Πόσα υπουργεία διαχειρίζονται μυστικά κονδύλια; Κατά την κυβέρνηση μόνον ένα, το υπουργείο Εξωτερικών. Κατά τον Σταύρο Θεοδωράκη, οκτώ. Κατά το Κίνημα Αλλαγής τρία είναι τα υπουργεία (Εξωτερικών, Προστασίας του Πολίτη και Αμυνας) που έχουν το προνόμιο στη διαχείριση κρατικών απόρρητων κονδυλίων. Και κατά τον καρατομηθέντα Νίκο Κοτζιά όλα τα υπουργεία (πράγμα που σημαίνει ότι είναι πολλά) θα πρέπει να ελέγχονται για τα μυστικά τους κονδύλια από τη Βουλή, όπως ο ίδιος πρότεινε στον Πρωθυπουργό.

Μυστικά κονδύλια – για τα οποία η αντιπολίτευση ζητεί με ερωτήσεις στη Βουλή συγκεκριμένα στοιχεία, αφού ουδείς μπορεί να δώσει σαφείς πληροφορίες – διαχειρίζονται τα υπουργεία Εξωτερικών, Αμυνας, Προστασίας του Πολίτη, Ναυτιλίας, Εσωτερικών και Μακεδονίας – Θράκης (για προφανείς εθνικούς λόγους).

Ο όρος «μυστικά κονδύλια» ιντριγκάρει πολλούς και κυρίως όσους βρίσκονται στην αντιπολίτευση που πάντοτε κατήγγελλαν την εκάστοτε κυβέρνηση για αδιαφάνεια στη χρήση τους και ζητούσαν μάλιστα και επέμβαση του εισαγγελέα. Ωστόσο ένα μέλος της κυβέρνησης να κατηγορεί άλλον υπουργό για κακοδιαχείριση και να ζητεί μάλιστα μέσα στο Υπουργικό Συμβούλιο να μάθει επιτακτικά πού πήγαν τα μυστικά κονδύλια (από τα 40 εκατ. πού πήγαν τα 16 εκατ. ρώτησε) συμβαίνει πρώτη φορά στα ελληνικά πολιτικά χρονικά.

Τα μυστικά κονδύλια μαζί με τις επιχορηγήσεις των ΜΚΟ κάνουν το υπουργείο Εξωτερικών ένα ξεχωριστό υπουργείο, αφού μοιράζει (ακόμα και σε περιόδους οικονομικής κρίσης) εκατομμύρια ευρώ.

Αλλά τι είδους «μυστικά» θα ήταν τα κονδύλια εάν δημοσιοποιούνταν; Ακόμα και ο έλεγχος που γίνεται στη Βουλή (ύστερα από νόμο που έφερε ο Κοτζιάς) δεν αίρει πλήρως τη μυστικότητα των κονδυλίων. Αποστέλλεται από το ΥΠΕΞ ένα κλειστός φάκελος στον Πρόεδρο της Βουλής, αυτός το ανοίγει ενώπιον των αντιπροέδρων, δεν τους αφήνει να τον δουν, παρά μόνον να κρατούν αν θελήσουν σημειώσεις όταν τον διαβάζει και εν συνεχεία ο φάκελος σφραγίζεται και πάλι και αποστέλλεται στο υπουργείο Εξωτερικών.

Η Βουλή ελέγχει τα κονδύλια από 25.000 ευρώ και άνω. Τι γίνεται όμως με τα μικρότερα; Δηλαδή ελέγχει τα 25.000 ευρώ, αλλά δεν μπορεί αν ελέγξει τα 24.999 ευρώ;

Για εθνικούς σκοπούς. Ο λογαριασμός των μυστικών κονδυλίων βρίσκεται στην Τράπεζα της Ελλάδος και υποτίθεται ότι τα χρήματα προορίζονται για την προώθηση εθνικών θεμάτων ή για τη διασφάλιση της άμυνας της χώρας. Και εδώ πάλι… απόρρητες είναι οι διαδικασίες. Γιατί ο φάκελος που αποστέλλεται στο Βουλή για έλεγχο δεν λέει βεβαίως σε ποιον δόθηκαν χρήματα. Απλώς αναφέρει το ποσό και τον σκοπό, δηλαδή για προώθηση εθνικών θεμάτων. Αυτό σημαίνει ότι μόνον ο υπουργός (και πιθανότατα δύο ή τρεις από τους συνεργάτες του) γνωρίζουν πού πάνε τα χρήματα. Και κανείς άλλος.

