σεβόμενα και ακολουθώντας τα συμφέροντα των πολιτών, της χώρας και του προσωπικού τους χρέους.

Αν ξεκινούσαν όλα από την αρχή, θα αποφεύγατε κάτι; Ισως τη μεγάλη στήριξη από τη Δύση, που κάποιοι εκτιμούν ότι λειτούργησε σαν μπούμερανγκ;

Σε μια περίοδο που καθορίζουμε τη μελλοντική πορεία της χώρας μας, όλοι οι φίλοι μας από τη διεθνή κοινότητα έχουν αναγνωρίσει ότι αυτή η στιγμή είναι ιστορική και έχουν εγκρίνει την πολιτική της κυβέρνησής μας στον δρόμο προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Είναι πιο εύκολο να φτάσεις στην επιτυχία αυτή όταν έχεις υποστηρικτικούς φίλους.

Οι φίλοι μας μάς έχουν πει να παραμείνουμε με θάρρος στον δρόμο που στρώνουμε προκειμένου να εξασφαλίσουμε ευημερία και ευμάρεια για όλους τους πολίτες μας και όλους τους λαούς στην περιοχή.

Η επιθυμία τους να δουν τη χώρα μας ως ισότιμο εταίρο στις μεγάλες συμμαχίες είναι ειλικρινής και ισχυρή.

Οι φίλοι μας από τη διεθνή κοινότητα στηρίζουν τη διαδικασία, επιβεβαιώνοντας ότι αναγνωρίζουν την ταυτότητα και την κρατική μας υπόσταση – κι αυτή είναι μια εκδήλωση σεβασμού προς όλους τους πολίτες της χώρας μας.

Πόσο καθοριστικός ήταν ο ρόλος της Ρωσίας σε αυτή την ιστορία; Πιστεύετε πως υπήρξε ανάμειξη, τι είδους και σε ποιο βαθμό;

Καλλιεργούμε παραδοσιακά φιλικές σχέσεις με τη Ρωσική Ομοσπονδία και θα συνεχίσουμε να αναπτύσσουμε τις σχέσεις και τη συνεργασία μας.

Η οικονομική και πολιτιστική συνεργασία, καθώς και η συνεργασία στον τομέα της γεωργίας, είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο και αναμένουμε να ενισχυθούν.

Είμαι πεπεισμένος πως υπάρχει επίγνωση, και πρέπει να υπάρχει επίγνωση, πως η παγκόσμια ειρήνη είναι ένα οικουμενικό συμφέρον, και για αυτό χρειαζόμαστε σταθερές και ασφαλείς χώρες που αναπτύσσονται σύμφωνα με τον δρόμο που έχουν επιλέξει.

Ποσοστό άνω του 80% των πολιτών της Δημοκρατίας της Μακεδονίας τάσσονται υπέρ της ένταξης της χώρας μας στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Αυτοί είναι οι στρατηγικοί μας στόχοι, το δικαίωμά μας και η ευθύνη μας, για τα οποία δεν υπάρχει εναλλακτική λύση. Προσέχουμε και παρακολουθούμε την κατάσταση.

Η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αντιτίθεται στη συμφωνία. Τι μήνυμα τους στέλνετε;

Εχουμε πλήρη επίγνωση ότι υπάρχουν πολιτικοί κύκλοι στη χώρα σας που θεωρούν αυτό το ζήτημα πολύ ευαίσθητο.

Το μήνυμά μας είναι το ίδιο προς την κυβέρνηση και την αντιπολίτευση της Ελλάδας, όπως και προς όλους τους πολίτες: ας διατηρήσουμε το καλό πνεύμα συνεργασίας και την ισχυρή πολιτική βούληση που απορρέουν από τις Πρέσπες και ας επιτρέψουμε σε αυτό το πνεύμα συνεργασίας να μας κατευθύνει και να καθορίσει τις σχέσεις μας στο μέλλον. Μαζί, έχουμε μια μοναδική ευκαιρία να στείλουμε ένα ισχυρό μήνυμα σταθερότητας στην περιοχή και την Ευρώπη, μαζί έχουμε μια ευκαιρία να σημειώσουμε μια ιστορική επιτυχία που θα αποτελέσει σοβαρή επένδυση για το μέλλον.

