Ο Ζόραν Ζάεφ ξεπέρασε, διά πυρός και σιδήρου, το πρώτο εμπόδιο για την ολοκλήρωση της συμφωνίας των Πρεσπών, εξασφαλίζοντας τον απαιτούμενο αριθμό των 80 βουλευτών, αλλά το χρονοδιάγραμμα του πρωθυπουργού της ΠΓΔΜ καθορίζει ουσιαστικά και τον εκλογικό ορίζοντα στη χώρα μας. Εάν επισπεύσει τη διαδικασία, η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μπορεί να βρεθεί μετέωρη και να αναγκαστεί να προχωρήσει σε πρόωρες εκλογές, εφόσον ο Πάνος Καμμένος πραγματοποιήσει την απειλή για αποχώρηση των ΑΝΕΛ από τον κυβερνητικό συνασπισμό.

Η νέα θέση που παρουσίασε ο Καμμένος, ο οποίος δεν συνδυάζει πλέον τη δική του αποχώρηση με την πτώση της κυβέρνησης, επιτρέπει να μπει σε εφαρμογή και το σενάριο μιας κυβέρνησης μειοψηφίας, η οποία ωστόσο είναι προφανές ότι θα δοκιμάζεται σε καθημερινή βάση. Χωρίς τη στήριξη των ΑΝΕΛ, πάντως, μια πρόταση μομφής από την πλευρά της αντιπολίτευσης δεν μπορεί να έχει αποτέλεσμα στη Βουλή.

Σε κάθε περίπτωση, κομβικής σημασίας για τους εκλογικούς σχεδιασμούς του Τσίπρα θεωρείται ο χρόνος που η κυβέρνηση Ζάεφ θα ολοκληρώσει τις δικές της υποχρεώσεις, ώστε κατόπιν η συμφωνία των Πρεσπών να φτάσει στην ελληνική Βουλή. Πλέον, η κυβέρνησή του εστιάζει στις δύο ψηφοφορίες που απομένουν ώστε να αναθεωρηθεί το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ και η χώρα να μετονομαστεί σε «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας». Οι επόμενες δύο ψηφοφορίες απαιτούν 61 και 80 έδρες αντιστοίχως. Το χρονοδιάγραμμα είναι περίπλοκο και η οριστική χρονική του διάρκεια δεν είναι σαφής, αν και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της ΠΓΔΜ Μπουγιάρ Οσμάνι είχε δηλώσει παλαιότερα ότι η διαδικασία θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί σε διάστημα λίγο μεγαλύτερο από 100 ημέρες.

Οι τροπολογίες. Με βάση τα τυπικώς προβλεπόμενα (αν και επικρατεί σύγχυση περί ορισμένων εκ των χρονοδιαγραμμάτων), μετά την αρχική ψηφοφορία θα πρέπει η κυβέρνηση, που είναι ο θεσμός που πρότεινε την ανάγκη για συνταγματικές αλλαγές, να προετοιμάσει τις τροπολογίες που επιθυμεί, οι οποίες στη συνέχεια θα συζητηθούν μία προς μία μέσα σε χρονικό διάστημα που θα αποφασίσει το ίδιο το Κοινοβούλιο (δεν ορίζεται σαφώς και εκ των προτέρων). Εκτιμάται ότι θα επιδιωχθεί το χρονικό διάστημα να είναι περιορισμένο, αλλά ο πρόεδρος της Βουλής θα πρέπει να έχει στα χέρια του το κείμενο των προτεινόμενων τροπολογιών το αργότερο 30 ημέρες προτού αρχίσει η συζήτηση στην ολομέλεια.

Οι τροπολογίες θα είναι, λογικά, τέσσερις. Η πρώτη αφορά την αλλαγή της συνταγματικής ονομασίας όπου αυτή αναφέρεται και οι άλλες τρεις το προοίμιο και τα άρθρα 3 και 49. Κάθε τροπολογία θα συζητηθεί στην Ολομέλεια επί τρεις ημέρες και στη συνέχεια στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή για άλλες τρεις ημέρες. Είναι σαφές ότι κάθε βουλευτής μπορεί να προτείνει αλλαγές σε κάθε τροπολογία, στοιχείο που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπλέον καθυστερήσεις. Υστερα από αυτή τη διαδικασία, οι τροπολογίες επιστρέφουν στην Ολομέλεια για ψήφιση με 61 έδρες. Κάθε τροπολογία ψηφίζεται χωριστά.

Στη συνέχεια η διαδικασία περνάει στο τρίτο – και τελευταίο – στάδιο. Οι τροπολογίες θα πρέπει να υποβληθούν σε δημόσια διαβούλευση εντός χρονικού διαστήματος που επίσης ορίζει το Κοινοβούλιο. Και πάλι τα χρονικά περιθώρια μπορούν να καμφθούν, αλλά η γενική πρόβλεψη είναι ότι οι τροπολογίες μαζί με την έκθεση για τα αποτελέσματα της δημόσιας διαβούλευσης επιστρέφουν στο Κοινοβούλιο το αργότερο 30 ημέρες πριν από τη νέα συνεδρίαση της Ολομέλειας. Ακολουθεί η τελευταία ψηφοφορία όπου και πάλι απαιτείται πλειοψηφία 2/3 των εδρών, άρα 80 εκ των 120 βουλευτών.

Οι όροι των «οκτώ». Οι οκτώ βουλευτές που προέρχονται από τον συνασπισμό υπό το VMRO – DPMNE και ψήφισαν Ναι την περασμένη Παρασκευή έκαναν κοινή δήλωση με την οποία θέτουν ως όρους για να υποστηρίξουν και πάλι την κυβέρνηση για την οριστικοποίηση των συνταγματικών αλλαγών τέσσερα σημεία. Τα τρία από αυτά αφορούν την ανάγκη πρόσθετων εγγυήσεων για τη «μακεδονική ταυτότητα» και εγγυήσεις ότι αν η Ελλάδα συνεχίσει να εμποδίζει την ένταξη της ΠΓΔΜ σε ΝΑΤΟ και ΕΕ τότε η συμφωνία θα πρέπει να θεωρηθεί άκυρη. Το τέταρτο ζητεί τη σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής με σκοπό την εθνική επανασυμφιλίωση. Σήμερα καταφθάνει στα Σκόπια ο αμερικανός βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών για θέματα Ευρώπης και Ευρασίας Μάθιου Πάλμερ, ο οποίος αναμένεται να εκφράσει την ικανοποίηση της Ουάσιγκτον.