Στην κλίνη του Προκρούστη των θεσμών μπαίνουν οι εξαγγελίες Τσίπρα για τα επιδόματα και τις επιδοτήσεις. Τη στοχευμένη αυτή περικοπή που αφορά τόσο το επίδομα στέγασης όσο και την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών για νέους εργαζομένους φαίνεται ότι προκρίνουν οι θεσμοί ως την καταλληλότερη λύση προκειμένου να αρθεί το αδιέξοδο της έλλειψης αρκετού δημοσιονομικού χώρου σε περίπτωση που παραμείνουν αλώβητες οι συντάξεις και εφαρμοστεί ταυτόχρονα μέρος από τις πρόσθετες παρεμβάσεις που έχει προτείνει στο προσχέδιο προϋπολογισμού η ελληνική κυβέρνηση. Αντίθετα, οι θεσμοί φαίνεται ότι βλέπουν με πιο θετική διάθεση τις εξαγγελίες που στοχεύουν σε φοροελαφρύνσεις.

Ετσι όσοι ποντάριζαν, για παράδειγμα, ότι θα ευεργετηθούν από τις εξαγγελίες για επίδομα στέγασης θα πρέπει να χαμηλώσουν τον πήχη των προσδοκιών τους. Η αγωνία των συνταξιούχων για το τι θα γίνει με τις συντάξεις εξαπλώνεται τώρα και στους χιλιάδες πιθανούς αποδέκτες των επιδοματικών μέτρων.

ΟΙ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΙΣ. Η λογική είναι απλή, επεξηγούν πηγές στις Βρυξέλλες. Για να πείσει η Ελλάδα τα άλλα κράτη – μέλη της ευρωζώνης να δεχτούν τη μη περικοπή των συντάξεων, θα πρέπει να δείξει ότι παραμένει προσηλωμένη σε αποφάσεις και μεταρρυθμίσεις που προωθούν την ανάπτυξη μακροπρόθεσμα και όχι σε επιδόματα, τα οποία παραπέμπουν σε πρακτικές παροχών ιδίως ενόψει ενός εκλογικού έτους. Αλλωστε στη συζήτηση που βρίσκεται σε εξέλιξη για το αν θα περικοπούν ή όχι οι ελληνικές συντάξεις, οι εταίροι της Ελλάδας στην ευρωζώνη διαμηνύουν κατηγορηματικά ότι δεν δέχονται με κανέναν τρόπο να τεθεί σε κίνδυνο ο δημοσιονομικός στόχος του 3,5% όχι μόνο την επόμενη χρονιά, αλλά και μέχρι το 2022. Οπότε οι όποιες παρεμβάσεις θα πρέπει να έχουν αιτιολογηθεί και αξιολογηθεί επακριβώς και με το απαραίτητο περιθώριο δημοσιονομικής «άνεσης». Πόσω μάλλον δε όταν επιπλέον συζητείται η μη εφαρμογή της περικοπής των συντάξεων, η οποία θα εξασφάλιζε επιπλέον 2 δισ. ευρώ.

Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα για τις τελικές αποφάσεις, οι οποίες φαίνεται ότι θα ληφθούν στο Eurogroup, το οποίο έχει εκτάκτως προγραμματιστεί για τις 19 Νοεμβρίου με κύριο θέμα την εμβάθυνση της ΟΝΕ – όπως είχαν γράψει πρώτα «ΤΑ ΝΕΑ» (3 Οκτωβρίου) – οι θεσμοί επιδιώκουν τα επιχειρήματα που θα προτάξει η ελληνική πλευρά για τη μη περικοπή των συντάξεων, αλλά και για την προώθηση των νέων παρεμβάσεων να είναι πειστικά και να μη θέτουν σε αμφισβήτηση τις μεταρρυθμίσεις ούτε να αποτελούν πισωγύρισμα, αλλά να δίνουν προβάδισμα στην ανάπτυξη.

Τα σενάρια και η πλάστιγγα.Ετσι, στα σενάρια που επεξεργάζεται η Κομισιόν η πλάστιγγα φαίνεται να γέρνει προς τη δραστική συρρίκνωση των πρόσθετων δημοσιονομικών παρεμβάσεων, τα οποία συγκαταλέγονται στο κομμάτι των «δαπανών» στη λίστα με τα μέτρα που, βάσει και του τελευταίου προσχεδίου για τον προϋπολογισμό του 2019, επιδιώκεται να εφαρμοστούν στο πλαίσιο του σεναρίου που δεν προβλέπει την περικοπή των συντάξεων. Στα μέτρα αυτά συγκαταλέγεται η διανομή επιδόματος στέγασης (200 εκατ. ευρώ), αλλά και η επιδότηση των εισφορών σε εργοδότες που απασχολούν νέους, ηλικίας έως 25 ετών (103 εκατ. ευρώ). Αντίθετα, τα μέτρα που αφορούν τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για 250.000 ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες (177 εκατ. ευρώ), μείωση ΕΝΦΙΑ κατά 10% μεσοσταθμικά (263 εκατ. ευρώ) και σταδιακή μείωση του φόρου εισοδήματος ανήκουν στην κατηγορία που οι θεσμοί χαρακτηρίζουν ως αναπτυξιακά μέτρα και χαίρουν μεγαλύτερης προτίμησης στα υπό επεξεργασία σενάρια.

Υπό το πρίσμα αυτό δεν είναι τυχαία η κυβερνητική απόφαση να περιληφθούν σε σχέδιο νόμου οι διατάξεις για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολουμένους και αγρότες.

Διαφωνούν με τις εκτιμήσεις. Οι θεσμοί φαίνεται πως δεν διαφωνούν μόνο με τις εκτιμήσεις της ελληνικής κυβέρνησης για το ύψος του πλεονάσματος του 2019, αλλά και για τον ρυθμό ανάπτυξης, ο οποίος επηρεάζει τελικά όλα τα μεγέθη. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχει διαφορά στην πρόβλεψη για ανάπτυξη και αντί για ρυθμό 2,5% του ΑΕΠ το 2019, τον οποίο προβλέπει η ελληνική κυβέρνηση, οι θεσμοί βλέπουν ρυθμό κατά 0,2% περίπου χαμηλότερο.

Οπως λένε πηγές, οι συζητήσεις βρίσκονται σε εξέλιξη και δεν έχει ξεκαθαρίσει ακόμη εάν η μη εφαρμογή των περικοπών στις συντάξεις θα είναι μια πολιτικά αποδεκτή λύση σε επίπεδο Eurogroup. Ομως, οι δυσκολίες παραμένουν σημαντικές με τη Σλοβενία να είναι αντίθετη, ενώ σε Γερμανία και Φινλανδία δεν αρκεί η συναίνεση των υπουργών Οικονομικών, καθώς το πράσινο φως σε μια τέτοια διαδικασία θα πρέπει να ανάψουν τα κοινοβούλιά τους.

Εξάλλου, παρότι η σφαίρα επιρροής του ΔΝΤ έχει περιοριστεί, το Ταμείο συνεχίζει να εμμένει στις θέσεις του και να θεωρεί το μέτρο της περικοπής των συντάξεων όχι μόνο δημοσιονομικού, αλλά και διαρθρωτικό.