Αποτελεί καθήκον μας να συνεχίσουμε να επιδιώκουμε την εξασφάλιση εκείνων των συνθηκών και στις δύο πλευρές που θα επιτρέψουν την πλήρη εκπλήρωση της συμφωνίας. Ελαχιστοποιούμε τους κινδύνους, καθώς δεν πρέπει να αφήσουμε τίποτα στην τύχη. Πιστεύουμε ότι δεν υπάρχει καλύτερη συμφωνία για τις δύο πλευρές από αυτήν.

Το κρίσιμο ζήτημα για όσους θέλουν να αξιολογήσουν αυτή τη συμφωνία είναι ότι η Ελλάδα, εκτός από το όνομα, «παραχωρεί» επίσης γλώσσα και εθνότητα. Τι «παραχωρεί» η ΠΓΔΜ;

Οι υποχρεώσεις και τα καθήκοντα των δύο χωρών απορρέουν από τις διατάξεις και το πνεύμα της συμφωνίας ανάμεσα στις δύο πλευρές.

Δεν θέλω να μιλήσω για παραχωρήσεις, για το ποιος έδωσε σε κάποιον κάτι ή πήρε κάτι άλλο. Θέλω να μιλήσω για τις λύσεις που περιλαμβάνονται στη συμφωνία και ξεκλείδωσαν ένα ζήτημα που ήταν περιπεπλεγμένο και αδιέξοδο. Το κλειδί βρίσκεται στις λύσεις που ανοίγουν προοπτικές για το μέλλον, όχι στις παραχωρήσεις.

Η λύση για το όνομα της χώρας μας και για την αναγνώριση της ιδιαιτερότητας της ταυτότητάς μας, που ως μακεδονική απορρέει από τα μοναδικά γνωρίσματά μας τα οποία είναι διαφορετικά από εκείνα της ελληνικής ταυτότητας, πρέπει να βρεθεί στην απόφαση για αλλαγές στο Σύνταγμά μας και τις εγγυήσεις για το απαραβίαστο των συνόρων. Με βάση τη φρασεολογία σας, αυτές είναι οι παραχωρήσεις που κάνει η χώρα μας.

Και οι δύο πλευρές της συμφωνίας για την επίλυση της διαμάχης έχουν καθήκον να προβούν σε μια σοβαρή μελέτη των ζητημάτων. Και οι δύο πλευρές της συμφωνίας έχουν προβλέψει με σαφήνεια όλα τα βήματα που πρέπει να γίνουν ή τις διαδικασίες που πρέπει να ξεκινήσουν για να εξασφαλιστεί η θεσμική στήριξη για την εκπλήρωσή τους.

Μια από τις διαδικασίες αυτές είναι η δημιουργία συνθηκών για μια ασφαλή κοινοβουλευτική και πολιτική πλειοψηφία για την εκπλήρωση των συνταγματικών αλλαγών.

Στην πράξη, μπορεί να υπάρξει μια ομαλή συνύπαρξη όταν διαφωνούν τόσο μεγάλα στρώματα του πληθυσμού και στις δύο πλευρές;

Οι περισσότεροι πολίτες και στις δύο χώρες θέλουν μια λύση, θέλουν ειρήνη, σταθερότητα και πρόοδο. Βλέπω τη χώρα μου, όπως και τις άλλες βαλκανικές χώρες, με τον ίδιο τρόπο που τη βλέπουν οι συμπολίτες μου: μια σύγχρονη, οικονομικά σταθερή και κοινωνικά υπεύθυνη χώρα, με βάση τις προδιαγραφές της ΕΕ και των άλλων κρατών-μελών της Ενωσης.

