Ενισχυμένο βγήκε από τις χθεσινές αυτοδιοικητικές εκλογές το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη στην Πολωνία, το οποίο, σύμφωνα με τα έξιτ πολ, κατέκτησε το 32,3% των ψήφων έναντι 26,9% πριν από τέσσερα χρόνια. Ο κεντρώος συνασπισμός των κομμάτων της αντιπολίτευσης αρκέστηκε στο 24,7%. Πανηγυρίζει ωστόσο το 46% που έλαβε στον πρώτο γύρο ο φιλευρωπαίος υποψήφιος δήμαρχος της Βαρσοβίας Ραφάλ Τρτσακόφσκι. Από την άλλη πλευρά, ο ισχυρός άνδρας του PiS Γιάροσλαβ Κατσίνσκι χαρακτήρισε το αποτέλεσμα «καλό προμήνυμα ενόψει των βουλευτικών εκλογών».
Το συντηρητικό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη θριάμβευσε στις βουλευτικές εκλογές του 2015 με υποσχέσεις για κοινωνικά προγράμματα, κοινωνικό συντηρητικό και μεγαλύτερο κρατικό ρόλο στην οικονομία. Παρά τις πολλές κατηγορίες τόσο από το εξωτερικό όσο και στο εσωτερικό της χώρας, το κόμμα παραμένει δημοφιλές τουλάχιστον σε εθνικό επίπεδο. Σε τοπικό επίπεδο ήλεγχε μέχρι τώρα ελάχιστους δήμους και μόνο μία από τις 16 περιφέρειες. Το χθεσινό αποτέλεσμα ενδέχεται να του ανοίξει τον δρόμο σε μεγαλύτερη πρόσβαση σε τοπικές χρηματοδοτήσεις – ένας παράγοντας που μπορεί να επηρεάσει τις βουλευτικές εκλογές, οι οποίες θα διεξαχθούν την επόμενη χρονιά. Το κόμμα αντιτίθεται στις εκτρώσεις, την αντισύλληψη και την τεχνητή γονιμοποίηση, ενώ θέλει η παιδεία και ο πολιτισμός να είναι πολύ πιο συντηρητικά.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, οι χθεσινές εκλογές αποτελούν μέρος μιας γενικότερης αντιπαράθεσης για το μέλλον της Ευρώπης, καθώς τόσο το Brexit όσο και ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Ορμπαν – ο οποίος, όπως και το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, θεωρεί πως πρέπει να περιοριστούν οι εξουσίες των Βρυξελλών – έχουν αναστατώσει την Ευρωπαϊκή Ενωση και έχουν οδηγήσει στην άνοδο πολλών λαϊκιστικών και εθνικιστικών κομμάτων στη Γηραιά Ηπειρο.
Η στρατηγική που ακολούθησε σε αυτές τις εκλογές το κυβερνών κόμμα ήταν παρόμοια με εκείνη που το έφερε στην εξουσία και είχε ιδιαίτερη απήχηση στην περιφέρεια της Πολωνίας, στις ψήφους της οποίας στηρίχθηκε. Τότε είχε απευθυνθεί στους ψηφοφόρους που αισθάνονταν στο περιθώριο, χωρίς να έχουν ωφεληθεί από την αναπτυσσόμενη οικονομία της χώρας. Σχεδόν όλες οι μεγάλες πόλεις – από την Κρακοβία στον Νότο έως τη Βαρσοβία στο κέντρο και το Γκντανσκ στον Βορρά – ελέγχονταν μέχρι τώρα από κόμματα της αντιπολίτευσης.
Ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, ηγέτης του κόμματος Νόμος και Δικαιοσύνη, έχει δηλώσει πως στόχος του είναι να δημιουργήσει την Τέταρτη Δημοκρατία, βασισμένη στη χριστιανοσύνη, που θα λειτουργεί ως προπύργιο απέναντι στις αξίες του κοσμικού κράτους που ασπάζονται οι δυτικοευρωπαίοι ηγέτες. Στα τρία χρόνια που βρίσκεται στην εξουσία, η κυβέρνηση αναδιαμόρφωσε το δικαστικό σύστημα της χώρας με τρόπους που υπονομεύουν το κράτος δικαίου. Μάλιστα, την περασμένη Παρασκευή, το ανώτατο δικαστήριο της Ευρώπης διέταξε την κυβέρνηση να καταργήσει έναν νόμο που ανοίγει τον δρόμο για διώξεις των μελών του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας. Επίσης, πρόσφατα η Πολωνία έγινε η πρώτη χώρα – μέλος της ΕΕ που άσκησε βέτο για την υπογραφή της ευρωπαϊκής χάρτας ανθρωπίνων δικαιωμάτων, λέγοντας ότι ενώ προστατεύει τους ομοφυλόφιλους δεν υπάρχει παρόμοια αναφορά για τους χριστιανούς και τους Εβραίους.
Παρότι το κόμμα ήρθε στην εξουσία κάνοντας επίκληση στα εθνικά συναισθήματα και τη νοσταλγία, τα χρήματα αποδείχθηκαν το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την προσέλκυση ψηφοφόρων. Υποσχέθηκε να δώσει 140 δολάρια μηνιαίως σε κάθε γυναίκα που αποκτούσε δεύτερο παιδί – κάτι που υλοποιήθηκε μετά τις προηγούμενες εκλογές. Τώρα δόθηκαν νέες υποσχέσεις: στους συνταξιούχους ότι θα πάρουν αύξηση 80 δολάρια μηνιαίως και στους γονείς ότι θα δίνονται 80 ευρώ σε κάθε παιδί στην αρχή της σχολικής χρονιάς.