Σκιές και «γκρίζες ζώνες» και στη διαχείριση των κονδυλίων που αφορούν τις υπηρεσίες καθαριότητας στα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και στις δομές φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών προκύπτουν από τα στοιχεία που έχει δώσει στη Βουλή το υπουργείο Αμυνας.

Οι αναλυτικές καταστάσεις που προσκόμισαν οι κατά τόπους στρατιωτικές Αρχές – που έχουν την ευθύνη συντονισμού του Προσφυγικού – δείχνουν ότι σε εκατοντάδες περιπτώσεις τα έργα για την καθαριότητα των hotspots πραγματοποιούνται με τη μορφή της απευθείας ανάθεσης και συνήθως από μία ή το πολύ δύο εταιρείες, όπως δηλαδή συμβαίνει και με τη σίτιση. Μάλιστα, η πρακτική των έργων καθαριότητας με απευθείας ανάθεση ή με διαπραγμάτευση, χωρίς δηλαδή δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού, παρατηρείται όχι μόνο το 2016, αλλά και το 2017. Οταν δηλαδή δεν υπήρχαν οι ίδιες καταστάσεις «έκτακτης ανάγκης» που να δικαιολογούν αυτή τη μορφή συμβάσεων λόγω του κατεπείγοντος.

Είναι χαρακτηριστικό ότι στο ΚΥΤ Σάμου, σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει στη δημοσιότητα η 79 Ανωτέρα Διοίκηση Ταγμάτων Εθνοφυλακής «Μυκάλη» έργα καθαριότητας έχουν ανατεθεί 14 φορές στον ίδιο ανάδοχο με απευθείας ανάθεση (και μία με διαπραγμάτευση) από τις αρχές του 2016 έως και τον Φεβρουάριο του 2018 και το συνολικό ποσό που έχει λάβει η συγκεκριμένη εταιρεία υπερβαίνει τις 200.000 ευρώ. Παρόμοια εικόνα παρατηρείται και στη Λέσβο και στο hotspot της Μόριας. Μία ΟΕ εμφανίζεται να έχει πάρει το έργο των υπηρεσιών καθαριότητας έξι φορές με απευθείας ανάθεση και έχει λάβει συνολικά 141.299 ευρώ.

Αλλά και στη δομή φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών της Χίου τα στοιχεία που έχει δώσει η 96 Ανώτερη Διοίκηση Ταγμάτων Εθνοφυλακής «Χίος» δείχνουν πως οι υπηρεσίες καθαριότητας έχουν ανατεθεί 19 φορές με απευθείας ανάθεση στον ίδιο ανάδοχο (και μία φορά με πρόχειρο διαγωνισμό) με το ποσό που έλαβε να φτάνει τα 230.500 ευρώ.

ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ. Η πρακτική των απευθείας αναθέσεων για τις υπηρεσίες καθαριότητας των δομών φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών δεν παρατηρείται όμως μόνο στα νησιά αλλά και στην ηπειρωτική Ελλάδα. Σε αρκετές περιπτώσεις έργα καθαριότητας ανέλαβε ο ίδιος ανάδοχος με απευθείας ανάθεση τόσο στη δομή της Πέτρας Ολύμπου όσο και στο Κουτσόχερο της Λάρισας, όπως αποκαλύπτεται από τις αναλυτικές καταστάσεις των συμβάσεων που διέθεσε στο υπουργείο Αμυνας η 1η Στρατιά «Αχιλλέας», με έδρα τη Λάρισα. Παράλληλα δε και στη Δομή του Στρατοπέδου Κόκκινου Αρματολού στη Βέροια καταγράφεται το ίδιο φαινόμενο, οι υπηρεσίες καθαριότητας να πηγαίνουν στις περισσότερες περιπτώσεις στην ίδια εταιρεία και με απευθείας ανάθεση.

Υπενθυμίζεται ότι τα παραπάνω στοιχεία όπως και πλήθος άλλων για τη διαχείριση των κονδυλίων και των συμβάσεων για το Προσφυγικό δόθηκαν από το υπουργείο Αμυνας ύστερα από ερώτηση βουλευτών του Ποταμιού. Μετά την επεξεργασία του σχετικού υλικού, Το Ποτάμι υποστηρίζει πως ερωτήματα προκύπτουν και για τις δαπάνες υποδομών. Χαρακτηριστικό είναι – σημειώνει – το παράδειγμα της Βέροιας όπου από τις 328 συμβάσεις ύψους 8,5 εκατ. ευρώ, μόνο οι 41 έχουν γίνει με δημόσιο διαγωνισμό. Και συμπληρώνει πως «οι αποκαλύψεις γύρω από τις συμβάσεις εγείρουν νέα ερωτήματα, πρόσθετα από αυτά που έχουν ανακύψει και έχουν κινητοποιήσει την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF)».

Οι δαπάνες για τις προσφυγικές δομές του ΥΕΘΑ δείχνουν ότι έως σήμερα έχουν συναφθεί 1.967 συμβάσεις ύψους 112.077.099 ευρώ, εκ των οποίων τα 88.563.087 έχουν διατεθεί για τη σίτιση.

ΕΝΤΑΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ. Με τη φράση «οι τραπεζικοί μας λογαριασμοί είναι ανοιχτοί» απάντησε ο υπουργός Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρης Βίτσας στα σφοδρά πυρά των βουλευτών της ΝΔ, οι οποίοι κατηγόρησαν στη Βουλή την κυβέρνηση για «κακοδιαχείριση», «πάρτι με απευθείας αναθέσεις» και «οσμή σκανδάλου» στη διαχείριση των κονδυλίων του Προσφυγικού. Οι βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης άσκησαν κατά τη συζήτηση σχετικής επερώτησης του κόμματος σκληρή κριτική για πράξεις και παραλείψεις της κυβέρνησης εγκαλώντας την ότι δεν έχει προχωρήσει «ούτε σε έναν διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό» και μάλιστα, όπως είπε ο Σοφία Βούλτεψη, ότι «προκαλέσατε αυτό το χάος (στο Προσφυγικό) γιατί αναζητούσατε τρόπο να στήσετε έναν χορό εκατομμυρίων και να στήσετε μια μεγάλη μπίζνα».