Ηταν ζήτημα ωρών (και όχι ημερών) από το προδοτικό πραξικόπημα εναντίον του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου να εισβάλουν οι Τούρκοι στην Κύπρο. Είχαν ήδη βγάλει τα αποβατικά τους σκάφη από τον ναύσταθμο της Σμύρνης και τα πολεμικά τους πλοία πλησίαζαν στην Κύπρο, την ώρα που οι πραξικοπηματίες σε Αθήνα και Λευκωσία νοιάζονταν για ένα και μόνον πράγμα. Εάν θα θυμώσει ή όχι ο Μακάριος! Οταν διαπίστωσαν ότι το σχέδιο δολοφονίας του Μακαρίου απέτυχε και ότι ο πρόεδρος της Κύπρου ήταν ζωντανός, απευθύνθηκαν στον χουντικό Πρόεδρο της Δημοκρατίας στρατηγό Γκιζίκη και τον ρώτησαν πώς να κρυφτούν.
Αυτός λοιπόν ο επίορκος αξιωματικός, που όρκισε μάλιστα τις πρώτες ημέρες της Μεταπολίτευσης τον Κωνσταντίνο Καραμανλή ως πρωθυπουργό (ενώ ο αόρατος δικτάτορας Ιωαννίδης ήθελε ως πρωθυπουργό τον Ευάγγελο Αβέρωφ), συμβούλευσε τους πραξικοπηματίες του Προεδρικού Μεγάρου της Κύπρου το παρακάτω… αμίμητο: Μη φοβάστε, τους είπε, εκτελούσατε διαταγές για το πραξικόπημα, το πολύ πολύ να σας κάνει… αγωγή ο Μακάριος! Απίστευτο, θα πείτε, την ώρα που τα τουρκικά αποβατικά πλησίαζαν την ακτή στο Πέντε Μίλι στην Κερύνεια και τα μεταγωγικά τους αεροπλάνα ήταν γεμάτα αλεξιπτωτιστές έτοιμα να πετάξουν.
Και εγένετο η μεγαλύτερη προδοσία. Οι χουντικοί στην Κύπρο, αλλά και στην Αθήνα είχαν τις πληροφορίες ότι τα τουρκικά αποβατικά βρίσκονταν κοντά στην Κύπρο, πλην όμως νόμιζαν ότι έκαναν… άσκηση. Ούτε ένας πρωτοετής της Σχολής Ευελπίδων δεν θα έκανε τέτοια σκέψη. Την έκανε όμως ο ταξίαρχος Ιωαννίδης και οι επιτελείς του πραξικοπηματίες στην Κύπρο. Ο Ιωαννίδης έλεγε πως είχε τη διαβεβαίωση των Αμερικανών και των Βρετανών ότι οι Τούρκοι δεν θα τολμούσαν απόβαση στην Κύπρο. Δεν φτάνει που ήταν ο πλέον υπεύθυνος για τη μεγαλύτερη σύγχρονη τραγωδία του Ελληνισμού, ήταν και αφελής.
Ιδού πώς περιγράφουν στην Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής για τον Φάκελο της Κύπρου οι ίδιοι οι χουντικοί αξιωματικοί τις πληροφορίες για επικείμενη τουρκική εισβολή: (σ.σ.: ορθογραφία και σύνταξη ώς έχουν).
