Ισως να είναι ο μοναδικός τραπεζίτης στον κόσμο που έχει κερδίσει με το σπαθί του – τον αντικομφορμισμό, τις αριστερές του πεποιθήσεις και την αγάπη του για τη ροκ – το παρατσούκλι «ο πανκ τραπεζίτης». Πολλοί φοβούνται όμως τώρα πως το δεύτερο συστατικό του τίτλου θα κυριαρχήσει.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Libération», ο Ματιέ Πιγκάς, ο συνιδιοκτήτης του ομίλου «Le Monde», κόντεψε τον Ιούλιο να πωλήσει το σύνολο του μεριδίου του στον τσέχο ολιγάρχη Ντάνιελ Κρετίνσκι. Τελικά, έπειτα από πιέσεις οικείων του, και δη του έτερου μεγαλομετόχου της «Monde», Ξαβιέ Νιέλ, έκανε πίσω. Και την περασμένη εβδομάδα ανακοίνωσε πως έχει ξεκινήσει αποκλειστικές διαπραγματεύσεις με τον Κρετίνσκι για την πώληση μέρους («40%-49%») του μεριδίου του. Οι δημοσιογράφοι της εμβληματικής γαλλικής εφημερίδας, ωστόσο, ανησυχούν. Γιατί ο Κρετίνσκι, που έκανε εντυπωσιακή είσοδο την άνοιξη στον κόσμο των γαλλικών ΜΜΕ, δεν έχει τη φήμη ανθρώπου που αρκείται σε μειοψηφικές συμμετοχές – ή σέβεται την ανεξαρτησία των τίτλων που αγοράζει.
Χρειάζονται όμως κάποιες διευκρινίσεις. Στη Γαλλία, ο Τύπος έχει τους δικούς του κανόνες. Η «Le Monde», όπως και η «Libération», διαθέτουν εσωτερικό κανονισμό που διασφαλίζει την αυτονομία των δημοσιογράφων της: μια μυστική ψηφοφορία των συντακτών για την επικύρωση ή μη του διευθυντή που προτείνεται από τους μετόχους, μια χάρτα που ορίζει τις αρχές της επεξεργασίας της πληροφορίας… Η παράδοση θέλει επίσης τις αλλαγές στο ιδιοκτησιακό καθεστώς και τη μετοχική σύνθεση να γίνονται κατόπιν διαβουλεύσεων και όχι εν αγνοία των εργαζομένων. Ο Ματιέ Πιγκάς, πρόεδρος της γνωστής τράπεζας επενδύσεων Lazard στη Γαλλία, αγόρασε το 2010 τον όμιλο «Le Monde» από κοινού με τους επιχειρηματίες Χαβιέ Νιέλ και Πιερ Μπερζέ. Ο τελευταίος φρόντισε να μεταβιβάσει στους δύο πρώτους το μερίδιό του πριν από τον θάνατό του, το 2017. Ο όμιλος έχει γίνει κερδοφόρος τα τελευταία χρόνια, δεν αποδίδει ωστόσο σημαντικά μερίσματα στους μετόχους του. Και ο Πιγκάς βρίσκεται, σύμφωνα με τη «Libération», υπό προσωπική οικονομική πίεση, παρά τις ασφαλώς υψηλές απολαβές του ως επικεφαλής της Lazard France, λόγω οικονομικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν άλλα Μέσα που του ανήκουν ολικά ή μερικά, όπως το «L’Obs» ή «Les Inrocks». Κάπου εδώ μπαίνει στο παιχνίδι ο 43χρονος Ντανιέλ Κρετίνσκι, ο πέμπτος πλουσιότερος Τσέχος, με περιουσία 2,3 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το «Forbes».
Μεγιστάνας της ενέργειας, αλλά και του Τύπου, στην Τσεχία, ο Κρετίνσκι αγόρασε την άνοιξη το «Marianne» (το οποίο έκανε ξαφνικά, σύμφωνα με τον Λοράν Ζοφρέν, τον διευθυντή της «Libé», μια σαφή ιδεολογική στροφή) καθώς και άλλα γαλλικά περιοδικά. Εχει όμως στη χώρα του έναν μεγάλο ανταγωνιστή: τον επίσης επιχειρηματία, επίσης κροίσο, νυν πρωθυπουργό της Τσεχίας, Αντρέι Μπάμπις. Αυτός ήταν που αποκάλυψε σε δημοσιογράφο της «Monde», σύμφωνα με τη «Libération», την είδηση των διαπραγματεύσεων Κρετίνσκι – Πιγκάς που επιβεβαίωσε τελικά ο δεύτερος: μόνο που ο Μπάμπις διαβεβαίωσε πως ο Κρετίνσκι θέλει να «εξαγοράσει» τη «Le Monde» και όχι να γίνει ένας απλός μειοψηφικός μέτοχος. Σύμφωνα άλλωστε με τη «Libération», έχει ήδη δώσει στον Πιγκάς 25 εκατομμύρια ευρώ, με τα οποία του επέτρεψε να αποπληρώσει το ισότιμο δάνειο που είχε λάβει το 2010 ώστε να συμμετάσχει στην εξαγορά τής «Le Monde».
Προς το παρόν, ο Πιγκάς επιμένει πως η συμφωνία του με τον Κρετίνσκι αφορά μια μειοψηφική συμμετοχή και πως ο μοναδικός του στόχος «ήταν, είναι και θα είναι η διασφάλιση της ισορροπίας και της ανεξαρτησίας του ομίλου “Le Monde”». Το δήλωσε ο ίδιος στην ομώνυμη εφημερίδα, στο πλαίσιο του ρεπορτάζ που αυτή δημοσίευσε με τις πληροφορίες τής… «Libération». Οι εκπρόσωποι των εργαζομένων του ομίλου έχουν ραντεβού αύριο το πρωί με τον Πιγκάς και τον Νιέλ. Θα έχουν αναμφισβήτητα πολλές ερωτήσεις να τους κάνουν.