Ισχυρές σεισμικές δονήσεις καταγράφονται στην κυβέρνηση με αφορμή τη σύγκρουση του Νίκου Κοτζιά με τον Πάνο Καμμένο που αγριεύει, όπως επιβεβαιώθηκε και στη χθεσινή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο υπουργός Εξωτερικών φέρεται να εξετάζει ακόμη και το ενδεχόμενο παραίτησης, καθώς θεωρεί ότι στην αντιπαράθεση με τον υπουργό Αμυνας δεν είχε επαρκή κάλυψη από τον Αλέξη Τσίπρα.
Ενδεικτική της έκρυθμης κατάστασης που έχει διαμορφωθεί στο εσωτερικό της κυβέρνησης είναι η αποχώρηση του Νίκου Κοτζιά από την αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου, ενώ συνεχιζόταν η συνεδρίαση, και η επίσκεψή του – εκτάκτως – στο Προεδρικό Μέγαρο, όπου είχε συνάντηση μιάμισης ώρας με τον Προκόπη Παυλόπουλο, όπου προφανώς συζητήθηκαν όσα είχαν διαδραματιστεί στο Υπουργικό Συμβούλιο. Η σφοδρή αντιπαράθεση μεταξύ Κοτζιά και Καμμένου στο Υπουργικό επισκίασε ακόμη και την εισήγηση του Πρωθυπουργού, ο οποίος είχε ουσιαστικά ζητήσει από τους υπουργούς του να δεσμευτούν πως δεν θα ρίξουν την κυβέρνηση! Το επεισόδιο ξεκίνησε όταν ο Καμμένος έλαβε τον λόγο, αναφέροντας ότι στην προγραμματική συμφωνία ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ υπήρχε διαβεβαίωση ότι το Σκοπιανό θα έρθει στη Βουλή μετά τις εκλογές, αν και ο Τσίπρας τού είπε πως η συμφωνία των Πρεσπών αποτελεί κυβερνητική επιλογή.
Ο Νίκος Κοτζιάς ζήτησε τον λόγο, ενοχλημένος – κατά τις ίδιες πληροφορίες – και από γενικές αναφορές που φέρεται να έχει κάνει ο Καμμένος για τα κονδύλια του ΥΠΕΞ. Σύμφωνα με μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατηγόρησε ευθέως τον Καμμένο ότι «επιχειρεί να ασκήσει εξωτερική πολιτική εις βάρος της κυβέρνησης και της χώρας». Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών τού είπε ότι αυτό γίνεται στη βάση των δικών του προσωπικών και πολιτικών επιδιώξεων. Με ένταση ο Κοτζιάς είπε στον Καμμένο ότι «οι θέσεις που εξέφρασε στις ΗΠΑ παραβιάζουν την κυβερνητική συμφωνία» και του διαμήνυσε πως «εξωτερική πολιτική ασκεί ο Πρωθυπουργός και ο ίδιος».
Οι «πυροσβέστες». Η κατάσταση πήγε να τεθεί εκτός ελέγχου και χρειάστηκε να παρέμβει πυροσβεστικά ο Νίκος Παππάς που ζήτησε να θεωρηθεί λήξαν το επεισόδιο, επικρίνοντας και όσους επιχειρούν να ταυτίσουν τον Καμμένο με τον Σαλβίνι. Κατά τις ίδιες πηγές, σε ενωτικό κλίμα ήταν και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ενώ ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίστηκε να παραμένει αμέτοχος μπροστά στο εκρηκτικό επεισόδιο.
Η ατμόσφαιρα είχε βαρύνει πάρα πολύ στην αίθουσα του Υπουργικού Συμβουλίου και ζητήθηκε από τους υπουργούς να μην εξωτερικεύσουν τις όποιες διαφωνίες που έχουν, καθώς αυτό που προέχει δεν είναι η κυβέρνηση να μεταδίδει μήνυμα διχασμού, αλλά ενότητας. Γι’ αυτό και ο Κοτζιάς, όταν ρωτήθηκε από τους δημοσιογράφους, δήλωσε άγνοια περί της αντιπαράθεσής του με τον πρόεδρο των ΑΝΕΛ. «Δεν ξέρω, δεν ξέρω» είπε, μη θέλοντας να δώσει συνέχεια.
Είχε προηγηθεί και η νέα δέσμευση του Καμμένου, αυτή τη φορά σε θεσμικό επίπεδο και ενώπιον των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου, ότι αν και δεν αλλάζει τη θέση του για τη συμφωνία των Πρεσπών, δεν πρόκειται να συμπλεύσει με τη ΝΔ για προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης.
ΚΑΜΜΕΝΟΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΟΣΧΑ. Ο Καμμένος που ετοιμάζεται στις 29 Οκτωβρίου να επισκεφθεί τη Μόσχα και αποχώρησε και αυτός χαμογελαστός, είδε να συντάσσονται μαζί του τόσο η υπουργός Τουρισμού Ελενα Κουντουρά όσο και ο εξωκοινοβουλευτικός υφυπουργός Απόδημου Ελληνισμού Τέρενς Κουίκ στο θέμα της μη στήριξης της πρότασης μομφής της ΝΔ.
Περίεργη σιωπή. Ιδιαίτερη εντύπωση έκανε το γεγονός ότι οι άλλοι δύο βουλευτές υπουργοί των ΑΝΕΛ, ο υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Βασίλης Κόκκαλης και η υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Μαρία Κόλλια – Τσαρουχά, δεν έλαβαν τον λόγο. Αυτή η σιωπή, αν και συζητήθηκε, δεν αξιολογήθηκε ως ανησυχητική από το Μέγαρο Μαξίμου, όπου επικρατεί η άποψη πως δεσμεύονται από τη δήλωση Καμμένου, αν και αυτό μένει να αποδειχθεί.
«Σας παρακαλώ, μη ρίξετε την κυβέρνηση»
Σε μια κίνηση που δεν έχει καταγραφεί άλλη φορά στα μεταπολιτευτικά πολιτικά χρονικά, τουλάχιστον σε αυτή τη μορφή, προχώρησε ο Αλέξης Τσίπρας, ζητώντας κατά τη χθεσινή επεισοδιακή συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου από τους υπουργούς του να δεσμευθούν ότι δεν θα ανατρέψουν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ! Το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός επέλεξε να απευθύνει τη συγκεκριμένη έκκληση σε θεσμικό επίπεδο αποκτά ιδιαίτερη σημασία και αναδεικνύει τις λεπτές ισορροπίες που καταγράφονται στο Υπουργικό Συμβούλιο.
Παρά το γεγονός ότι προχθές έγινε το γεύμα του Πρωθυπουργού με τον Πάνο Καμμένο στη Λέσχη Αξιωματικών των Ενόπλων Δυνάμεων που αποκάλυψαν «ΤΑ ΝΕΑ», το κλίμα παραμένει βαρύ στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ για τον πρόεδρο των Ανεξαρτήτων Ελλήνων και υπουργό Εθνικής Αμυνας. Και ενισχύει τις εκτιμήσεις ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα και δεν είναι απλά ένα παιχνίδι μεταξύ των δύο κυβερνητικών εταίρων, ενώ στο Μέγαρο Μαξίμου είναι ανήσυχοι για τις κινήσεις και άλλων στελεχών των ΑΝΕΛ που είναι μέλη της κυβέρνησης.
Γι’ αυτό και ο Τσίπρας απηύθυνε μηνύματα με τρεις αποδέκτες: τον Καμμένο, τους υπουργούς των ΑΝΕΛ, και τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου που είναι είτε σε ανοικτή αντιπαράθεση μεταξύ τους είτε συγκρούονται με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, όπως καταγράφηκε με ένταση στην πρόσφατη Κεντρική Επιτροπή.
«Οχι» σε πρόταση μομφής. Ο Πρωθυπουργός ζήτησε κατά την εισήγησή του να δεσμευθούν οι υπουργοί και άρα και ο Καμμένος, ότι δεν θα στηρίξουν την πρόταση μομφής της ΝΔ για το ονοματολογικό της ΠΓΔΜ, μια κίνηση όμως της αξιωματικής αντιπολίτευσης που αναμένεται ύστερα από δυο μήνες περίπου. Θέτοντας ως κεντρικό πολιτικό ζήτημα την ανάγκη ενότητας της κυβέρνησης σε μία περίοδο που, όπως διευκρίνισε, «μπορεί να δρέψει τους καρπούς μίας προσπάθειας τριάμισι ετών, καθώς πλέον βρισκόμαστε στη μεταμνημονιακή φάση ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας», τους έθεσε προ των ευθυνών τους. Και ενώ είχε προηγηθεί η συνάντηση με τον Καμμένο, όπου επιβεβαιώθηκε πως θα πορευθούν μαζί έως τη στιγμή που θα έρθει στην ελληνική Βουλή η συμφωνία των Πρεσπών, δηλαδή περίπου Φεβρουάριο – Μάρτιο του 2019, ο ίδιος επέλεξε τη συγκεκριμένη κίνηση στην πολιτική σκακιέρα.