Το 2012 ο τότε αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας είχε επισκεφθεί τους οικονομικούς εισαγγελείς στην οδό Πειραιώς συνοδευόμενος από τη Ζωή Κωνσταντοπούλου και τον Νίκο Παππά για να καταθέσουν υπόμνημα με το οποίο σημείωνε ότι γνώριζε πως πακτωλοί χρημάτων από απόρρητα κονδύλια δεν διατέθηκαν για εθνικούς σκοπούς, αλλά για εξυπηρέτηση άλλων σκοπών. Τίποτα δεν αποδείχθηκε πέραν του γεγονότος ότι υπήρξαν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες υπήρξε αύξηση εκείνη την εποχή (2009) των απόρρητων κονδυλίων κατά 210% και 270% το 2010. Ηταν, βλέπετε τότε, και ο πόλεμος στην τότε Γιουγκοσλαβία που πρωτίστως ενδιέφερε την Ελλάδα. Πάνω – κάτω, σύμφωνα με κάποιους υπολογισμούς, το συνολικό ποσό που διατέθηκε εκείνη την περίοδο ήταν περί τα 58 εκατ. ευρώ, κάπου 38 εκατ. περισσότερα από τις προηγούμενες περιόδους.

Προσπάθειες περιορισμού. Κατά καιρούς (και μετά την κατακραυγή της αντιπολίτευσης) υπήρξαν προσπάθειες περιορισμού των απόρρητων κονδυλίων. Ο Ηλίας Μόσιαλος για παράδειγμα ως υφυπουργός Τύπου και Πληροφοριών της κυβέρνησης Γιώργου Παπανδρέου έκοψε τα μυστικά κονδύλια από το υπουργείο Τύπου. Τα κονδύλια αυτά προορίζονταν για κυβερνητική προπαγάνδα (με έξοδα των φορολογουμένων). Ο Κοτζιάς ανέφερε στη Βουλή ότι περιόρισε κατά τη θητεία του τα μυστικά κονδύλια στο Εξωτερικών, αλλά, σύμφωνα με τους διαλόγους του Υπουργικού Συμβουλίου που είδαν το φως της δημοσιότητας, αναφέρθηκε ένα θηριώδες ποσό κάπου 40 εκατ. ευρώ. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι τα μυστικά κονδύλια του ΥΠΕΞ είναι 11 εκατ. ευρώ.

Αναπάντητα ερωτήματα. Ο Κοτζιάς επιμένει ότι και το υπουργείο Αμυνας διαχειρίζεται μυστικά κονδύλια και ζήτησε να τα ελέγξει η Βουλή. Στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη είναι λογικό να διαχειρίζονται μυστικά κονδύλια για άντληση πληροφοριών που αφορούν την πάταξη της εγκληματικότητας. Στο ίδιο υπουργείο ανήκει και η ΕΥΠ, η οποία επίσης διαχειρίζεται κονδύλια (για ευνόητους λόγους). Οπως μυστικά κονδύλια διαχειρίζεται και το υπουργείο Ναυτιλίας όπου ανήκει το Λιμενικό. Ουδείς όμως γνωρίζει πού πάνε αυτά τα χρήματα και με ποιον τρόπο γίνεται η διαχείρισή τους. Πώς ένας αποδέκτης των χρημάτων προωθεί τα εθνικά θέματα; Και βεβαίως ποιος τον ελέγχει. Κι ακόμη: Τα έξοδα παραστάσεως των υπουργών θεωρούνται απόρρητα κονδύλια; Γιατί όλοι οι υπουργοί έχουν τέτοια;