Είναι καιρός να δώσουμε στον κόσμο μια διαφορετική Βαλκανική Χερσόνησο, μια χερσόνησο  χωρών που έχουν αφήσει πίσω τις προκαταλήψεις τους και τις ιστορικές παραχωρήσεις και έχουν στραφεί προς την ευημερία των πολιτών τους και την οικοδόμηση σχέσεων καλής γειτονίας.

Είναι καιρός να μετατρέψουμε τη Βαλκανική Χερσόνησο από «Bure Baruta» (πυριτιδαποθήκη) σε «Πηγή Σταθερότητας». Σε μια περιοχή που παράγει ειρήνη, συνεργασία, συνδεσιμότητα, δυναμική διακύμανση ανθρώπων και ιδεών…

Εργαζόμαστε ενεργά για τη δημιουργία συνθηκών για ένα θετικό αποτέλεσμα από τη συμφωνία των Πρεσπών και για την εφαρμογή του δεύτερου μέρους της συμφωνίας για το οποίο τόσο λίγος λόγος γίνεται, που έχει τίτλο «εντατικοποίηση και εμπλουτισμός της συνεργασίας ανάμεσα στις δύο πλευρές».

Αναγνωρίζουμε καλή θέληση και στην άλλη πλευρά.

Χάρις στην ατμόσφαιρα καλής θέλησης, πολιτικής ωριμότητας και αποφασιστικότητας για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος, μπορούμε να φτάσουμε πολύ σύντομα σε μια λύση.

Ας μη χάσουμε αυτή τη στιγμή. Ας μην επιδιώξουμε απαντήσεις που είναι καλές μόνο για τη μια πλευρά. Ας εξακολουθήσουμε να αναζητούμε την πραγματική απάντηση, που θα είναι αμοιβαία αποδεκτή από τις δύο πλευρές.

Πόσο κοντά φτάσαμε στην υιοθέτηση του ονόματος «Δημοκρατία του Ιλιντεν» και πού σκόνταψε τελικά αυτό το όνομα;

Στις διαπραγματεύσεις φτάσαμε σε ένα σημείο όπου θεωρήσαμε ότι το όνομα Δημοκρατία του Ιλιντεν αποτελεί μια καλή βάση για μια οριστική λύση. Υστερα συμφωνήσαμε ότι θα επιδιώξουμε μια ευρύτερη πολιτική συναίνεση στις δύο χώρες. Οι ελληνικοί πολιτικοί κύκλοι δεν παρείχαν ικανοποιητική στήριξη στην πρόταση αυτή κι έτσι προχωρήσαμε σε μια άλλη λύση που περιλαμβάνει ένα γεωγραφικό σημείο αναφοράς για τον καθορισμό του ονόματός μας. Σε όλες τις σύνθετες διαδικασίες υπάρχουν επιτυχή και ανεπιτυχή βήματα, το σημαντικό όμως είναι ότι ξεπεράσαμε αυτή την κατάσταση και βρήκαμε μια λύση αποδεκτή από τις δύο πλευρές.

Ποια άλλα ονόματα εξετάστηκαν σοβαρά κατά τη διάρκεια της διαπραγμάτευσης;

Τα άλλα ονόματα που συζητήθηκαν κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων είναι εκείνα που προτάθηκαν από τον διαπραγματευτή Νίμιτς και είχαν εν γένει γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό. Αποδεχθήκαμε ένα γεωγραφικό σημείο αναφοράς, που επιβεβαιώνει αδιαμφισβήτητα γεωγραφικά και εδαφικά γεγονότα.

Υπήρξε κάποια στιγμή που φοβηθήκατε ότι μπορούσε να μην επιτευχθεί συμφωνία; Και γιατί;

Σας διαβεβαιώ ότι κατά τη διάρκεια όλης της διαδικασίας, από τη στιγμή που ανέλαβαν οι υπουργοί Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ και τα επιτελεία τους, αλλά και αφότου αναμειχθήκαμε ο Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, εγώ και τα επιτελεία μας, υποκινούμασταν από το κίνητρο και την αποφασιστικότητα να βρούμε μια λύση.

