Αιχμαλώτιζε πορτρέτα προσφύγων

Από το 2001 καλύπτει μεγάλα γεγονότα σε Ασία, Μέση Ανατολή, Ευρώπη, Αφρική και ΗΠΑ, ενώ για πάνω από μία δεκαετία καταγράφει την προσφυγική κρίση ανά τον κόσμο. Εχει διακριθεί δύο φορές με το βραβείο Pulitzer, ενώ το 2013 το περιοδικό «TIME» τον ανέδειξε ως τον Καλύτερο Φωτογράφο της χρονιάς. Τους τελευταίους έξι μήνες, ο ιορδανός φωτογράφος Μοχάμεντ Μουχάισεν επισκέφθηκε καταυλισμούς μεταναστών και προσφύγων στην Ελλάδα και απαθανάτισε την καθημερινότητα των ανθρώπων στα camps.

ΕΚΘΕΣΗ. Οι εικόνες αυτές, όπως και πολλές άλλες από το δεκαετές φωτογραφικό του ταξίδι στο πεδίο της μετανάστευσης σε διάφορες χώρες του κόσμου, συμπεριλαμβάνονται στη φωτογραφική έκθεση «Light on the move» που διοργανώνει ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (ΔΟΜ) στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης. Μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που ο διεθνούς φήμης φωτογράφος εκθέτει φωτογραφίες του στην Ελλάδα, δωρίζοντάς τες στην ελληνική αποστολή του ΔΟΜ.

«Κανένας δεν εγκαταλείπει το σπίτι του, εκτός αν αναγκαστεί να το κάνει, και αυτό προσπαθώ να περάσω μέσα από τις φωτογραφίες μου. Για μένα είναι η ιστορία ανθρώπων. Συνηθίζουμε να χρησιμοποιούμε τη λέξη πρόσφυγας ή μετανάστης, αλλά πίσω από αυτές τις λέξεις βρίσκονται άνθρωποι με όνειρα, με ιστορίες, με παρελθόν» συνηθίζει να λέει ο φωτογράφος, ο οποίος γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιερουσαλήμ.

ΛΕΣΒΟΣ. Το 2015, όταν ξέσπασε η προσφυγική κρίση στην Ευρώπη, ο Μοχάμεντ βρέθηκε στις ακτές της Λέσβου, προκειμένου να απαθανατίσει τα γεγονότα. Από τότε η καθημερινή ζωή των προσφύγων έγινε για τον ίδιο αυτοσκοπός, καταγράφοντας το ταξίδι τους από την ώρα που έφταναν στην Ευρώπη μέχρι και που κατάφερναν να εγκατασταθούν στους τελικούς τους προορισμούς. Από την Ελλάδα, στη Σερβία, στην Κροατία, στη Γερμανία, στην Ολλανδία…

Τον περασμένο Μάιο ο Μοχάμεντ Μουχάισεν επέστρεψε και πάλι στην Ελλάδα και βρέθηκε σε διάφορα camps. «Μπόρεσα να δω και να αισθανθώ τη διαφορά στην προσπάθεια των ανθρώπων να εγκατασταθούν και να γίνουν μέρος της νέας τους πραγματικότητας. Αυτό λοιπόν που διαπίστωσα είναι πως κάποιοι άνθρωποι αισθάνονταν χαρούμενοι που ήταν ασφαλείς και ξεκινούσαν μια νέα ζωή και ορισμένοι ακόμη προσπαθούσαν να αποδεχθούν τη νέα αυτή πραγματικότητα. Βρέθηκα στη Μόρια αλλά και στον υπαίθριο καταυλισμό έξω από το ΚΥΤ, όπου μέσα από τις φωτογραφίες κατέγραψα την καθημερινότητα των ανθρώπων» εξηγεί στα «ΝΕΑ» ο φωτογράφος.

Η ΜΑΝΑΡ. Ενα από τα πορτρέτα που αποτυπώνουν – όπως χαρακτηριστικά μάς λέει – την προσφυγική κρίση είναι αυτό ενός 12χρονου κοριτσιού από τη Συρία, το οποίο συνάντησε στον καταυλισμό της Ελευσίνας. «Πρόκειται για τη Μανάρ Αμπντουλραζάκ, ένα κορίτσι που έφυγε με την οικογένειά του από την πόλη Ντέιρ αλ Ζορ κι έχει ελπίδες και όνειρα. Ενα από αυτά είναι να γυρίσει και πάλι πίσω στο σχολείο. Οπως μου είπε η ίδια: «Εύχομαι να πάω πάλι σχολείο. Επρεπε να φύγουμε από τη Συρία, αφού καταστράφηκε από αεροπορική επιδρομή. Ακόμη θυμάμαι τον ήχο από τα μαχητικά στον αέρα». Το πορτρέτο αυτού του κοριτσιού λέει την ιστορία εκατομμυρίων παιδιών από τη Συρία, το Αφγανιστάν ή άλλες χώρες, παιδιών που ο πόλεμος τους έκλεψε την παιδικότητα».

Μία από τις φωτογραφίες που συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση είναι και αυτή του μόλις 21 μηνών βρέφους από το Αφγανιστάν. Ο Μοχάμεντ απαθανάτισε τη μικρή Αννα να κοιμάται τυλιγμένη με μια αυτοσχέδια κουνουπιέρα έξω από τη σκηνή όπου μένει με τους γονείς της, στον καταυλισμό της Μαλακάσας.

Η προσφυγική κρίση ήταν για τον βραβευμένο φωτογράφο του «National Geographic» η ευκαιρία να αφιερώσει το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς του σε έναν σκοπό. Ετσι το 2015 ίδρυσε το ίδρυμα Everyday Refugees Foundation, σκοπός του οποίου είναι να καταγράψει, να εκπαιδεύσει, να κινητοποιήσει και να βοηθήσει τους πρόσφυγες και όλους τους εκτοπισμένους εξαιτίας του πολέμου, της φτώχειας, των φυσικών καταστροφών και των διακρίσεων.