Εναν καινοτόμο βιοαισθητήρα σε μορφή ρολογιού που παρακολουθεί την καρδιά όποιου το φοράει και προειδοποιεί για πιθανό έμφραγμα έως και δύο ώρες πριν αυτό εκδηλωθεί κατασκευάζουν ερευνητές στο Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Ελληνες πρωτοστατούν για ακόμη μία φορά σε νέα επιστημονικά πεδία και ανοίγουν τον δρόμο σε ανεξερεύνητα πεδία της τεχνολογίας.

«Ασχολούμαστε με τη δημιουργία ενός βιοαισθητήρα ο οποίος με μία σταγόνα αίματος μπορεί να ανιχνεύσει το έμφραγμα. Ας πάρουμε ως παράδειγμα κάποιον που βρίσκεται σε μια απομακρυσμένη περιοχή. Τοποθετούμε μια σταγόνα αίματος σε αυτόν τον βιοαισθητήρα, επιλέγουμε τα απαραίτητα στοιχεία μέσω του ρολογιού και στη συνέχεια όλα τα δεδομένα στέλνονται ηλεκτρονικά από το ρολόι στο πλησιέστερο νοσοκομείο όπου φτάνει σήμα ότι ο συγκεκριμένος ασθενής κινδυνεύει από έμφραγμα και θα πρέπει να μεταφερθεί σύντομα για να σωθεί η ζωή του. Ολα αυτά έως και δύο ώρες πριν εκδηλωθεί το πρόβλημα» εξηγεί στα «ΝΕΑ» η Βαρβάρα Καραγκιοζάκη, καρδιολόγος, διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής και διευθύντρια της ομάδας νανοϊατρικής στο ΑΠΘ.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ. «Είναι μια καινοτομία που θα λύσει το πρόβλημα της έγκαιρης προειδοποίησης του εμφράγματος» εξηγεί. «Στο έμφραγμα είναι πολύ σημαντικό να κερδίσουμε χρόνο και σε αυτό μπορούν πλέον να βοηθήσουν τα οργανικά ηλεκτρονικά. Μέσα σε δύο ώρες ο ασθενής θα πρέπει (αν το χρειάζεται) να υποβληθεί σε επεμβατική θεραπεία. Οι προηγμένες νανοτεχνολογίες που χρησιμοποιούμε μας βοηθούν να φτιάξουμε βιοαισθητήρες πολύ μικρών διαστάσεων, τόσο ώστε να είναι φορητοί. Είναι όπως τα στικ που μετρούν το σάκχαρο. Ο αισθητήρας – κάτι σαν το στικάκι – τοποθετείται σε αυτό το ρολόι που το κουβαλάμε μαζί μας, συγκεντρώνει όλα τα δεδομένα και τα στέλνει. Θα μπορούσε να αποβεί πολύ χρήσιμος μέσα στα ασθενοφόρα» συνεχίζει η Βαρβάρα Καραγκιοζάκη.

Πρόκειται για μια πρωτοπόρα ερευνητική εργασία, καθώς μέχρι σήμερα κάτι αντίστοιχο δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο. Παράλληλα, ο βιοαισθητήρας είναι εκτυπώσιμος, δηλαδή μπορεί να παραχθεί από μεγάλους βιοεκτυπωτές με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να έχει μειωμένο κόστος, ενώ ταυτόχρονα επιτυγχάνεται μαζική παραγωγή. «Εκτιμούμε ότι σε περίπου έναν χρόνο ο βιοαισθητήρας θα έχει τελειοποιηθεί. Θα ακολουθήσουν δοκιμές σε ασθενείς με έμφραγμα και κλινικές μελέτες για να ελεγχθεί η λειτουργικότητά του», εξηγεί η Βαρβάρα Καραγκιοζάκη.

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ. Για την παραγωγή του το Εργαστήριο Νανοτεχνολογίας του ΑΠΘ συνεργάζεται με την εταιρεία νανοηλεκτρικής BLNanobiomed και την εταιρεία Organic Electronic Technologies, που είναι εταιρεία οργανικών υλικών. Η δημιουργία του βιοαισθητήρα ανακοινώθηκε στο 8ο workshop που διοργάνωσε ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Οργανικών Ηλεκτρονικών HOPE-A και ο οποίος στοχεύει στον ψηφιακό μετασχηματισμό της ελληνικής βιομηχανίας.

Εκεί παρουσιάστηκαν οι πιο πρόσφατες εξελίξεις για το πώς εκτυπώσιμα οργανικά υλικά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και στην ιατρική. Πολλές από αυτές τις εφαρμογές παρουσιάστηκαν στο συνέδριο. «Διάφοροι τύποι νανοσωματιδίων μπορούν να περάσουν, λόγω του μικρού τους μεγέθους τούς βιολογικούς φραγμούς του ανθρώπου – όπως τον φραγμό του εγκεφάλου ή τα τοιχώματα της αρτηρίας – και να απελευθερώσουν φάρμακα ή φυσικά συστατικά σε περιοχές του οργανισμού που επιλέγουμε» εξηγεί η Βαρβάρα Καραγκιοζάκη.

«Ετσι φτιάχνουμε νανοσυστήματα που μπορούν να απελευθερώσουν, για παράδειγμα, αντιοξειδωτικά με βαθμιαίο και ελεγχόμενο τρόπο για μέγιστη αποτελεσματικότητα». Στο εργαστήριο του ΑΠΘ έχει, επίσης, εγκατασταθεί από τα τέλη του περασμένου Ιουνίου ο πρώτος στην Ελλάδα 3D Bioprinter ο οποίος εκτυπώνει κύτταρα και ιστούς με τελικό στόχο την εκτύπωση χόνδρων, οστών και δέρματος. Οπως αναφέρθηκε στο Συνέδριο, η νέα ψηφιακή αγορά πρόκειται να δημιουργήσει μέχρι το 2027 μόνο στην Ευρώπη έναν κύκλο εργασιών και προϊόντων που υπολογίζεται ότι θα ανέλθει στα 9,2 δισ. ευρώ.