Το θέμα της αντιμετώπισης της καρδιακής ανακοπής, δηλαδή της αιφνίδιας διακοπής της λειτουργίας της καρδιάς, είναι πάντα επίκαιρο. Και τούτο γιατί η επιτυχής αντιμετώπισή της επαναφέρει τον άνθρωπο στη ζωή. Μια ενδιαφέρουσα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας (JACC) υποστηρίζει ότι η χορήγηση επινεφρίνης παράλληλα με τη συνολική προσπάθεια που καταβάλλεται για ανάνηψη αυξάνει την επιβίωση κατά 30%. Η χορήγηση επινεφρίνης στην καρδιακή ανακοπή γίνεται από το 1960. Ομως η συγχορήγησή της παράλληλα με τη σωστή προσπάθεια ανάνηψης φαίνεται ότι είναι εντυπωσιακή.
Συγκεκριμένα, στη μελέτη αυτή που δημοσιεύθηκε και συμμετείχαν 8.014 ασθενείς, αυτό που παρατηρήθηκε σε εκείνους που χορηγήθηκε ήταν ότι η επινεφρίνη προκάλεσε κατά 30% αυξημένη επιβίωση τις πρώτες 30 ημέρες. Ωστόσο δεν παρατηρήθηκε διαφορά στα νευρολογικά προβλήματα που προήλθαν από την καρδιακή ανακοπή, και γενικότερα στην εγκεφαλική λειτουργία.
Η επινεφρίνη αυξάνει τη συσπαστικότητα των αγγείων τα οποία παραλύουν όταν συμβεί καρδιακή ανακοπή και σε συνδυασμό με τη μάλαξη-συμπίεση της καρδιάς μέσα στον θώρακα επαναφέρουν την κυκλοφορία του αίματος με την επαναλειτουργία της καρδιάς. Η σωστή μάλαξη-συμπίεση της καρδιάς έτσι ώστε να υποχωρεί το στέρνο κατά 5 εκατοστά και να συμπιέζεται η καρδιά μεταξύ στέρνου και σπονδυλικής στήλης επαναφέρει την κυκλοφορία του αίματος παράλληλα με τη λειτουργία της καρδιάς. Η μάλαξη-συμπίεση πρέπει να είναι μία το δευτερόλεπτο έτσι ώστε να εξασφαλίζονται 60 παλμοί καρδιάς το λεπτό.
Το άτομο που επιχειρεί τις μαλάξεις πρέπει να είναι εκπαιδευμένο ούτως ώστε οι αγκώνες του να είναι ευθειασμένοι και με αυτόν τον τρόπο το βάρος του σώματός του να είναι η κινητήρια δύναμη που θα υλοποιήσει τη σωστή μάλαξη-συμπίεση. Βέβαια, εάν κοντά στον άρρωστο υπάρχει απινιδωτής, οι απινιδώσεις προστίθενται στη συνολική προσπάθεια. Είναι γνωστό ότι ο απινιδωτής, ακόμη και μόνος του μόλις συμβεί καρδιακή ανακοπή και προτού αρχίσει η διαδικασία με τις μαλάξεις-συμπιέσεις μπορεί με μία η δύο απινιδώσεις να ξαναθέσει την καρδιά σε λειτουργία. Ετσι, πρέπει να αρχίζουμε με απινίδωση να προχωρούμε στις μαλάξεις-συμπιέσεις της καρδιάς με παράλληλη χορήγηση επινεφρίνης.
Εάν όλα αυτά συμβούν μέσα στα τρία πρώτα λεπτά από την καρδιακή ανακοπή, τότε οκτώ περίπου στους 10 θεωρητικά ήδη νεκρούς ανθρώπους επανέρχονται στη ζωή. Συμπερασματικά, έστω και αν ένας άνθρωπος επανέλθει στη ζωή είναι κάτι το ανεκτίμητο. Γιατί μετά την επάνοδό του στη ζωή και εφόσον δεν υπάρχει σοβαρό πρόβλημα υγείας, ο άνθρωπος αυτός μπορεί να ζήσει για πολλά-πολλά χρόνια χωρίς άλλο καρδιολογικό σύμπτωμα.
Ο Δημήτρης Κρεμαστινός είναι ομότιμος καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκλεγμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών