Νέος γύρος διαπραγματεύσεων σε κλίμα σύγκρουσης ξεκινά μεταξύ των Βρυξελλών και της Ρώμης μετά την απόρριψη του ιταλικού προϋπολογισμού από την Κομισιόν, την ώρα που αγορές ομολόγων, χρηματιστήρια και οίκοι αξιολόγησης είναι με το χέρι στη σκανδάλη. Η ΕΕ ζήτησε από την Ιταλία να παρουσιάσει νέο προϋπολογισμό μέσα σε τρεις εβδομάδες, σε μια κίνηση που δεν έχει προηγούμενο. «Για πρώτη φορά, η Κομισιόν είναι υποχρεωμένη να ζητήσει από χώρα – μέλος της ευρωζώνης να αναθεωρήσει το σχέδιο προϋπολογισμού της» ήταν τα λόγια του αντιπροέδρου της Κομισιόν Βάλντις Ντομπρόβσκις. Απείλησε μάλιστα ανοικτά τη χώρα με πρόστιμα μέσω της επονομαζόμενης ειδικής Διαδικασίας Υπερβολικού Ελλείμματος.
Οι ανησυχίες για τις εξελίξεις στην Ιταλία σε συνδυασμό με το αδιέξοδο για το Brexit και άλλους γεωπολιτικούς κινδύνους οδήγησαν τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια σε βουτιά στα χαμηλότερα επίπεδα των τελευταίων είκοσι μηνών. Ισχυρές αναταράξεις επικράτησαν και στη Γουολ Στριτ. Οι ανησυχίες των αγορών οδήγησαν σε νέα άνοδο τα επιτόκια των κρατικών ομολόγων δεκαετούς διάρκειας της Ιταλίας, τα οποία διαμορφώθηκαν εκ νέου στο 3,59%. Πλέον η χώρα κινδυνεύει σοβαρά να υποβαθμιστεί στα «σκουπίδια» – μη επενδυτική βαθμίδα ή «junk» – από τους οίκους αξιολόγησης.
ΣΧΕΔΙΟ Β. Λίγο πριν από την παρέμβαση της Κομισιόν, ο ιταλός πρωθυπουργός Τζιουζέπε Κόντε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Bloomberg είχε δηλώσει ότι η Ρώμη δεν έχει σχέδιο Β για τον προϋπολογισμό και ότι προσδοκά την έναρξη συνομιλιών με τους επιτρόπους της ΕΕ για να τους εξηγήσει τα σχέδια της κυβέρνησης για την οικονομία. Ο Κόντε επανέλαβε πάντως τη δέσμευση της χώρας να μείνει στην Ευρώπη και στο ευρώ και άφησε ανοικτό παραθυράκι διαπραγματεύσεων λέγοντας ότι η Ρώμη είναι έτοιμη να εξετάσει κάποια μείωση στις δαπάνες εάν είναι απαραίτητο.
Την ίδια στιγμή ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ προειδοποιεί ότι το δημοσιονομικό σχέδιο της Ιταλίας για αύξηση δαπανών αποτελεί κίνδυνο, ιδιαίτερα για τις τράπεζες της χώρας που έχουν πολλά προβλήματα. Ο Ρέγκλινγκ προσπάθησε ταυτόχρονα να καθησυχάσει τις αγορές εκφράζοντας την εκτίμηση ότι δεν πρέπει να υπάρξει πανικός, επειδή ο κίνδυνος μετάδοσης μιας κρίσης από την Ιταλία είναι πολύ μικρός.
Η κυβέρνηση συνασπισμού της Ιταλίας που απαρτίζεται από τη Λέγκα και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έχει βρεθεί σε κόντρα με τις Βρυξέλλες για το θέμα της δημοσιονομικής πολιτικής και του προϋπολογισμού που προβλέπει αύξηση του ελλείμματος στο 2,4% ως ποσοστό επί του ΑΕΠ για το 2019. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και ηγέτης της Λέγκας Ματέο Σαλβίνι μάλιστα έχει εξαπολύσει σφοδρές προσωπικές επιθέσεις κατά του προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και του επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων Πιέρ Μοσκοβισί. Η Κομισιόν έχει κρατήσει πιο συγκαταβατική στάση σε μια προσπάθεια να βρεθεί λύση στην υπόθεση, χωρίς όμως να κάνει πίσω στις θέσεις της.
ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ. Ποικίλες αντιδράσεις προκάλεσε στην Ιταλία η απόρριψη του προϋπολογισμού από την Ευρ. Επιτροπή. Ο γραμματέας της Λέγκα και υπουργός Εσωτερικών Ματτέο Σαλβίνι σχολίασε πως «δεν επιτίθενται σε μία κυβέρνηση, αλλά σε έναν λαό». Σε διαφορετικό μήκος κύματος κινήθηκε ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Σέρτζιο Ματταρέλλα ο οποίος υπογράμμισε με νόημα: «Κανείς δεν μπορεί να εξαιρεθεί από την ανάγκη της δημοσιονομικής ισορροπίας».