Από παραμύθι με μια πολύχρωμη παλέτα συναισθημάτων – από την ελπίδα και τη μελαγχολία μέχρι την απόγνωση και τον τρόμο – η «Λίμνη των κύκνων» στην επόμενη εκδοχή της, αυτή του Μπαλέτου της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, εξελίσσεται σε αποκαλυπτικό νουάρ. Εκεί όπου οι φόβοι και οι εμμονές της εποχής μας αντικατοπτρίζονται σε μία σκοτεινή λίμνη.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος, στην πρώτη του χορογραφία ως διευθυντής του μπαλέτου της Λυρικής, παρουσιάζει από τις 10 Νοεμβρίου αυτή τη νέα εκδοχή, πάντα με τη μουσική του Πιοτρ Ιλιτς Τσαϊκόφσκι. Η νέα παραγωγή αντιπαραθέτει εκτενή κομμάτια της πρωτότυπης χορογραφίας των Πετιπά και Ιβάνοφ, με μία νέα χορογραφική ματιά, επιχειρώντας να θέσει ερωτήματα, αλλά και να αναζητήσει απαντήσεις στο πώς μπορούν να ξαναδιαβαστούν σήμερα τα μεγάλα έργα του κλασικού χορού. Παράλληλα προκαλεί τις ικανότητες των χορευτών.
«Αναλαμβάνοντας το Μπαλέτο της Λυρικής είδα ότι οι χορευτές είχαν την ανάγκη να χορέψουν όλοι στη σκηνή και να αναδείξουν όλες τις ικανότητές τους μέσα από ένα έργο που θα τους φέρει αντιμέτωπους με όλες τις απαιτήσεις της κλασικής τεχνικής. Οπότε έψαξα όλα τα κλασικά έργα, κι αυτά που είχα κάνει στο παρελθόν κι αυτά που δεν είχα, και είδα ότι η “Λίμνη των κύκνων” ταιριάζει πολύ σ’ αυτό που θέλω να κάνω. Ετσι, μετά από 17 χρόνια επιστρέφω στο έργο και με μια νέα χορογραφία. Οχι γιατί η παλιά δεν μπορεί να σταθεί, αλλά για να τη δω διαφορετικά. Στη νέα της εκδοχή κράτησα τα κλασικά αποσπάσματα και τα χρησιμοποίησα για να χορογραφήσω το υπόλοιπο έργο, τοποθετώντας τα σε νέο πλαίσιο» τονίζει ο Κ. Ρήγος που υπογράφει τη σκηνοθεσία και τα σκηνικά της παράστασης.
Το σύνολο των χορευτών του Μπαλέτου στροβιλίζεται στη σκηνή υπό τους ήχους της πρωτότυπης μουσικής σύνθεσης του Θοδωρή Ρέγκλη και της ορχήστρας που διευθύνει ο Ηλίας Βουδούρης. Ολοι τους φλερτάρουν με τη γοητεία του κλασικού και του σύγχρονου χορού.
«Μιλάμε για κλασικό μπαλέτο με κάποια στοιχεία μοντέρνου νεοκλασικού. Εχει δυναμική όλη η χορογραφία, κρατάει την αφήγηση σε μεγάλο κομμάτι του έργου και τη μετατρέπει σε κάτι που θα μπορούσαμε να αποκαλέσουμε μετα-κλασικό. Αφαιρώντας τα παντομιμικά στοιχεία του έργου, κράτησα την ουσία μου και τη μετέτρεψα σε χορογραφία» υπογραμμίζει ο Ρήγος.
ΤΟ ΝΕΟ ΣΚΗΝΙΚΟ. Οι αντιθέσεις στην αποτύπωση της λίμνης συνεχίζονται και στην πορεία, καθώς ο χορός στήνεται σε ένα μετα-αποκαλυπτικό τοπίο. «Η μαγεία και ο ρομαντισμός που συνυπάρχουν είναι σαν να είναι δύο έργα. Προσπάθησα να φτιάξω αυτή την κόντρα σε δύο κόσμους: της λίμνης που είναι ο ρομαντισμός και του βενζινάδικου που είναι ο κόσμος που ζει ύστερα από μία καταστροφή, την καταστροφή του περιβάλλοντος» λέει ο χορογράφος και συνεχίζει.
«Μιλάμε για μια λίμνη όπου επικρατεί το σκοτάδι. Μιας και το περιβάλλον καταστρέφεται αποφάσισα ότι θα γίνει δίπλα σ’ ένα εγκαταλελειμμένο βενζινάδικο. Στο πάτωμά του βρίσκονται μαύρες κηλίδες που είναι σαν να έχει χυθεί πετρέλαιο. Ολοι έχουμε δει τι σημαίνει περιβαλλοντική καταστροφή, οπότε θεωρώ πως αυτό είναι κάτι πολύ αναγνωρίσιμο σε εμάς. Και σε αυτό το έργο ταιριάζει, γιατί ο άνθρωπος μπορεί να γίνει ζώο και μέσα από τα μάγια ο Ρόθμπαρτ έχει δεσμεύσει όλους τους ανθρώπους να γίνουν κύκνοι. Γενικότερα, το τοπίο είναι λίγο Mad Max. Φλερτάρει με τα ρωσικά κονστρουκτιβιστικά στοιχεία του περασμένου αιώνα με τις μεγάλες σκάλες αλλά και με το αμερικανικό ερημικό τοπίο που βλέπουμε στις ταινίες. Το έργο τοποθετείται στη Ρωσία, σε μια εποχή όπου δεν υπάρχουν έθνη. Ολα έρχονται σαν μια ανάμνηση λόγω του χρώματος μέσα στον χρόνο. Σε μια Mad Max εποχή» αναφέρει ο χορογράφος.
Στο ερημωμένο βενζινάδικο που θυμίζει στον κόσμο ό,τι ξέμεινε από καύσιμο και τη σκοτεινή λίμνη, το φυσικό και το υπερφυσικό συνυπάρχουν κι εναλλάσσονται. Εκεί, ο πρίγκιπας Ζίγκφριντ, στην εκδοχή του Ρήγου, καθορίζει τη μορφή των γύρω του με το μεταμορφωτικό του βλέμμα.
«Η ιδέα του καλού και του κακού μού φαίνεται κλισέ. Δεν είμαστε έτσι οι άνθρωποι, μόνο το ένα ή μόνο το άλλο. Υπάρχει μια πάλη ανάμεσα σε αυτό που μας κρατάει πίσω και το άλλο που θέλε να μας πάει μπροστά. Οπότε αποφάσισα να το κάνω αυτό σαν προβολή. Ο μαύρος και ο λευκός κύκνος δεν είναι όψεις του ίδιου νομίσματος. Είναι προβολές του ίδιου προσώπου. Ο Ζίγκφριντ είναι ένας ρομαντικός μελαγχολικός πρίγκιπας που τελικά έρχεται αντιμέτωπος με αυτό που θέλει στη μαύρη κι άσπρη εκδοχή του. Κρατάω την εκδοχή του παραμυθιού αλλά τους βουτάω στην άβυσσο. Οι ίδιοι κύκνοι είναι σαν να κατασκευάζονται υπό την επίβλεψή του» καταλήγει ο δημιουργός.
«Η λίμνη των κύκνων»
Στις 10, 11, 16, 17, 18 Νοεμβρίου και 22, 28, 29 Δεκεμβρίου
Στην Εθνική Λυρική Σκηνή (Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος, Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος,
Λεωφόρος Συγγρού 364, Καλλιθέα, τηλ. 231-0885.700,
είσοδος 10-70 ευρώ)