Τον περασμένο Οκτώβριο, όταν φιλοξένησε μια παγκόσμια επενδυτική διάσκεψη στο Ριάντ, ο διάδοχος Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν είχε όλο τον κόσμο στα χέρια του. Χιλιάδες επενδυτές, πρόεδροι πολυεθνικών και ηγέτες κρατών συνέρρευσαν στη Σαουδική Αραβία για να ακούσουν τον 33χρονο διάδοχο του θρόνου των Σαούντ να περιγράφει τα σχέδιά του για τον εκσυγχρονισμό του απομονωμένου πάμπλουτου, ελέω πετρελαίου, βασιλείου και να κληθούν να συμμετάσχουν στα σχέδια και τα κέρδη. «Καλωσορίζουμε μόνο τους ονειροπόλους», είχε πει τότε ο Μοχάμεντ στους καλεσμένους.

Καθώς η αντίστοιχη διάσκεψη ανοίγει σε μερικές ημέρες τις πύλες της και πάλι στο Ριάντ, ο Μοχάμεντ φαντάζει πολύ λιγότερο γοητευτικός. Την τελευταία εβδομάδα δεκάδες επιχειρηματίες και πολιτικοί που σχεδίαζαν να ταξιδέψουν στη Σαουδική Αραβία ακύρωσαν την συμμετοχή τους, προσπαθώντας να κρατήσουν απόσταση από κάτι που μοιάζει με το χρονικό ενός προαναγγελθέντος ναυαγίου. Οι φρικιαστικές λεπτομέρειες για την ιστορία του Τζαμάλ Κασόγκι, του σαουδάραβα δημοσιογράφου που θεωρείται ότι βασανίστηκε, δολοφονήθηκε και τεμαχίστηκε μέσα στο κτίριο της σαουδαραβικής πρεσβείας στην Κωνσταντινούπολη από σαουδάραβες πράκτορες, επειδή ασκούσε κριτική στην κυβέρνηση του Ριάντ, έχει μονοπωλήσει το διεθνές ενδιαφέρον.

Οι ξένοι θαυμαστές του διαδόχου, γνωστού με τα αρχικά MBS, δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι αυτός έδωσε την εντολή για τέτοιες βαρβαρότητες. Ο Ντόναλντ Τραμπ, που περιμένει δισεκατομμύρια δολάρια από την πώληση όπλων στο Ριάντ, δεν το διανοείται. Ομως άλλοι, αρκετοί εκ των οποίων έχουν περάσει χρόνο με τον πρίγκιπα, δηλώνουν σοκαρισμένοι αλλά όχι έκπληκτοι, γράφει η «Washington Post», η εφημερίδα στην οποία εργαζόταν ο Κασόγκι. Περιγράφουν τη σκοτεινή και σκληρή πλευρά ενός νεαρού που δεν έχει υπομονή, διαθέτει απόλυτη εξουσία και δεν ανέχεται τις διαφωνίες.

«Δεν κρύβει το γεγονός ότι είναι αυταρχικός. Δεν είναι κάτι που τον ενοχλεί», λέει άνθρωπος του περιβάλλοντός του. «Σίγουρα βλέπει τον εαυτό του με μεσιανικούς όρους, ως άνθρωπο της Ιστορίας». Παρ’ ότι οι οπαδοί του στη Δύση τον συγκρίνουν με τον Λι Κουάν Γιου, τον εκσυγχρονιστή πρώτο πρωθυπουργό της Σιγκαπούρης, ο ίδιος αναφέρεται πιο συχνά στην Κίνα, με την συγκεντρωτική εξουσία και τη δυναμική οικονομία, ως το μοντέλο του για τη Σαουδική Αραβία.

