Η απόλυτη ένδειξη για αγγειοπλαστική, η οποία δικαιώνει τον άνθρωπο που επιχείρησε με καθετήρα να μπει μέσα στο άβατο των στεφανιαίων αρτηριών της καρδιάς, είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου και η προεμφραγματική, η λεγόμενη και «ασταθής», στηθάγχη. Ηταν ο Andreas Gruentzig που οραματίστηκε να απαλλάξει τον άνθρωπο από τη στεφανιαία νόσο εξαλείφοντας με αγγειοπλαστική (μπαλονάκι) όλες τις στενώσεις (βουλώματα) των αρτηριών της καρδιάς. Και αυτό, γιατί είναι αυτονόητο ότι με αυτή την τεχνική ανοίγει η αρτηρία η οποία είτε πάει να θρομβωθεί, είτε έκλεισε απότομα ολοσχερώς.

Εκτοτε, εκατοντάδες μελετών που επιχειρήθηκαν δεν κατάφεραν να αποδείξουν ότι η θεραπεία της στεφανιαίας νόσου είναι η αγγειοπλαστική, έστω και με την εμφύτευση του stent. Μάλλον αποδείχθηκε το αντίθετο, δηλαδή ότι τα καλύτερα αποτελέσματα όσον αφορά την επιβίωση των ασθενών επιτυγχάνονται με συνδυασμό φαρμακευτικής θεραπείας και εγχείρησης bypass, ανάλογα με τα δεδομένα κάθε αρρώστου.

Ομως, προσπάθειες για να ανατραπεί αυτή η άποψη έγιναν πολλές στο παρελθόν και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Πρόσφατα, οκτώ καρδιολογικές κλινικές του Λονδίνου πραγματοποίησαν σχετική μελέτη σε ασθενείς με έμφραγμα του μυοκαρδίου μη διατοιχωματικό (αφορά μέρος του μυοκαρδίου). Η μελέτη ανακοινώθηκε και δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας (JACC).

Στους ασθενείς αυτούς εκτός από τη βλάβη που ήταν υπεύθυνη για το έμφραγμα αντιμετωπίσθηκαν και όλες οι στενώσεις σε όλες τις αρτηρίες με αγγειοπλαστική και stent. Τα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν ήταν αξιόλογα γιατί οι ασθενείς με αγγειοπλαστική με stent σε όλες τις αρτηρίες είχαν καλύτερη επιβίωση συνολικά στην πενταετία. Εκ πρώτης όψεως φαίνεται να ανοίγει ξανά μια συζήτηση που μέχρι τώρα είχε κλείσει.

Ομως οι ίδιοι οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν ότι τα αποτελέσματα αυτά θα πρέπει να επιβεβαιωθούν από μεγάλες τυχαιοποιημένες πολυκεντρικές μελέτες προκειμένου να αξιολογηθούν, γιατί η μελέτη τους δεν ήταν τυχαιοποιημένη και δεν έλαβε υπόψη από τι άλλο έπασχαν οι ασθενείς.

Βέβαια, υπάρχει σοβαρή ένσταση σε όλα αυτά γιατί η μελέτη SYNTAX, που μελέτησε αρρώστους που κατέληξαν μέσα σε μια πενταετία έπειτα από επιτυχή αγγειοπλαστική-stent ή από εγχείρηση bypass, έδειξε ότι αυτοί που χάθηκαν από έμφραγμα του μυοκαρδίου ύστερα από εμφύτευση stent ήταν έξι φορές περισσότεροι από αυτούς που χάθηκαν μετά από εγχείρηση bypass. Τα αποτελέσματα της μελέτης SYNTAX αναμφισβήτητα αποδεικνύουν ότι το έμφραγμα δεν προλαμβάνεται, δυστυχώς, από καμία επεμβατική μέθοδο και ότι τα αποτελέσματα της εγχείρησης bypass ήταν σαφώς υπέρτερα συγκριτικά.

Ο Δημήτρης Κρεμαστινός είναι ομότιμος καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών και εκλεγμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών