Κάθε σχολική τάξη έχει τουλάχιστον ένα τέτοιο παιδί. Κάποιο που δεν είναι στο προαύλιο στη διάρκεια της πρωινής προσευχής. Δεν συμμετέχει στο μάθημα των Θρησκευτικών – ή, όταν το κάνει, αναγκάζεται συχνά να ακούει διάφορους περίεργους να μιλούν για εικόνες που δακρύζουν, μοναχούς που προβλέπουν το μέλλον και, στη χειρότερη, για «τρομοκράτες» και «σαπούνια». Ακόμα όμως κι αν σταθεί τυχερό όσον αφορά τους καθηγητές που θα του τύχουν, δεν πρόκειται να μάθει ποτέ τίποτα για τη θρησκεία μέσα στην οποία μεγάλωσε. Θα μάθει, όμως, τα πάντα για τον ορθόδοξο χριστιανισμό, που έτσι κι αλλιώς είναι καλύτερος από όλους τους άλλους. Θα μάθει πως οι εικόνες πρέπει να κρέμονται σε κάθε δημόσια αίθουσα και πως αν κάποιος ορκιστεί θρησκευτικά και όχι πολιτικά, έχει περισσότερες πιθανότητες να τον πιστέψουν σε ένα δικαστήριο. Κάποιον άλλον, όχι τον ίδιο. Αυτός πρέπει να κρατά το «πιστεύω» του κρυφό, ιδιωτικό. Αλλιώς «δεν μπορεί να ενσωματωθεί».
Την Τρίτη το απόγευμα ο Αλέξης Τσίπρας και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ανακοίνωσαν πως συμφώνησαν στον διαχωρισμό Κράτους – Εκκλησίας. Πέραν του διακανονισμού για την εκκλησιαστική περιουσία, μας ενημέρωσαν πως οι ιερείς δεν θα είναι πια δημόσιοι υπάλληλοι. Θα πληρώνονται όμως από κονδύλι που θα παρέχει το κράτος και το οποίο θα βρίσκεται στον αποκλειστικό έλεγχο της Εκκλησίας. Δηλαδή του Αρχιεπισκόπου. Χωρίς έλεγχο, χωρίς δικλίδες ασφαλείας. Ετσι η Ελλάδα θα είναι πλέον «θρησκευτικά ουδέτερη». Με πανίσχυρους αρχιερείς και δύο λέξεις χωρίς νόημα στο άρθρο 3 του Συντάγματος. Κι αυτό γιατί, από τα δεκαπέντε σημεία που περιλαμβάνει το ανακοινωθέν, ούτε ένα έχει πραγματική αξία. Τώρα που η Ελλάδα θα είναι και επισήμως «θρησκευτικά ουδέτερη», θα σταματήσει άραγε η Ιερά Σύνοδος να έχει αντιρρήσεις για την αποτέφρωση; Μήπως θα σταματήσουν οι παρεμβάσεις εναντίον της κατασκευής τζαμιών; Θα βγουν οι εικόνες από τις σχολικές αίθουσες, θα περιοριστούν οι προσευχές; Θα έχουν λόγο οι ιερείς στο περιεχόμενο των θρησκευτικών βιβλίων; Θα αλλάξει έστω και λίγο η καθημερινότητα εκείνων που δεν κάνουν τον σταυρό τους; Για τίποτα από αυτά δεν μας διαφώτισαν – και ούτε πρόκειται να το κάνουν. Είπαμε, θρησκευτική ουδετερότητα, αλλά μην τα διαλύσουμε όλα.
Αν το κράτος έχει μία και μοναδική υποχρέωση, αυτή είναι να διαφυλάσσει τα ίσα δικαιώματα όλων των πολιτών του. Ανεξαρτήτως φύλου, χρώματος, σεξουαλικής ταυτότητας. Ανεξαρτήτως θρησκεύματος. Είναι μια υποχρέωση βαθιά αριστερή. Και είναι, παραδόξως, μια αριστερή κυβέρνηση που τη χρησιμοποίησε χωρίς έλεος στον βωμό της επανεκλογής της. Μετέτρεψε σε προεκλογικό πυροτέχνημα ένα από τα πιο εκσυγχρονιστικά, μεταρρυθμιστικά της αιτήματα, πιστή στον λαϊκισμό που την έφερε στην εξουσία. Κι αν αυτό δεν είναι εξευτελιστικό για την ίδια, είναι για όσους κάποτε πίστεψαν σε αυτή.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση προσπαθεί να εξιλεωθεί στα μάτια της αριστερής της βάσης. Δεν είναι η πρώτη φορά που παίζει επικίνδυνα με το παρελθόν της. Κι όσο συνεχίζει, τόσο το στίγμα της – το όποιο της είχε μείνει – χάνεται, εξαϋλώνεται. Αλλά τι σημασία έχουν όλα αυτά μπροστά σε 10.000 προσλήψεις, μπροστά στις παροχές, μπροστά στην ευλογία ενός Αρχιεπισκόπου; Οι ευαισθησίες ήταν σημαντικές την εποχή του 3%. Οσοι προσπαθούν με νύχια και με δόντια να μείνουν στην εξουσία έχουν πάψει πια να ασχολούνται με όσους έμαθαν να σωπαίνουν.