Τα μυστικά της μικρής μας πόλης

Οπως ακριβώς στο θαυμάσιο αφηγηματικό βιβλίο της Ρούλας Γεωργακοπούλου «Δέντρα, πολλά δέντρα» αν ακούστηκε κάποια ένσταση ήταν σε σχέση με τον τίτλο, ότι θα μπορούσε, σύμφωνα με το περιεχόμενό του, να έχει επιλεγεί ένας ακόμη πιο καίριος, το ίδιο συμβαίνει με το βιβλίο «Η δωρεά των δέντρων». Οχι ως προς τον τίτλο που φαίνεται να κυριολεκτεί, καθώς τα δέκα διηγήματα του πρώτου μέρους συνιστούν «μια συνομιλία» του Αρη Αλεβίζου με δέντρα όπως η κουμαριά, η συκιά, η ελιά, η ροδιά και κάμποσα ακόμη. Οσο γιατί μένει εντελώς ακάλυπτο σε σχέση με τον τίτλο το δεύτερο μέρος (το πιο ενδιαφέρον, κατά τη γνώμη μας), το συγκροτημένο από δεκατρία διηγήματα που καμία σχέση δεν έχουν ούτε με τα «δέντρα» ούτε με τη «δωρεά» τους.

«Αστικό» το τοπίο στο σύνολο των δεκατριών διηγημάτων, το μόνο που θα είχε να τους προσάψει κανείς είναι ότι ενώ τα περισσότερα προσφέρονται ως υλικό ακόμη και για να αποκτήσουν την έκταση μιας νουβέλας, τώρα περιορίζονται συχνά σε κείμενα των τριών και των τεσσάρων μόλις σελίδων – ένα μόνο είναι της τάξεως των εννέα. Παρά την «τηλεγραφική» συχνά συντομία, η έκφραση παραμένει γοργή και λαγαρή και επιπλέον δεν αισθάνεσαι κανενός είδους συνωστισμό, όσο και αν ως κουίζ ακόμη θα σου ήταν δύσκολο να απαντήσεις πώς θα ήταν δυνατόν να συνδυαστούν οι «Μάγισσες του Σάλεμ» του Αρθουρ Μίλερ με τον Ηλία Πετρόπουλο και τα ονόματα της Κατίνας Παξινού, του Αλέξη Μινωτή και της Ελένης Χατζηαργύρη με τα σπαράγγια και την ΚΝΕ. Με ένα επιπλέον προσόν όλων των διηγημάτων πως είτε αναφέρονται σε περιστατικά που συγκροτούν κοινές μνήμες χιλιάδων ανθρώπων είτε σε περιοχές και σε δρόμους που επίσης χιλιάδες τούς έχουν διασχίσει, ο καθένας να τα λογαριάζει ως προσωπική του περιουσία, που θα ήταν αδύνατον να τη μοιραστεί με τον οποιονδήποτε ακριβώς γιατί αισθάνεται ως ο αποκλειστικός διαχειριστής της.

Δρόμοι

Αν και πρόκειται για ιστορίες και ανθρώπους που θα ήταν αδύνατον να υποψιαστεί κανείς την ύπαρξή τους, έστω και αν κινούνται ανάμεσά μας, το γεγονός ότι μας γίνονται αντιληπτοί μόλις αποφασίζει κανείς να τους «καταγράψει», κάνει τόσο τους ανθρώπους όσο και τις ιστορίες να μοιάζουν αποσπασμένες από ένα ρεύμα ζωής που, αν και κυλάει βουβό γύρω μας, θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να πλημμυρίσει τα πάντα. Ακόμη και όταν πρόκειται για δρόμους όπως η Σατωβριάνδου και η 3ης Σεπτεμβρίου, η Μενάνδρου και η Ακαδημίας ή για περιοχές όπως ο Κολωνός, η Τρούμπα, το Πεδίον του Αρεως και το Νεκροταφείο Παπάγου, τόσο γνωστές ώστε να μην επιφυλάσσουν καμιά απολύτως έκπληξη, τώρα όπως «αναδιπλώνονται» χάρη σε πρόσωπα εντελώς καθημερινά, αισθάνεσαι αιφνίδια τον προορισμό τους να έχει διευρυνθεί, σάμπως να υπήρξαν για να αποκαλύψουν ένα μυστικό που πεισματικά διατηρούνταν ώς σήμερα αδιαπέραστο. Χωρίς ίχνος φιλολογίας, ακόμη και τα χρόνια της «κρίσης» μοιάζει με το διήγημα «Ως εκ περιστάσεως» να αποκτούν μία από τις εναργέστερες δραματικά αποτυπώσεις τους ακριβώς γιατί απουσιάζει η ρητή αναφορά της λέξης «κρίση» και των ορατών συμφραζομένων της.