Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του πολιτικού περιβάλλοντος σήμερα;
Σίγουρα η σημαντική φθορά της κυβέρνησης. Αυτό φυσικά δεν αποτελεί είδηση. Στον δρόμο προς τις εκλογές, η Νέα Δημοκρατία διατηρεί σταθερό προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ και ο Πρωθυπουργός υπολείπεται του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκου Μητσοτάκη στο ερώτημα της «καταλληλότητας» για το αξίωμα του Πρωθυπουργού. Η κυβέρνηση πορεύεται στο τελευταίο έτος της θητείας της και οι επιδόσεις της – σχεδόν σε όλους τους τομείς πολιτικής της παρέμβασης – κρίνονται αρνητικά από την πλειοψηφία της κοινής γνώμης.
Από την άλλη, εντυπωσιάζει είναι η αλήθεια ορισμένους, η εικόνα σταθεροποίησης του κομματικού συστήματος. Ειδικά στην κορυφή του. Είναι χαρακτηριστικό πως η συζήτηση για το ποια είναι η μορφή του κομματικού συστήματος, που απασχόλησε τα τελευταία χρόνια, έχει φύγει από την επικαιρότητα. Βρισκόμαστε μπροστά σε έναν νέο – ασθενή μεν, υπαρκτό δε – δικομματισμό, ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και τη ΝΔ. Επιπλέον, οι άλλοτε έντονες απόψεις περί συρρίκνωσης του ΣΥΡΙΖΑ και επιστροφής του στα παλιά χαμηλά ποσοστά του δεν απασχολούν πλέον την πολιτική συζήτηση.
Αυτή είναι η μεγάλη εικόνα, η οποία συντηρείται σταθερή εδώ και περίπου δύο χρόνια.
Γενικά, η κοινή γνώμη έχει αποκρυσταλλώσει την άποψή της για τους βασικούς πολιτικούς πρωταγωνιστές. Επομένως οι τελευταίες εξελίξεις – οι ενδοκυβερνητικές κόντρες και οι διάφορες εντάσεις – δεν έχουν ιδιαίτερη επίδραση στις ήδη διαμορφωμένες στάσεις. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των πυρκαγιών του καλοκαιριού. Οι έρευνες κοινής γνώμης που πραγματοποιήθηκαν μετά την καταστροφή στην Αττική φανέρωσαν οριακές αλλαγές στις εκλογικές δυνάμεις των δύο μεγάλων κομμάτων. Μάλιστα, ορισμένες έδειξαν αύξηση της συσπείρωσης και των ποσοστών του ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν πρέπει να εντυπωσιαζόμαστε. Το έχουμε δει ξανά στο παρελθόν. Η κοινή γνώμη διαμορφώνει σταδιακά τη στάση της και τη διατηρεί σταθερή. Ας θυμηθούμε, χαρακτηριστικά, την έξοδο στις αγορές που επιχείρησε η κυβέρνηση Σαμαρά ή και το τέλος του Μνημονίου που πρόβαλε έντονα η σημερινή κυβέρνηση. Οι κυβερνήσεις ανέδειξαν σε ορόσημα γεγονότα που επί της ουσίας δεν ενθουσίασαν την κοινή γνώμη.
Αυτή η εικόνα της πολιτικής σταθερότητας προβάλλει και ένα αισιόδοξο μήνυμα για το μέλλον. Στις εκλογές του 2012, το μέχρι τότε σταθερό κομματικό σύστημα διαλύθηκε και η χώρα εισήλθε σε μία φάση αμφισβήτησης του προσανατολισμού της εντός της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Οι επερχόμενες εκλογές μπορούν να λειτουργήσουν αντίστροφα, αναδεικνύοντας ένα σταθερό πλαίσιο κομματικού ανταγωνισμού στο οποίο οι στρατηγικές επιλογές της χώρας είναι πλέον σεβαστές. Τουλάχιστον από τους βασικούς πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής.
Ο Γιώργος Σιάκας είναι διευθυντής Ερευνών της Μονάδας Ερευνών Κοινής Γνώμης και Αγοράς του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου του Πανεπιστημίου Μακεδονίας