Η κρατούσα, λέει, άποψη στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ για τον διαχωρισμό Εκκλησίας – Κράτους ήταν εκείνη που ο Αλέξης Τσίπρας περιέγραψε ως «έντιμο συμβιβασμό». Σε ελεύθερη απόδοση από τα συριζαϊκά στα ελληνικά αυτό σημαίνει ότι δεν εισηγούνται διαχωρισμό, όπως τουλάχιστον νοείται στις υπόλοιπες δυτικές χώρες. Γιατί ακόμη και οι σύντροφοι που δηλώνουν άθεοι εκτιμούν ότι δεν πρέπει το κόμμα να επιδιώξει μια σύγκρουση με την Εκκλησία. Οι λόγοι που πρέπει να αποφευχθεί η αντιπαράθεση είναι προφανείς και καθαρά πρακτικοί. Οπως το είχε θέσει κι ο αρχιεπίσκοπος Σεραφείμ σε προκάτοχο του Τσίπρα «η Εκκλησία είναι μαγαζί γωνία». Βέβαια, υπήρξαν κι εκείνοι που προσπάθησαν, προσπαθούν και θα συνεχίσουν να προσπαθούν να μακιγιάρουν τα πραγματικά κίνητρα του κυβερνώντος κόμματος με ιδεολογική πούδρα. Οπως, ας πούμε, ένας από τους θεωρητικούς του, ο Κώστας Δουζίνας, που τεκμηρίωσε, σύμφωνα με τις διαρροές από τη συνεδρίαση της ΚΟ, την τσιπρική πρόταση υπογραμμίζοντας τη σημασία της «λαϊκής θρησκευτικότητας». Τι εννοεί, άραγε, αναφερόμενος σε «λαϊκή θρησκευτικότητα» ο βουλευτής Α’ Πειραιά;

Αντίφαση

Την έχει κατά καιρούς αναλύσει και σε άλλα ακροατήρια πλην του εσωκομματικού. Τις προάλλες την όρισε στα ερτζιανά. «Ο κόσμος» είπε «πιστεύει στον Θεό, όταν μπαίνει στο αεροπλάνο κάνει τον σταυρό του, υπάρχει η αίσθηση του όσιου, κάποιας υπερβατικής δύναμης που υπάρχει στη ζωή μας». Στην ανάλυση του, λοιπόν, «από τη μία πλευρά μπορεί να πιστεύουμε, να εκκλησιαζόμαστε, από την άλλη πλευρά δεν υπάρχει κανένας λόγος, για παράδειγμα, ότι θα πρέπει να ορκιζόμαστε με θρησκευτικό όρκο και όχι με πολιτικό». Το συνολικό επιχείρημα, άρα, σε δεύτερη ανάγνωση διαβάζεται περίπου ως εξής: Θα σεβαστούμε το θρησκευτικό αίσθημα του χριστεπώνυμου πλήθους – που αποτελεί τη μεγάλη μάζα των ψηφοφόρων –, ενώ ταυτόχρονα θα ικανοποιήσουμε την αριστερή ψυχή του σκληρού πυρήνα της βάσης μας. Παρότι μοιάζει αντιφατική, η επιθυμία της κυβερνώσας Αριστεράς είναι αναμενόμενη. Αν, πάντως, δίνουν βάση οι σύντροφοι στη «λαϊκή θρησκευτικότητα», θα μπορούσαν να δώσουν και στη λαϊκή σοφία. Υπάρχει, π.χ., μια ιαπωνική παροιμία που λέει ότι δεν μπορείς να θαυμάσεις ταυτόχρονα το χιόνι, το φεγγάρι και τα λουλούδια.