Γεννημένος τον Αύγουστο του 1985, ο Μοχάμεντ είναι ο πρωτότοκος γιος της τρίτης συζύγου του πατέρα του βασιλιά Σαλμάν. Για πολλούς είναι η πραγματική εξουσία πίσω από τον βασιλιά που πάσχει από Αλτσχάιμερ. Το 2017 ο Σαλμάν αποφάσισε να τον χρίσει διάδοχο και εκείνος προχώρησε σε γρήγορες κινήσεις. Αποφάσισε τεράστιες περικοπές στον κρατικό προϋπολογισμό, πάγωσε κυβερνητικά συμβόλαια και μείωσε τους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων – όλα στο πλαίσιο αυστηρών μέτρων λιγότητας, μια και η χώρα του είχε πληγεί από τη χαμηλή τιμή του πετρελαίου. Ομως η λιτότητα δεν είναι για τον ίδιο. Μια χρονιά νωρίτερα, ενώ έκανε διακοπές στη Νίκαια της Γαλλίας, παρατήρησε ένα γιοτ μήκους 130 μέτρων να πλέει στον ορίζοντα. Εστειλε τον βοηθό του να το αγοράσει – ήταν το γιοτ «Serene» του ρώσου μεγιστάνα της βότκας Γιούρι Σέφλερ. Η συμφωνία έκλεισε μέσα σε λίγες ώρες, με την τιμή να φθάνει τα 500 εκατομμύρια δολάρια. Ο ρώσος μάζεψε τα πράγματά του και έφυγε από το γιοτ την ίδια μέρα, έπειτα από εντολή του ανυπόμονου πρίγκιπα. Η προσωπική του περιουσία ανέρχεται σε 3 δισεκατομμύρια δολάρια. Είναι παντρεμένος και έχει 4 παιδιά.

Ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ασχολείται πλέον με όλους τους τομείς της σαουδαραβικής πολιτικής – από τον πόλεμο στην Υεμένη που κοστίζει στη χώρα του δισεκατομμύρια δολάρια και έχει προκαλέσει διεθνείς επικρίσεις λόγω της μεγάλης ανθρωπιστικής κρίσης που έχει προκαλέσει, έως τη χαλάρωση των κοινωνικών περιορισμών για τις γυναίκες και τους νέους. Η ανυπομονησία του να εδραιώσει την εξουσία του τον οδήγησε σε μια άνευ προηγουμένου κίνηση πέρυσι. Διέταξε τη σύλληψη εκατοντάδων πριγκίπων, υπουργών και πρώην υπουργών με την κατηγορία της διαφθοράς. Τους έκλεισε στο πολυτελές ξενοδοχείο Ritz Carlton του Ριάντ και οι περισσότεροι πλήρωσαν μυθικά ποσά για να αφεθούν ελεύθεροι, προχωρώντας προφανώς σε συμφωνίες υποταγής. Ο γνωστός αμερικανός δημοσιογράφος Φαρίντ Ζακάρια θεωρεί ότι με τις κινήσεις αυτές αναμορφώνεται όλο το σαουδαραβικό κράτος – από μια εκτεταμένη οικογενειακή συμμαχία όπου η εξουσία μοιραζόταν και εναλλάσσονταν σε αυτήν επτά μεγάλες οικογένειες, μετατρέπεται σε ένα κράτος που κυβερνάται πλέον μόνο από μια οικογένεια: τους Σαλμάν.

Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ήταν μέχρι τώρα αμφιλεγόμενος. Από τη μία ανακοίνωνε το αναπτυξιακό του σχέδιο Σαουδαραβικό Οραμα 2030 και από την άλλη πλήθαιναν οι καταγγελίες για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη χώρα του και σίγαση οποιασδήποτε διαφωνίας. Ομως η υπόθεση Κασόγκι και οι ανατριχιαστικές λεπτομέρειές της άλλαξαν το κλίμα διεθνώς. Η κυβέρνηση του Ριάντ αρνείται τα πάντα, όμως η Τουρκία, με την οποία υπάρχει μια ανοιχτή αντιπαράθεση λόγω Κατάρ, φέρνει διαρκώς στην επιφάνεια καινούργια στοιχεία. Και ένας από τους 15 εκτελεστές που στάλθηκαν στην Κωνσταντινούπολη βρήκε ήδη τον θάνατο σε ένα περίεργο τροχαίο. Η οικονομική ισχύς της Σαουδικής Αραβίας, το γεγονός ότι είναι η μεγαλύτερη πετρελαιοεξαγωγική χώρα και έτσι ελέγχει το διεθνές εμπόριο, καθώς και οι εύθραυστες ισορροπίες στην περιοχή, δείχνουν πως δύσκολα θα επιβληθούν κυρώσεις στη χώρα. Η ανυπομονησία του Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν να κάνει εκείνα που θέλει πιστεύοντας ότι έχει απόλυτη εξουσία, ίσως αποδειχθεί το μεγαλύτερο εμπόδιό του για τον θρόνο.