Σε μια ιδιότυπη πολιτική ομηρεία βρίσκεται ο Αλέξης Τσίπρας από τον Πάνο Καμμένο, όπως αναδεικνύεται από την παραίτηση του Νίκου Κοτζιά από τη θέση του υπουργού Εξωτερικών, η οποία επέφερε ένα δυνατό χτύπημα στον κυβερνητικό συνασπισμό ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ. Κυρίως όμως αποδείχθηκε εκ νέου ότι παραμένει ισχυρός ο πολιτικός συναιτερισμός του Πρωθυπουργού με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας, ο οποίος ουσιαστικά κέρδισε μία ακόμα παρτίδα στο πολιτικό σκάκι που παίζεται στο εσωτερικό της κυβέρνησης.
Ο Τσίπρας έδειξε με την αποδοχή της παραίτησης Κοτζιά ότι διάλεξε – στην παρούσα χρονική περίοδο, καθώς κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τα μελλούμενα ως προς τον χρόνο λήξης της συμμαχίας ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ – να πορευθεί με τον Καμμένο, θέλοντας να κερδίσει και άλλο πολιτικό χρόνο. Ουσιαστικά «θυσιάστηκε» ο υπουργός Εξωτερικών, διότι δεν έγινε καμία προσπάθεια επί της ουσίας να μεταπειστεί, καθώς η επιλογή ήταν μονόδρομος για τον Πρωθυπουργό.
Η εξέλιξη αυτή ρίχνει βαριά τη σκιά της πάνω όχι μόνο στο Μέγαρο Μαξίμου, αλλά συνολικά στην κυβέρνηση, καθώς ο Κοτζιάς ενδέχεται να εξελιχθεί σε «κινούμενη βόμβα», με ό,τι αυτό σημαίνει. Και γι’ αυτό όλοι αναμένουν με ενδιαφέρον και περισσή αγωνία τι θα πει στην προγραμματισμένη ομιλία του στο Ηράκλειο Κρήτης την προσεχή Δευτέρα σε εκδήλωση της κίνησης Πράττω, στην οποία πλέον θα στρέψει την προσοχή του.
Ο Καμμένος την ίδια στιγμή απέδειξε ότι η επιρροή του στον Πρωθυπουργό είναι μεγαλύτερη από όση πίστευαν πολλοί, καθώς ο Κοτζιάς είναι ο δεύτερος υπουργός με τον οποίο συγκρούεται και αποχωρεί από την κυβέρνηση. Είχε προηγηθεί ο Νίκος Φίλης και η σύγκρουση για τα Θρησκευτικά, ενώ στο στόχαστρο Καμμένου είχε βρεθεί και ο Γιάννης Μουζάλας όταν ήταν υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής.
Το πολιτικό πρόβλημα, όπως έχει διαμορφωθεί η κατάσταση, είναι πολύ μεγάλο για τον Τσίπρα, παρά την απόφαση να αναλάβει ο ίδιος και το υπουργείο Εξωτερικών, θέλοντας να μη διαιωνιστεί άλλο η ενδοκυβερνητική κρίση.
Η αρχή του τέλους. Οπως αναγνωρίζεται από κυβερνητικούς παράγοντες, καταλυτικό ρόλο στη χθεσινή εξέλιξη είχαν τα δύο δημοσιεύματα των «ΝΕΩΝ» – προχθές με την αποκάλυψη του γεύματος Τσίπρα – Καμμένου και χθες με την πληροφορία για την πρόθεση του Κοτζιά να παραιτηθεί. Και αυτό διότι ο Κοτζιάς δεν ανέμενε ότι ο Τσίπρας θα γευμάτιζε την περασμένη Δευτέρα με τον Καμμένο, στέλνοντας μήνυμα ότι όλα είναι καλά μεταξύ τους, καθώς εκτιμούσε – λανθασμένα, όπως αποδείχθηκε – πως ο Πρωθυπουργός θα επιφύλασσε διαφορετική αντιμετώπιση στον υπουργό Εθνικής Αμυνας και θα του απηύθυνε είτε στο Μέγαρο Μαξίμου είτε τηλεφωνικά αυστηρή προειδοποίηση. Επίσης, δεν ανέμενε ότι στο προχθεσινό Υπουργικό Συμβούλιο ο Τσίπρας θα τηρούσε στάση Πόντιου Πιλάτου, αφήνοντας τον Κοτζιά ακάλυπτο στη σύγκρουσή του με τον Καμμένο και ειδικά στις κατηγορίες που άφησε να αιωρούνται για τα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ.
