«Δεν θα επιτρέψουμε να μας ανατρέψουν τα σχέδια για την ΑΟΖ»

Υπέρ της μη περικοπής των συντάξεων από τη στιγμή που δεν υπάρχει παρέκκλιση από τους δημοσιονομικούς στόχους τάσσεται ο κύπριος υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης, λίγες μόλις μέρες πριν από την καθοριστική συνάντηση του Eurogroup στις 19 Νοεμβρίου, που θα κρίνει το ζήτημα. Σχετικά με την Ιταλία και τον κίνδυνο μετάδοσης της κρίσης, ο κύπριος υπουργός προειδοποιεί ότι εάν ενταθεί το πρόβλημα, κρίσιμο ρόλο για τη διαχείριση των αρνητικών συνεπειών από Ελλάδα και Κύπρο θα παίξουν η εμπιστοσύνη και η αξιοπιστία των χωρών σε αγορές και διεθνείς επενδυτές.

Εχουν γίνει σημαντικά βήματα, αλλά υπάρχουν ακόμη προκλήσεις, οι οποίες αντιμετωπίζονται αλλά θέλουν τον χρόνο τους. Οι τράπεζες σε όλη την Ευρώπη είχαν ακολουθήσει μια πορεία που επιβάρυνε τους ισολογισμούς τους με κακής ποιότητας δάνεια. Προφανώς το πρόβλημα είναι εντονότερο σε κάποια κράτη, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Κύπρου. Εχει γίνει σημαντική δουλειά για την αντιμετώπιση και πρέπει να συνεχιστεί.

Η προσπάθεια κινήθηκε σε διάφορα επίπεδα με αλλαγή νομοθετικού πλαισίου, με αυστηρότερους κανόνες, συγχωνεύσεις τραπεζών, μεταφορές μη εξυπηρετούμενων δανείων εκτός τραπεζικών ισολογισμών. Στην Κύπρο δεν δημιουργήσαμε μια εθνική «κακή» τράπεζα, αλλά υπήρξε διάσπαση της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας, της Συνεργατικής Τράπεζας, με το σύνολο των καταθέσεων και των καλών στοιχείων του ενεργητικού να απορροφούνται από άλλη τράπεζα. Η παλιά τράπεζα μετατράπηκε σε εταιρεία διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων. Υπήρξαν, επίσης, πωλήσεις μη εξυπηρετούμενων δανείων σε μη τραπεζικούς φορείς διαχείρισης, αναδιαρθρώσεις και διευθετήσεις χρέους. Σήμερα τα τοξικά δάνεια που κουβαλούν οι τράπεζες στην Κύπρο είναι λίγο πάνω από το ένα τρίτο σε σχέση με την κορύφωσή τους. Εξαιτίας όμως της έκτασης που είχε λάβει η αλόγιστη τραπεζική επέκταση στα χρόνια πριν από την κορύφωση της κρίσης, οι δείκτες παραμένουν υψηλοί, φέρνοντας πιέσεις από την ευρωπαϊκή εποπτεία.

Τα εργαλεία και οι συνταγές είναι κοινές σε όλες τις οικονομίες. Ούτε στην Κύπρο ούτε στην Ελλάδα θα ανακαλύψουμε τον τροχό. Αλλά ποιο εργαλείο είναι καταλληλότερο και ποια επιλογή είναι εφαρμόσιμη κρίνεται ανά περίπτωση. Ούτε καν ανά χώρα, αλλά ανά τράπεζα. Σε κάθε περίπτωση όμως το νομοθετικό πλαίσιο πρέπει να είναι αποτελεσματικό. Καμία κυβέρνηση δεν έχει κάποιο μαγικό ραβδί για να εξαφανιστεί ένα πρόβλημα που δημιουργήθηκε μέσα από ένα χαλαρό πλαίσιο λειτουργίας που υπήρχε προηγουμένως.

Συνεχώς προγραμματίζουμε εξόδους και η πιο πρόσφατη ήταν η πρώτη και μετά την αναβάθμιση της Κύπρου στην επενδυτική βαθμίδα. Η Κύπρος έχει πρόσβαση στις αγορές από το 2014, όταν ήμασταν ακόμη εντός Μνημονίου. Από τότε μπορούμε με σχετική άνεση να χρηματοδοτούμε τις ανάγκες από τις αγορές και από το εσωτερικό. Η διαδικασία είναι συνεχής.

Η Ιταλία είναι ένας πυλώνας της ευρωζώνης και θα ήταν αδιανόητο να προκύψει θέμα Ιταλίας. Ελπίζω να υπάρξει μια λύση που να διαφυλάσσει την αξιοπιστία της ευρωζώνης. Σε περίπτωση ενός προβλήματος, δεν νομίζω ότι θα μπορεί κανείς να πει ότι δεν θα υπάρξει επηρεασμός. Αυτό όμως που μπορούμε να κάνουμε είναι να θωρακίσουμε τις οικονομίες μας, ενισχύοντας την αξιοπιστία και την εμπιστοσύνη της διεθνούς επενδυτικής κοινότητας, ώστε οι όποιες αρνητικές συνέπειες να είναι διαχειρίσιμες.

Θεωρώ ότι είναι απόλυτα εφικτή μια ισχυρή προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Η Ελλάδα έχει να προσφέρει εξαιρετικές ευκαιρίες και προοπτικές, τις οποίες πρέπει να αξιοποιήσει. Εχει, άλλωστε, γίνει ήδη σημαντική προσπάθεια και με θυσίες από τους πολίτες.

Δεν έχει γίνει ακόμη συζήτηση στο Eurogroup, οπότε δεν έχω πλήρη εικόνα των θέσεων των άλλων χωρών. Αλλωστε το θέμα αφορά κυρίως συζητήσεις μεταξύ της ελληνικής κυβέρνησης και των θεσμών, της Επιτροπής. Θεωρώ ότι ένα λογικό περιθώριο μπορεί να δοθεί. Οταν ένα κράτος-μέλος επιτυγχάνει τους δημοσιονομικούς στόχους, πρέπει να έχει την ευελιξία να διαμορφώσει τη δημοσιονομική και κοινωνική πολιτική, τον αναπτυξιακό του προσανατολισμό. Από τη στιγμή που δεν υπάρχει θέμα παρέκκλισης από δημοσιονομικούς στόχους, μια ευελιξία στην άσκηση πολιτικής πρέπει να δοθεί και θα υποστήριζα ένα ανάλογο ελληνικό αίτημα.

Να διασφαλίσουμε ότι η πορεία ανάπτυξης της οικονομίας θα είναι διατηρήσιμη σε μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Τρέχουμε με ανάπτυξη πάνω από 4% τα τελευταία χρόνια, η ανεργία καταγράφει ραγδαία πτώση, καλύψαμε το χαμένο έδαφος, αλλά αυτό δεν αρκεί. Πρέπει να ανεβάσουμε τον πήχη πιο ψηλά, ενισχύοντας την ευημερία, για να φτάσουμε σε συνθήκες πλήρους απασχόλησης, για να ανεβάσουμε το κατά κεφαλήν εισόδημα των Κυπρίων στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Εχουμε μάθει να ζούμε στη σκιά των τουρκικών προκλήσεων. Παρά την αρνητική τουρκική στάση όμως η Κύπρος έχει δείξει ότι μπορεί να λειτουργήσει ως χώρα σταθερότητας και ασφάλειας. Είμαστε προσηλωμένοι στην προσπάθεια οικοδόμησης περιφερειακών συνεργασιών με τους γείτονες για να οικοδομηθεί δίκτυο συνεργασίας και συνεννόησης στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία απουσιάζει από το δίκτυο αυτό. Θα ήταν προς όφελος όλων και της ίδιας της Τουρκίας, η οποία αντιμετωπίζει σοβαρότατα οικονομικά προβλήματα, αν υιοθετούσε μια διαφορετική πολιτική και εάν ακολουθούσε τα κράτη της περιοχής σε μια νέα σχέση συνεργασίας και όχι άγονης αντιπαράθεσης. Η προσπάθεια στην ΑΟΖ συνεχίζεται με βήματα σταθερά και προσεκτικά. Δεν θα επιτρέψουμε στην τουρκική επιθετικότητα να παρεμποδίσει σχεδιασμούς, οι οποίοι βασίζονται στο διεθνές δίκαιο και τη διεθνή συνεργασία. Δεν υποτιμούμε τους κινδύνους, αλλά προσεγγίζουμε το ζήτημα με προσοχή και αποφασιστικότητα. Είναι εξάλλου μια μακροχρόνια προοπτική και θεωρούμε και οι Τουρκοκύπριοι θα μπορούσαν να έχουν συμμετοχή και όφελος στο πλαίσιο της επίλυσης του Κυπριακού.