Επιχειρησιακή δράση, συντονισμός, ενημέρωση πολιτών και διαρκή εγρήγορση των υπηρεσιών ήταν οι βασικοί άξονες στους οποίους κινήθηκαν όλοι οι αρμόδιοι φορείς στη φωτιά που ξέσπασε στην Κινέτα, λίγες ώρες πριν από τη φονική φωτιά στο Μάτι, όπως προκύπτει από τις καταθέσεις μαρτύρων που εξετάστηκαν στο πλαίσιο της μεγάλης εισαγγελικής έρευνας για την απόδοση ποινικών ευθυνών σχετικά με τον θάνατο 99 συνανθρώπων μας.

Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι στην Κινέτα η Αστυνομία περνούσε πόρτα πόρτα για να ενημερώσει τους κατοίκους για την κρισιμότητα της κατάστασης και την ανάγκη της απομάκρυνσής τους, ενώ όπως έχουν καταγγείλει στις μηνύσεις τους συγγενείς που έχασαν τις οικογένειές τους στη διάρκεια της φωτιάς στο Μάτι ουδείς ενημέρωσε κανέναν για το τι έπρεπε να κάνει.

ΑΝΤΙΘΕΤΗ. Η εικόνα που περιγράφεται στις καταθέσεις και στις μηνύσεις είναι εντελώς αντίθετη. Στο Μάτι ουσιαστικά οι μάρτυρες έχουν πει πως μόνοι τους ενεργούσαν, ενώ ο κρατικός μηχανισμός ήταν παντελώς απών. Αντίθετα, στην Κινέτα, όπως αναφέρουν μάρτυρες, όποιοι κάτοικοι δεν μπορούσαν να μετακινηθούν μόνοι τους, τους βοηθούσαν για να απομακρυνθούν με ασφάλεια. Επιπλέον, οι αρμόδιοι στην περιοχή της Κινέτας – σύμφωνα πάντα με τις καταθέσεις – εκτίμησαν από νωρίς τον κίνδυνο λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή και κίνησαν αμέσως όλες τις διαδικασίες για την αποχώρηση των κατοίκων από τα σπίτια τους.

«Ενώ η φωτιά βρισκόταν στα Γεράνεια Ορη και εκτιμώντας την κατάσταση του ανέμου, διετάχθη η ταχεία αποχώρηση των κατοίκων από τα σπίτια τους. Η διαδικασία της εκκένωσης, σύμφωνα με τον μάρτυρα, ο οποίος είναι αστυνομικός, διήρκεσε δύο με τρεις ώρες και χρειάστηκε η παρουσία 20 με 25 ανδρών. Οι αστυνομικοί – κατά τον ίδιο μάρτυρα – πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι ενημερώνοντας τους κατοίκους για τον άμεσο κίνδυνο και την ανάγκη άμεσης απομάκρυνσής τους. Οποιοι κάτοικοι δεν μπορούσαν να μετακινηθούν, τους βοηθούσαν».

Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ. Χαρακτηριστικό της επιτυχούς κινητοποίησης και παρέμβασης του κρατικού μηχανισμού, σε αντιδιαστολή με ό,τι τελικά συνέβη στο Μάτι, είναι ότι στον οικισμό Πανόραμα η φωτιά έφτασε 15-20 λεπτά μετά την εκκένωσή του! Τα άμεσα αντανακλαστικά των αρμοδίων με στόχο την προστασία των ανθρώπινων ζωών περιγράφει στη δική του κατάθεση και ένας κάτοικος Μεγάρων, ο οποίος είναι αντιστράτηγος ε.α. και πρόεδρος του τοπικού συντονιστικού οργάνου.

Από τη δική του κατάθεση προκύπτει πως αμέσως μόλις ξέσπασε η φωτιά έσπευσε να ενημερώσει τον αντιδήμαρχο Πολιτικής Προστασίας και γύρω στη 1.30 το μεσημέρι, όταν διαπίστωσε ότι η κατάσταση είχε ξεφύγει, έδωσε εντολή για εκκένωση. «Αλλαξε το μέτωπο και εκτίμησα ότι θα υπήρχε κίνδυνος για τους κατοίκους» αναφέρει χαρακτηριστικά ο μάρτυρας. Και αυτός μάλιστα καταθέτει ότι η Αστυνομία περνούσε από τα σπίτια, έδινε οδηγίες εκκένωσης με περιπολικά και ενημέρωνε τον κόσμο με μεγάφωνα που είχαν τα περιπολικά. Πολίτες μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις απομακρύνθηκαν ακόμη και με πίεση από αστυνομικούς.

Οι καταθέσεις των συγκεκριμένων μαρτύρων θεωρούνται σημαντικές από τις εισαγγελικές Αρχές καθώς δείχνουν ότι η τακτική που ακολουθήθηκε για την αντιμετώπιση του κινδύνου στα δύο πύρινα μέτωπα, σε Κινέτα και Μάτι, ήταν η μέρα με τη νύχτα. Τα κενά και τις ελλείψεις εξάλλου του κρατικού μηχανισμού στη διάρκεια της φωτιάς στο Μάτι που οδήγησαν στην τραγωδία περιγράφονται στα δύο πορίσματα των ειδικών – που αποτελούν «σώμα» της δικογραφίας για την απόδοση ποινικών ευθυνών.

ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ. Το γεγονός αυτό, ότι δηλαδή δύο ειδικοί, ο ανεξάρτητος πραγματογνώμονας, πυραγός Δημήτρης Λιότσος που όρισε από τις πρώτες κιόλας μέρες της έρευνας η Εισαγγελία Πρωτοδικών Αθηνών και ο τεχνικός σύμβουλος που ενήργησε για λογαριασμό οικογενειών των θυμάτων, αντιστράτηγος ε.α. Αδριανός Γκούρμπατσης, καταγράφουν στις εκθέσεις τους μια σειρά από πραγματικά περιστατικά που καταδεικνύουν τα κενά του κρατικού μηχανισμού, ενισχύει – όπως λένε δικαστικές πηγές – το αποδεικτικό υλικό στο οποίο εν τέλει στηρίχτηκαν οι εισαγγελείς για να συντάξουν τη λίστα με τους συνολικά 21 ύποπτους αξιωματούχους.

Ο εισαγγελέας Ηλίας Ζαγοραίος, ο οποίος καθ’ όλη της διάρκεια του καλοκαιριού συνέχιζε με αμείωτους ρυθμούς τη διενέργεια της έρευνας μέσα από τις καταθέσεις των μαρτύρων που περιλαμβάνονται στη δικογραφία, η οποία αριθμεί χιλιάδες σελίδες, έθεσε τόσο στους ειδικούς όσο και στους εκπροσώπους των φορέων που εξέτασε μια σειρά συγκεκριμένων ερωτημάτων για να φωτίσει όλα όσα έγιναν και κυρίως όσα δεν έγιναν το βράδυ της 23ης Ιουλίου 2018, με αποτέλεσμα η φονική πυρκαγιά να αφήσει πίσω της 99 νεκρούς.

ΤΟ ΠΟΡΙΣΜΑ. Οπως αναφέρεται στο πόρισμα του ανεξάρτητου πραγματογνώμονα που δημοσιεύτηκε στον Τύπο, «η μη έγκαιρη εντολή για οργανωμένη απομάκρυνση του πληθυσμού στέρησε τη δυνατότητα ασφαλούς διαφυγής των μόνιμων κατοίκων και των επισκεπτών της περιοχής».

Από την πλευρά του και ο τεχνικός σύμβουλος των δύο οικογενειών των θυμάτων, με πληρεξούσιο δικηγόρο τον Αντ. Φούσα, Αδριανός Γκούρμπατσης στο δικό του πόρισμα εντοπίζει μια σειρά από λάθη, ενέργειες και παραλείψεις, που σε συνδυασμό με τις στρεβλώσεις στην οργανωτική δομή του μηχανισμού Πολιτικής Προστασίας της χώρας, είχαν ως αποτέλεσμα να επηρεάσουν σημαντικά το επιχειρησιακό κομμάτι και συγκεκριμένα τον δασοπυροσβεστικό μηχανισμό κατά τη διάρκεια της φονικής πυρκαγιάς. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι και οι δύο ειδικοί καταλήγουν σε κοινή εκτίμηση περί των αιτίων της φωτιάς.