Το Bauhaus, το σημαντικότερο κίνημα της νεωτερικότητας του 20ού αιώνα, έχει γενέθλια. Και το Ινστιτούτο Γκαίτε, με αφορμή τη συμπλήρωση το 2019 των 100 χρόνων από την ίδρυσή του, παρουσιάζει την κληρονομιά του και τα ίχνη επίδρασής του στους σύγχρονους δημιουργούς, αρχιτέκτονες, κινηματογραφιστές, μουσικούς με ένα ευρύ πρόγραμμα εκδηλώσεων που ξεκινά από αύριο και θα διατρέχει όλη την ερχόμενη χρονιά.
Η Σχολή του Μπαουχάους ιδρύθηκε στη Βαϊμάρη από τον αρχιτέκτονα Βάλτερ Γκρόπιους και η εκπαίδευση σε αυτήν θα συνένωνε σε μια ενότητα την τέχνη και την τεχνική κατάρτιση. Η φιλοσοφία του Μπαουχάους αποσκοπούσε στην ανάδειξη ενός νέου τύπου αρχιτέκτονα – σχεδιαστή – καλλιτέχνη και στο πεδίο της βιομηχανικής παραγωγής στη σύνθεση προϊόντων μαζικής κατανάλωσης που να εμπεριέχουν τις αξίες του μοναδικού καλλιτεχνικού αντικειμένου.
Στη Σχολή δίδασκαν και διδάσκονταν αρχιτέκτονες, εικαστικοί καλλιτέχνες, χειροτέχνες, επιστήμονες, παιδαγωγοί και χορευτές από όλο τον κόσμο εισάγοντας στη διδασκαλία τους και τις ετερογενείς απόψεις τους για τις καλλιτεχνικές παραγωγές. Ετσι ώστε το Μπαουχάους να καταστεί αμέσως μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1919) σημείο αναφοράς των καλλιτεχνικών πρωτοποριών και ιδιαιτέρως του ευρωπαϊκού Μοντέρνου Κινήματος.
Οι μεταπολεμικές συνθήκες στη Γερμανία συνετέλεσαν στην ίδρυση της Σχολής του Μπαουχάους, που εξελίχθηκε σε κίνημα αισθητικής θεωρίας και καλλιτεχνικής πρακτικής. Η τραυματική εμπειρία της απώλειας, η αίσθηση της ήττας και η οικονομική και πολιτική κατάρρευση της Γερμανίας χρειάζονταν ένα αντίβαρο.
Το Μπαουχάους ήταν η πολιτισμική υπόσχεση για τη νέα προοπτική που έδινε η νεοσύστατη Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Το κοινό τέλος και των δύο, το 1933, σημασιοδότησε εμβληματικά την έλευση των Εθνικοσοσιαλιστών στην εξουσία.
ΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ. Το Bauhaus παραμένει και σήμερα συνώνυμο της έννοιας του μοντέρνου. Το υπογραμμίζει άλλωστε το φετινό πρόγραμμα εκδηλώσεων του Ινστιτούτου Γκαίτε στην Αθήνα. Και μαζί με συνεργαζόμενους φορείς, ειδικούς και ενδιαφερόμενους επισκέπτες, θα διερευνήσει την ιστορία της επίδρασης του κινήματος στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Οι χώροι του Ινστιτούτου, στην Ομήρου 14 στην Αθήνα, διαμορφώθηκαν ειδικά με βίντεο, φωτογραφίες, κείμενα, εκδόσεις, φιλμ, εγκαταστάσεις φωτισμού, απηχώντας την ατμόσφαιρα «Bauhaus». Η διαμόρφωση έγινε με τη συμμετοχή των καλλιτεχνών Barking Dogs United (Νίκος Αρβανίτης και Ναόμι Τερέζα Σάλμον), του φωτογράφου Χανς Ενγκελς και της σχεδιάστριας φωτισμού Στέλλας Κάλτσου. Το πρόγραμμα ανοίγει αύριο στις 19.00 με την προβολή του ντοκιμαντέρ «Bauhaus – Μοντέλο και Μύθος» των Νιλς Μπολμπρίνκερ και Κέρστιν Σουτερχάιμ.
Το ντοκιμαντέρ αποτελεί μια σφαιρική κριτική παρουσίαση των καλλιτεχνικών και πολιτικών στόχων του Bauhaus από την επαναστατική του ίδρυση μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη διάλυσή του στη ναζιστική εποχή μέχρι την κατασκευαστική δραστηριότητα στο νεοσύστατο Ισραήλ και τη γένεση του μύθου «Bauhaus» στις ΗΠΑ. Πρώην φοιτητές του Bauhaus ξετυλίγουν αναμνήσεις ενώ οι δάσκαλοι παίρνουν τον λόγο μέσω αρχειακού υλικού.