Γεωργίτσης (αρχιπραξικοπηματίας, άνθρωπος του Ιωαννίδη στην Κύπρο): «Βρισκόμαστε στις 19 του μηνός την παραμονή της εισβολής των Τούρκων. Στις 23.50΄, 23.30΄ πήρε ένας αντιπλοίαρχος από το ΑΕΔ (σ.σ.: Αρχηγείο Ενόπλων δυνάμεων), από την αίθουσα επιχειρήσεων, και είπε ότι το 50ό σύνταγμα, το τουρκικό, επεβιβάσθη επί των πλοίων άνευ βαρέος οπλισμού και οχημάτων. Κι ότι πρόκειται περί ασκήσεως ΝΑΤΟ. Την ίδια ώρα ή λίγο νωρίτερα επαρουσιάσθησαν τα πρώτα ίχνη των αποβατικών πλοίων στα ραντάρ, με κατεύθυνση από ακρωτήριο Αποστόλου Ανδρέα προς Αμμόχωστο. Οταν φθάσανε στο ύψος και χωρίς να παραβιάσουνε τα ύδατα τα κυπριακά, έκαναν όπισθεν ολοταχώς και κατευθύνθησαν πάλι προς ακρωτήριο του Αποστόλου Ανδρέα (σ.σ.: στη μύτη της Κύπρου, στην επαρχία Αμμοχώστου) και εστράφησαν προς βορράν. Εκεί πλέον παρουσιάσθησαν όλα τα ίχνη της τουρκικής αρμάδας, η οποία ερχότανε για απόβαση. Όταν αναφέραμε στο ΓΕΕΦ, στο Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων, έλεγαν ότι πρόκειται περί ασκήσεως προγραμματισμένης. Ποιος ήτανε δεν θυμάμαι ακριβώς στο τηλέφωνο. Εκείθεν πλέον ανεφέροντο όλα τα γεγονότα, τα ίχνη, πόσα μίλια ευρίσκονται κτλ. Εν συνεχεία παρουσιάσθηκε διά πρώτην φορά, τη19η, το τονίζω αυτό, ο ταξίαρχος κ. Χανιώτης, ο οποίος διέταξε να πάρουμε ορισμένες ειδικότητες (σ.σ.: εννοεί… μερική επιστράτευση). Δηλαδή σκοπευτάς πολυβόλων, αντιαρματιστάς, ειδικότητες οι οποίες είναι πλέον απαραίτητες, για να λειτουργήσουν τα βαριά όπλα, διότι με τους οπλίτας που είχαμε δεν μπορούσανε να πλαισιωθούνε. Μετά από λίγο ακύρωσε την εντολή και ξαναπήρε πάλι στο τηλέφωνο και την επανέλαβε. Επειδή συνέχιζαν το ίδιο πράγμα, ότι μη φοβάστε, πολλές φορές μας απεκάλεσαν και δειλούς, φοβόσαστε κτλ., τα ίχνη εσυνέχιζαν. Παρουσιάστηκε ένας μεγάλος όγκος πλοίων και ένα αεροπλανοφόρο, πρέπει να είναι το ΕΡΜΗΣ, το οποίο υπάρχει και σε φωτογραφία κι έχει προωθηθεί στο Αρχηγείο Ενόπλων Δυνάμεων, με τη δικαιολογία, κάνανε ένα σήμα οι Άγγλοι και λέγανε ότι θέλουν να προσγειώσουν σ’ όλες τις ακτές αποβάσεως βορείου Κύπρου, δηλαδή στην Παχύαμο, στην περιοχή Κυρήνειας, στο Πέντε Μίλι».
Ο «Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου»
Οι Αμερικανοί διά του Κίσινγκερ έπαιξαν όπως αποδείχθηκε το παιχνίδι των Τούρκων. Μισούσαν τον Μακάριο, τον ονόμαζαν «Φιντέλ Κάστρο της Μεσογείου», λόγω της αδέσμευτης πολιτικής του. Οσο και για τους Βρετανούς, έπαιξαν και αυτοί τον ρόλο τους, ώστε να συμπληρωθεί πλήρως το παζλ της προδοσίας.
Γίνεται αναφορά, στον Φάκελο της Κύπρου για ένα βρετανικό αεροπλανοφόρο το «Ερμής». Δεν επρόκειτο για αεροπλανοφόρο, αλλά για ελικοπτεροφόρο, το καμάρι τότε του βρετανικού βασιλικού ναυτικού. Βρέθηκε και μάλιστα ετοιμοπόλεμο, ανάμεσα σε τουρκικά αποβατικά σκάφη στην πιο κρίσιμη ώρα της απόβασης. Παρά ταύτα, αν και η Βρετανία ήταν (και εξακολουθεί να είναι) εγγυήτρια δύναμη της Κύπρου (μαζί με την Ελλάδα και την Τουρκία) δεν έκανε καμία κίνηση αποτροπής της εισβολής. Απλώς παρακολουθούσε την εξέλιξη της απόβασης.
Και όταν τελείωσε η απόβαση και η δεύτερη εισβολή των Τούρκων τον Αύγουστο του 1974 (με την κατάληψη του 38% του εδάφους της Κύπρου) το ελικοπτεροφόρο «Ερμής» εμφανίστηκε στις ακτές της Κύπρου (κοντά στις βρετανικές βάσεις). Οχι για να επιβάλει ειρήνη, αλλά για να καταστεί μέρος του σχεδίου… ανταλλαγής πληθυσμών. Παρέλαβε με ασφάλεια τους Τουρκοκύπριους που εγκλωβίστηκαν λόγω πολέμου στις ελεύθερες περιοχές και τους μετέφερε στα Κατεχόμενα.