Ξέραμε ότι έπρεπε να υπάρχει μια λύση, αλλιώς δεν θα υπήρχε μια τέτοια πολιτική και προσωπική βούληση από όλους όσοι έλαβαν μέρος στη διαδικασία.

Φυσικά ήταν παρών ο ιδιαίτερα έγκυρος και έμπειρος μεσολαβητής Μάθιου Νίμιτς, υπήρξε όμως διακριτικός και γνώριζε πότε να παρέμβει ενεργά και πότε είχε σημασία να μας αφήσει μόνους να διασχίσουμε τον λαβύρινθο που θα οδηγούσε στη λύση.

Ενα τόσο σύνθετο και ευαίσθητο πρόβλημα απαιτεί ανά πάσα στιγμή μια λεπτή, προσεκτική και υπεύθυνη συμπεριφορά. Ετσι συμπεριφερθήκαμε σε όλη αυτή τη διαδικασία.

Δεν επρόκειτο για ένα ζήτημα που θα μπορούσε να λυθεί με τη διπλωματία της «μπουλντόζας», όπως πίστεψαν μερικοί.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τη διαπραγματευτική στάση της Αθήνας κατά τη διάρκεια της τελευταίας κρίσιμης περιόδου;

Τη χαρακτηρίζω μια ισχυρή πολιτική βούληση να αλλάξει η εικόνα των Βαλκανίων.

Να αποκτήσει η περιοχή νέα Βαλκάνια, τα Βαλκάνια του 21ου αιώνα, στα οποία το παρελθόν και οι σκιές της Ιστορίας δεν θα παρεμβαίνουν στο κοινό ευρωπαϊκό μέλλον ως ανεπίλυτα προβλήματα.

Θέλαμε να ανακουφίσουμε την περιοχή των Βαλκανίων από το βάρος της κληρονομιάς της ως «Bure Baruta» (Πυριτιδαποθήκης).

Κίνητρό μας ήταν η επιθυμία να προσφέρουμε στον κόσμο μια λύση που να είναι αποτέλεσμα μιας ευρωπαϊκής προσέγγισης στην αναζήτηση απαντήσεων.

Δέχθηκα να αφοσιωθώ πλήρως, ως άτομο και ως πολιτικός, στην εξασφάλιση για τη χώρα μου και τους συμπατριώτες μου μιας λύσης στον αποκλεισμό που αντιμετωπίζουμε εδώ και περισσότερες από τρεις δεκαετίες.

Η ελληνική κυβέρνηση επέδειξε γνήσιο ενδιαφέρον να επιλυθεί το ζήτημα. Ταυτόχρονα, υπερασπιζόταν σθεναρά τα εθνικά σας συμφέροντα, όπως κάναμε και εμείς με τα δικά μας. Οι διαπραγματεύσεις δεν ήταν εύκολες. Συνειδητοποιούμε όμως πως αν έχουμε το θάρρος να κάνουμε έναν συμβιβασμό, αυτό θα ωφελήσει και τις δύο χώρες, τη σταθερότητα στην περιοχή και την ενίσχυση των ευρωατλαντικών δομών. Θέλω να ευχαριστήσω προσωπικά τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα για το θάρρος που επέδειξε και για το γεγονός ότι μοιράστηκε μαζί μου το όραμα για ειρηνικά και ευημερούντα Βαλκάνια ως αναπόσπαστο μέρος της ΕΕ.

Τελικά, η συνάντησή σας με την εκπρόσωπο της Νέας Δημοκρατίας, τη Μαρία Σπυράκη, ήταν τυχαία ή όχι; Και πόσες συναντήσεις υπήρξαν; Μία ή δύο;

Είχα έναν σύντομο καφέ και συζήτηση με την κυρία Μαρία Σπυράκη στο ξενοδοχείο όπου έμενα, κοντά στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως έκανα με πολλούς ευρωβουλευτές ή πολιτικούς από διαφορετικές χώρες στη διάρκεια εκείνης της επίσκεψης στις Βρυξέλλες.

Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τον πρόεδρο της Νέας Δημοκρατίας Κυριάκο Μητσοτάκη;