Ηταν όμως σαφές ότι ο Πρωθυπουργός είχε επιλέξει πώς θα πορευθεί την επόμενη περίοδο και το ερώτημα που προκύπτει πλέον σε διάφορους κύκλους, πολιτικούς και οικονομικούς, είναι εάν και πόσο θα διαρκέσει ο κυβερνητικός συνασπισμός και εάν ενδέχεται να προκληθούν ραγδαίες πολιτικές εξελίξεις με επίκεντρο τις κάλπες.
Σε μια προσπάθεια, πάντως, να περάσει το μήνυμα ότι ο ίδιος έχει το πάνω χέρι, κόντρα στις εκτιμήσεις της αντιπολίτευσης πως άγεται και φέρεται από τον Καμμένο, ο Πρωθυπουργός εμφανίστηκε έξω από το Μέγαρο Μαξίμου και προέβη σε δημόσια δήλωση. Πριν αναχωρήσει για τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες και ενώ είχε ανακοινωθεί ότι αναλαμβάνει ο ίδιος το υπουργείο Εξωτερικών, έστειλε μηνύματα με στόχο να στηρίξει το αρχηγικό του προφίλ που ήδη δεχόταν σφοδρά πυρά. Τα μηνύματά του ήταν δύο, το ένα προς τους εταίρους και συμμάχους, διαβεβαιώνοντάς τους πως παραμένει πιστός στη συμφωνία των Πρεσπών, και το δεύτερο προς τον παραιτηθέντα Κοτζιά και τον παραμένοντα – άγνωστο μέχρι πότε – Καμμένο, αλλά και άλλους διαφωνούντες ή υποψήφιους για δημιουργία ενδοκυβερνητικών ή εσωκομματικών τριβών, ότι προσωπικές στρατηγικές και διγλωσσία δεν γίνονται ανεκτές.
Το στοίχημα. Πλέον, το κρίσιμο στοίχημα για τον Πρωθυπουργό είναι να διατηρήσει τη συνοχή της κυβέρνησης και να μπορέσει να φθάσει έως την άνοιξη, ώστε να προκηρυχθούν οι εκλογές για να στηθούν οι τετραπλές κάλπες τον Μάιο. Πολλοί όμως δεν διστάζουν να κάνουν προβλέψεις για νέα ενδοκυβερνητικά επεισόδια και για νέες εξόδους ή «θυσίες» υπουργών και άρα να εκτιμούν εξελίξεις στις αρχές του νέου έτους.
Πάντως για τον Πρωθυπουργό ο οδικός χάρτης είναι δεδομένος, παρά τη νέα σημαντική κρίση που προέκυψε, και ενδεικτικό της στρατηγικής του είναι ότι στη δήλωσή του χρησιμοποίησε πρώτο ενικό πρόσωπο και κυρίως επέμεινε στην επισήμανση «η κυβέρνησή μου».
Οριακή κατάσταση. Και εάν με τον Κοτζιά δεν θέλουν να δώσουν συνέχεια από το Μαξίμου και κρατούν πολύ χαμηλούς τόνους και γι’ αυτό τον εκθείασε και δημόσια ο Πρωθυπουργός, εντούτοις η κατάσταση με τον Καμμένο είναι οριακή, όπως αναφέρεται. Ως εκ τούτου, το μήνυμα που έστελναν χθες από το πρωθυπουργικό περιβάλλον είναι ότι στο εξής η όποια αμφισβήτηση της συμφωνίας των Πρεσπών συνιστά αμφισβήτηση του ίδιου του Πρωθυπουργού που πλέον, μετά την παραίτηση Κοτζιά, νομιμοποιείται πολιτικά για καρατομήσεις.