Η αδυναμία των ευρωπαίων ηγετών να προωθήσουν συγκεκριμένες αποφάσεις σε σειρά ανοιχτών θεμάτων στο Μεταναστευτικό διαφάνηκε για άλλη μια φορά στη χθεσινή δεύτερη μέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Οι ευρωπαίοι ηγέτες φαίνεται να μεταθέτουν ακόμη αργότερα τη λήψη αποφάσεων, και κρίσιμα ανοιχτά θέματα, όπως η αναθεώρηση του Δουβλίνου που ενδιαφέρει άμεσα την Ελλάδα, φαίνεται πλέον να παραπέμπονται για λύση με χρονικό ορίζοντα μέχρι τις ευρωπαϊκές εκλογές του Μαΐου και όχι μέχρι το τέλος του έτους. Με άλλα λόγια, η αυστριακή κυβέρνηση, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ κατά το τρέχον εξάμηνο, φαίνεται ότι δεν επιδιώκει την εξεύρεση λύσεων, και η Ευρώπη παραμένει διχασμένη.
«Επιβεβαιώσαμε την απόφασή μας να σταματήσουμε την παράνομη μετανάστευση» δήλωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε τη Σύνοδο Κορυφής των ευρωπαίων αρχηγών. Το μοναδικό ίσως απτό αποτέλεσμα στο Μεταναστευτικό της Συνόδου ήταν η απόφαση για ενίσχυση της συνεργασίας με το Μαρόκο, ενώ ο Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ αναφέρθηκε γενικότερα στη συνεργασία με τις αφρικανικές χώρες.
Στην πραγματικότητα, όμως, οι ευρωπαίοι ηγέτες δεν φαίνεται να γεφυρώνουν προς το παρόν τις διαφορές σε σειρά θεμάτων, που περιλαμβάνουν την αναμόρφωση του Δουβλίνου, την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Συνοριοφυλακής και Ακτοφυλακής, την οδηγία για τις επιστροφές, την υπηρεσία ασύλου.
Ευρωπαίος αξιωματούχος εξηγούσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες έδειξαν διάθεση εξεύρεσης συνολικής λύσης στα θέματα αυτά μέχρι τις ευρωπαϊκές εκλογές, στη λογική ότι θα πρέπει να παρουσιάσουν στους πολίτες ότι «η Ευρώπη προχωρά σε πράξεις». Μάλιστα, σε μια προσπάθεια να μειώσει τον βαθμό δυσκολίας που υπάρχει εξαιτίας έντονων διαφωνιών μεταξύ των κρατών – μελών, υποστήριξε ότι τα θέματα αυτά αποτελούν ψηφίδες σε ένα ενιαίο μωσαϊκό, με πιο δύσκολο το Δουβλίνο, προβλέποντας διευθέτηση του εν λόγω Κανονισμού σε συνδυασμό με την επίτευξη προόδου σε άλλα μέτωπα, όπως είναι η διασφάλιση πιο αποτελεσματικών επιστροφών και η καλύτερη προστασία των συνόρων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η πρόταση της Κομισιόν για ενίσχυση της Frontex με 10.000 συνοριοφύλακες μέχρι το 2020 βρίσκει αντίθετες αρκετές χώρες, οι οποίες μάλιστα είναι χωρισμένες σε δύο στρατόπεδα. Σε αυτές που εγείρουν ζητήματα εθνικής κυριαρχίας, και σε αυτές που δεν θα ήθελαν να επιβαρυνθούν με νέες χρηματοδοτικές υποχρεώσεις.
Αλλά και η κυβέρνηση της Ιταλίας, παρότι αποτελεί χώρα πρώτης εισόδου μεταναστών, έχει μετατοπίσει τις προτεραιότητές της από την αναθεώρηση του Δουβλίνου στην εξωτερική διαχείριση του Μεταναστευτικού και σε ζητήματα όπως η ενίσχυση της προστασίας των εξωτερικών συνόρων, αλλά και τα κέντρα μετεπιβίβασης εκτός Ευρώπης.
Διαφωνίες συγκεντρώνει και η πρόταση της αυστριακής προεδρίας για «υποχρεωτική αλληλεγγύη» βάσει της οποίας θα δίνεται η δυνατότητα σε κράτη – μέλη που δεν αποδέχονται τις δεσμευτικές ποσοστώσεις στην κατανομή των μεταναστών, να προχωρούν σε άλλου είδους συνεισφορά, όπως οικονομική. Η αυστριακή πρόταση βρίσκει αντίθετες Γερμανία, Γαλλία και Ελλάδα, ενώ στηρίζεται από τις χώρες του Visegrad.
Στην τοποθέτησή του ο έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας τόνισε την ανάγκη να προωθηθεί η αναθεώρηση του Δουβλίνου και επισήμανε ότι η ΕΕ δεν θα πρέπει να επικεντρώνεται μονομερώς μόνο στην εξωτερική διάσταση της αντιμετώπισης του Μεταναστευτικού. Επανέλαβε, παράλληλα, τη θέση της Ελλάδας για αποτελεσματικό μηχανισμό ανακατανομής των αιτούντων ασύλο. Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τον έλληνα Πρωθυπουργό η θέση, όπως αποτυπώθηκε στα συμπεράσματα της Συνόδου, να γίνει η αναθεώρηση του Δουβλίνου «το ταχύτερο δυνατόν» είναι επί της ουσίας μη δεσμευτική. Ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε επίσης στις ροές από την Τουρκία, στην οποία θα υπάρξουν το επόμενο διάστημα επισκέψεις ευρωπαίων ηγετών, όπου θα συζητηθεί μεταξύ άλλων και το Μεταναστευτικό.