To οδοιπορικό μνήμης που πραγματοποιεί από την Κυριακή ο Εμανουέλ Μακρόν στα πεδία των μαχών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ανατολική και τη Βόρεια Γαλλία με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από τη λήξη του έπρεπε κανονικά του δώσει την ευκαιρία να έλθει πιο κοντά στους πολίτες και να βελτιώσει την εικόνα του, σε μια περίοδο που η δημοτικότητά του σπάει το ένα αρνητικό ρεκόρ μετά το άλλο. Οπως σχολίαζε ωστόσο χθες η «Le Monde», «μοιάζει ολοένα και περισσότερο με Γολγοθά». Δεν είναι μόνο οι Γάλλοι που εγκαλούν καθημερινά τον Μακρόν για τις χαμηλές συντάξεις ή τις αυξήσεις στις τιμές των καυσίμων. Είναι και αυτή η θύελλα που πυροδότησε μόνος του ο γάλλος πρόεδρος, υπερασπιζόμενος έναν φόρο τιμής στον στρατάρχη Φιλίπ Πετέν – τον ήρωα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου που συνεργάστηκε μερικές δεκαετίες αργότερα, ως πρωθυπουργός του Βισί, με τη ναζιστική Γερμανία.

Γιατί ήταν μια θύελλα που θα μπορούσε κάλλιστα να είχε αποφευχθεί. Αρκετές εβδομάδες πριν, ανησυχώντας για τη συμπερίληψη ενός φόρου τιμής στους στρατάρχες του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο πρόγραμμα των εορτασμών της λήξης του, το Ελιζέ είχε ζητήσει από την υπουργό Αμυνας Φλοράνς Παρλί να διευκρινίσει τη φύση της επίμαχης τελετής. «Τιμούμε μια μεγάλη επέτειο, αλλά το γενικό επιτελείο ουδέποτε διανοήθηκε να αποτίσει φόρο τιμής στον στρατάρχη Πετέν» είχε δηλώσει η ίδια η Παρλί στο BFM-TV στις 30 Οκτωβρίου. «Το επιτελείο των ενόπλων δυνάμεων θέλησε να τιμήσει τους στρατάρχες που βρίσκονται στο Invalides [το Μέγαρο των Απομάχων], ο στρατάρχης Πετέν [που βρίσκεται θαμμένος στο Ιλ ντ’ Ιέ, εκεί όπου κρατήθηκε μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο] δεν βρίσκεται στο Invalides, είναι σαφές λοιπόν» είχε προσθέσει.

Μόνο που ο ίδιος ο Μακρόν, ερωτηθείς προχθές στο Σαρλβίλ – Μεζιέρ, χαρακτήρισε «θεμιτό» το να τιμηθεί ο Πετέν το Σάββατο στο Invalides μαζί με επτά ακόμη γάλλους στρατάρχες – παρουσία όχι του ιδίου μεν, αλλά του στρατιωτικού επιτελάρχη του Ελιζέ. «Ο στρατάρχης Πετέν υπήρξε στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου ένας σπουδαίος στρατιώτης, αυτή είναι μια πραγματικότητα της χώρας μας, είναι επίσης αυτό που κάνει την πολιτική ζωή, όπως και την ανθρώπινη φύση, ενίοτε περισσότερο περίπλοκες από ό,τι θα θέλαμε» δήλωσε. «Μπορεί κάποιος να υπήρξε σπουδαίος στρατιώτης στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και να οδήγησε σε ολέθριες επιλογές στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο» επεσήμανε.  Οπως σημειώνει η «Le Monde», ανάλογες αναλύσεις είχαν κάνει, σε άλλες εποχές, και ο Σαρλ ντε Γκολ, ο οποίος μετέτρεψε τη θανατική ποινή στην οποία καταδικάστηκε ο Πετέν μεταπολεμικά σε ισόβια, ή ο Ζακ Σιράκ. Και αρκετοί ιστορικοί θα συμφωνούσαν με τον Εμανουέλ Μακρόν. Για τους περισσότερους Γάλλους, ωστόσο, ο Πετέν δεν είναι ο ήρωας του «Μεγάλου Πολέμου», αυτός που οδήγησε τα γαλλικά στρατεύματα στη νίκη στη μάχη του Βερντέν, αλλά ο προδότης του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτός που κατάργησε τη δημοκρατία, που συνεργάστηκε με τους ναζί, που βοήθησε στις μαζικές μεταφορές Εβραίων σε στρατόπεδα θανάτου. Οι αντιδράσεις λοιπόν από τις εβραϊκές οργανώσεις, την αντιπολίτευση (κυρίως την Αριστερά), αλλά και τους απλούς Γάλλους στα σόσιαλ μίντια, ήταν θυελλώδεις. Μεταξύ πολλών άλλων, έσπευσε να στηλιτεύσει τον Μακρόν και ο προκάτοχός του, ο Φρανσουά Ολάντ, που είχε φροντίσει το 2016, στα 100 χρόνια από τη μάχη του Βερντέν, να μην προφέρει το όνομα του στρατάρχη. «Δεν συγχωρώ τίποτα, αλλά δεν σβήνω και τίποτα από την ιστορία μας. Υπήρξαν στρατιωτικά ανδραγαθήματα, υπήρξαν και εγκλήματα στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου» επέμεινε ο γάλλος πρόεδρος. Τελικά, βέβαια, το Ελιζέ έκανε πίσω. «Ο Πετέν δεν θα τιμηθεί στις 10 Νοεμβρίου» ξεκαθάρισε. «Ουδέποτε τέθηκε θέμα ατομικού φόρου τιμής» έσπευσε να δηλώσει χθες ο Μακρόν, μιλώντας για «ψευδοπολεμική». Τη θρυαλλίδα, πάντως, την άναψε αυτή τη φορά ο ίδιος.