Στη σκιά και πάλι σεναρίων για πολιτικές εξελίξεις, αν και δεν υπάρχουν έως το τέλος του χρόνου δύσκολα νομοσχέδια που αναμένεται να δοκιμάσουν τις σχέσεις ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, ο Τσίπρας ζήτησε από όλους τους υπουργούς να δεσμευθούν ότι δεν υπάρχει σκέψη να ταυτιστούν και δεν θα ταυτιστούν ποτέ με τις προσπάθειες της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς να ανατραπεί η κυβέρνηση με αφορμή το ονοματολογικό και κατ’ επέκταση δεν θα στηρίξουν μια πρόταση μομφής της ΝΔ. «Κατανοώ ότι το θέμα της ΠΓΔΜ δημιουργεί διαφορές, δεν μπορεί όμως να προαναγγέλλεται πρόωρο τέλος της κυβέρνησης. Δεν ζητώ από κανέναν να αλλάξει θέση» είπε μεταξύ άλλων και αναφέρθηκε στην ανάγκη να ολοκληρωθεί η κάθαρση, να ανορθωθεί η οικονομία και να στηριχθεί η κοινωνία.
Νέα πυρά. Το πολιτικό πρόβλημα είναι υπαρκτό και κυρίαρχο, παρά τη συνέχιση της πορείας Τσίπρα – Καμμένου και στον δρόμο προς τις εκλογές αυτό θα αναδεικνύεται με πολλές ευκαιρίες. Εξάλλου, αν και έγιναν προσπάθειες να πέσουν οι τόνοι, τα όσα ειπώθηκαν από περίπου 20 μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου στην ΚΕ με επίκεντρο τον Καμμένο και τους ΑΝΕΛ δεν διαγράφονται. Ηδη χθες και πάλι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, όπως π.χ. ο Νίκος Φίλης, έστρεψαν τα πυρά τους κατά των ΑΝΕΛ μιλώντας για συγκυβέρνηση ανάμεσα σε δυο κόμματα, που προκύπτει ως αναγκαστική επιλογή και δεν είναι στρατηγική κυβέρνηση.
Φύλλο και φτερό οι ΑΝΕΛ
Μεγάλη αναστάτωση επικρατεί στους ΑΝΕΛ, καθώς η συμφωνία των Πρεσπών έχει διχάσει την ΚΟ και το κόμμα. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Πάνος Καμμένος, αντιλαμβανόμενος τις κινήσεις του παρασκηνίου, επιμένει ότι θα μείνει μέχρι το τέλος στους ΑΝΕΛ, έστω κι αν είναι μόνος. Αυτή η επισήμανσή του μόνο τυχαία δεν είναι στη σκιά των συζητήσεων για συμπόρευση βουλευτών και στελεχών των ΑΝΕΛ με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η συζήτηση επικεντρώνεται στην Ελενα Κουντουρά, για την οποία υπάρχει εξαιρετικά θετική εικόνα στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά και για τους Θανάση Παπαχριστόπουλο και τον εξωκοινοβουλευτικό υφυπουργό Τέρενς Κουίκ. Για τα τρία αυτά πρόσωπα συζητείται εντόνως πως έχουν θέση στα ψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ ως συνεργαζόμενοι, καθώς έχουν επιδείξει πρωτοφανή προσήλωση στην κυβερνητική προσπάθεια χωρίς αποκλίσεις.
Μάλιστα, ο Παπαχριστόπουλος είπε ανοικτά ότι θα ψηφίσει τη συμφωνία των Πρεσπών και θα παραιτηθεί από βουλευτής, παραδίδοντας την έδρα του, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Σεπτεμβρίου 2015, στον Κουίκ που ακολουθεί και ο οποίος έχει άριστη σχέση με πρόσωπα του πρωθυπουργικού περιβάλλοντος, όπως ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης. Πάντως, η Κουντουρά μετά το Υπουργικό Συμβούλιο έσπευσε να διευκρινίσει ότι κατά τη συνεδρίαση δήλωσε πως στηρίζει την κυβέρνηση να ολοκληρώσει το έργο της. «Και διευκρίνισα ότι πάντα ψηφίζω κατά συνείδηση, όπως έκανα μέχρι σήμερα στην πολιτική μου διαδρομή. Αυτό είπα και μόνο, οτιδήποτε άλλο γράφεται, δεν ισχύει» ανέφερε.