Στο κόκκινο βιβλιαράκι που ασφαλώς θα εκδοθεί μια μέρα με τις ρήσεις των συριζαίων, η φράση αυτή θα έχει την τιμητική της: «Πού είναι το φοιτητικό κίνημα, πού είναι οι φοιτητές, να διεκδικήσουν τους χώρους τους και την ακαδημαϊκή ειρήνη;».

Θα μπορούσε να σκεφτεί κανείς διάφορες παραλλαγές αυτής της ρητορικής ερώτησης. Για παράδειγμα: «Πού είναι το διπλωματικό κίνημα, πού είναι οι πρεσβευτές, να διεκδικήσουν τους χώρους τους και την εργασιακή ειρήνη;». Ο Αρίστος Δοξιάδης προχωρεί ακόμη περισσότερο. «Πού είναι το προσφυγικό κίνημα», αναρωτιέται από τον τοίχο του στο Facebook, «πού είναι οι πρόσφυγες, να διεκδικήσουν τους χώρους τους και την προσφυγική ειρήνη;».

Η επική φράση του υπουργού Παιδείας αποτελεί απόπειρα ρελάνς σε μια διαχρονική κραυγή της ελληνικής κοινωνίας: «Πού είναι το κράτος;». Πράγματι, από τις φωτιές και τις πλημμύρες μέχρι το πιο μικρό ζήτημα της καθημερινότητας, συνηθίζουμε να αποποιούμαστε την ατομική ευθύνη και να περιμένουμε τα πάντα από μια ανώνυμη, αλλά παντοδύναμη, κρατική μηχανή. Αν όμως η ατομική ευθύνη αποτελεί αναγκαίο συμπλήρωμα της κρατικής, δεν μπορεί και να την υποκαταστήσει. Ούτε η ανυπαρξία και η ανικανότητα του κράτους να συγκαλύπτονται πίσω από συνθήματα.

Τα πανεπιστήμια αποτελούν εξ ορισμού χώρους εκπαίδευσης και διακίνησης ιδεών. Το αν έχουν μετατραπεί σε χώρους προπαγάνδας του κάθε πικραμένου και διακίνησης ναρκωτικών είναι αποτέλεσμα της εγκατάλειψής τους από την πολιτεία, συχνά στο όνομα μιας κακώς εννοούμενης έννοιας ασύλου. Με τις δηλώσεις του Κώστα Γαβρόγλου γίνεται για πρώτη φορά μια προσπάθεια να θεωρητικοποιηθεί αυτή η εγκατάλειψη και να μεταφερθεί στους φοιτητές και τους καθηγητές μια αποστολή που ανήκει στο κράτος: η αστυνόμευση και η τήρηση του νόμου.

Θιασώτης των ρωμαλέων λαϊκών κινημάτων και όσων εκφράζονται «κινηματικά» εν γένει, ο υπουργός μπορεί και να γλέντησε τη χθεσινή επίσκεψη των 200 φοιτητών και μαθητών στο γραφείο του και την εποικοδομητική συζήτηση που είχε μαζί τους. Γούστα είναι αυτά. Δεν είναι υποχρεωτικό όμως να τα μοιράζονται και οι φοιτητές που θέλουν να παρακολουθούν τις διαλέξεις τους χωρίς να πέφτουν πάνω σε κουκουλοφόρους του Ρουβίκωνα ή εμπόρους ναρκωτικών. Και πολύ περισσότερο δεν μπορεί να ζητείται από αυτούς τους φοιτητές ή τους καθηγητές τους να αντιμετωπίσουν με τα γυμνά τους χέρια την ανομία στα πανεπιστήμια.

Οι πρωτοβουλίες, οι καταγγελίες, οι επιστολές, ακόμη και οι πορείες διαμαρτυρίας από τους πρωταγωνιστές της ακαδημαϊκής ζωής δεν λείπουν. Οπως έγραψε όμως και η καθηγήτρια του ΑΠΘ Νιόβη Παυλίδου, η λύση μπορεί να είναι μόνο πολιτική, και μόνο σε υψηλό επίπεδο. Είναι η ίδια λύση που πρέπει να εφαρμοστεί και για το κέντρο της Αθήνας, αφού για τον ίδιο δημόσιο χώρο πρόκειται. Και είναι φανερό ότι δεν μπορεί να τη δώσει ούτε η σημερινή κυβέρνηση ούτε ο συγκεκριμένος υπουργός.