Εν πρώτοις να ενημερώσω το καθ’ όλα σεβαστό ακροατήριό του ότι καθ’ α με ενημέρωσε έκτακτος συνεργάτης μου, ειδήμων περί τα εκκλησιαστικά και του Φαναρίου, η εσπευσμένη αποστολή και η συνάντηση του υπουργού Παιδείας Γαβρόγλου με τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο το Σάββατο ουδόλως κατεύνασε τον θυμό και την οργή του Παναγιοτάτου (χρησιμοποιώ, όπως είναι φανερό, όρους αλλά και γλώσσα προσήκοντα στην εκκλησιαστική ορολογία λόγω του θέματος) περί τη διαφαινόμενη συμφωνία μεταξύ του Πρωθυπουργού Αλέξιου Τσίπρα και του ποιμενεύοντος την Αρχιεπισκοπή Αθηνών, αδελφού και πατρός ημών, Ιερωνύμου.
Μια σκέτη αποτυχία ήταν η συνάντηση – για να επανέλθω στα καθ’ ημάς. Ενα ναυάγιο. Μια σύγκρουση στον τοίχο με 200. Ο Πατριάρχης εξακολουθεί να πνέει μένεα για δύο λόγους:
● πρώτον, ότι τον αγνοούν παντελώς Τσίπρας και Ιερώνυμος με τη συμφωνία που συνήψαν ή πρόκειται να συνάψουν
● δεύτερον, ότι, επειδή έχει «έννομο συμφέρον» ως επικεφαλής της Εκκλησίας σε Κρήτη, Δωδεκάνησα και Νέες Χώρες, διαφωνεί και επί της ουσίας με το περιεχόμενο της συμφωνίας, καθώς δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν στην κατανομή των ποσοστών στην εταιρεία αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας που θα συγκροτηθεί.
Ο συνεργάτης μου μού ανέφερε ότι η οργή του Πατριάρχη ήταν τέτοια, που αντιμετώπισε τον απεσταλμένο Γαβρόγλου «ως δάσκαλος με ατακτούντα μαθητή». Τον επιτίμησε σκληρά, του είπε ότι αυτός τουλάχιστον που είναι «Φαναριώτης» (γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη) και αρμόδιος υπουργός θα έπρεπε να τον ενημερώσει εγκαίρως, ώστε να παρέμβει για να ληφθεί υπ’ όψιν και η θέση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως σε αυτήν, ότι δεν έπρεπε να τον παραγκωνίσουν, ότι θα δουν την οργή του, ότι… ότι…
«Με σέβεται ο Ερντογάν»
«Δεν γίνεται να με σέβεται ο Ερντογάν και να με απαξιώνει ο Τσίπρας, δεν το δέχομαι» φέρεται ειπών, σε έντονο ύφος δε, στον συνομιλητή του υπουργό Γαβρόγλου ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Και ακόμη – πάντα κατά τον συνεργάτη μου – να του δηλώνει «εγώ δεν δείλιασα μπροστά στις επιθέσεις ολόκληρης Ρωσίας, του Πούτιν, θα δεχθώ αυτήν τη συμπαιγνία εις βάρος μου; Απατάσθε».
Τούτων δοθέντων και προστιθεμένου επίσης του σοβαρότατου γεγονότος ότι ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, στην κορύφωση της οργής του, την Παρασκευή κάλεσε στο Φανάρι για ενημέρωση – και τη μεταφορά μηνυμάτων στην κυβέρνηση – τη γενική πρόξενο της Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη, καταλαβαίνει κανείς ότι τα πράγματα έχουν μπλέξει άσχημα. Ουδέποτε κατά το παρελθόν έχει συμβεί κάτι ανάλογο, μου αναφέρθηκε – ουδέποτε. Ακόμη και στην περίοδο που οι σχέσεις του Φαναρίου με την Αθήνα διέρχονταν κάποιου είδους κρίση. Ούτως πως, παρά τις διαβεβαιώσεις που του παρείχε ο ταλαίπωρος απεσταλμένος Τσίπρα ότι ουδείς προσπάθησε να τον απαξιώσει και ότι η ελληνική κυβέρνηση τον σέβεται και τον τιμά, ουδέν, ενημερώνω σχετικά, θετικό αποτέλεσμα παρήγαγε η συνάντηση. Και η οργή παραμένει, και η αγανάκτηση, και ο θυμός.
Ο υπουργός Γαβρόγλου κομίζει στην Αθήνα, και φαντάζομαι θα μεταφέρει στον Πρωθυπουργό τις επόμενες ημέρες, άμα τη επιστροφή του από το Παρίσι, ότι ο «στα κάγκελα» Πατριάρχης ουδεμία συμφωνία Κράτους – Εκκλησίας αναγνωρίζει χωρίς τη συμμετοχή του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, διότι πολύ απλά «ουδένα έχει εξουσιοδοτήσει να διαπραγματεύεται εκ μέρους του με την πολιτεία».
Υποθέτω ότι θα τον ενημερώσει επίσης ότι βρήκε στο Φανάρι «οριακή» την κατάσταση και υποθέτω ακόμη ότι αν η κατάσταση αυτή δεν αντιμετωπιστεί εγκαίρως με κινήσεις κατευνασμού της άλλης πλευράς, ενδέχεται να υπάρξουν «σοβαρές εξελίξεις» αναφορικά με τις σχέσεις της Ελλαδικής Εκκλησίας με το Πατριαρχείο. Τη στιγμή, μάλιστα, που ουσιαστικά έχουν διακόψει και τις σχέσεις τους ο Βαρθολομαίος με τον Ιερώνυμο. Πάει καιρός που δεν μιλούν ούτε στο τηλέφωνο – σας έχω εγκαίρως καταστήσει ενήμερους σχετικά…
Το Φανάρι αντεπιτίθεται
Ποια είναι η σοβαρότερη διαταραχή που μπορεί να προκύψει; Η ανακίνηση θέματος επαναδιαπραγμάτευσης των όρων του Τόμου του 1928, που διέπει τις σχέσεις του Οικουμενικού Πατριαρχείου με την Ελλαδική Εκκλησία και επί τη βάσει του οποίου παραχωρήθηκε στην Εκκλησία της Ελλάδος η διοίκηση επί των μητροπόλεων των λεγόμενων Νέων Χωρών. Δηλαδή των μητροπόλεων που είναι εγκατεστημένες σε εδάφη τα οποία η Ελλάδα απέκτησε με τους Βαλκανικούς Πολέμους και τις διευθετήσεις μετά το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922.
Μιλάμε για έναν σοβαρό αριθμό μητροπόλεων σε Ηπειρο, Μακεδονία, Θράκη, νησιά του Αιγαίου, τα οποία τώρα διοικεί η Εκκλησία της Ελλάδος, αλλά πάντα είχε έναν λόγο, ακόμη και μετά τη συμφωνία (ο Τόμος που λέγαμε) του 1928, το Πατριαρχείο.
Πόσο εφικτό είναι αυτό, να υπάρξει δηλαδή επαναδιαπραγμάτευση του Τόμου, δεν το ξέρω. Και δεν είμαι δα και ο καθηγητής κύριος Ι. Κονιδάρης να μπορώ να το εξηγήσω. Διότι αυτά τα θέματα είναι ιδιαιτέρως σοβαρά, κι ας μην το δείχνουν, και επίσης οι κινήσεις που απαιτούν είναι ανώτερες από κάθε διπλωματία. Αυτό μπορώ να το βεβαιώσω…
Μόλις οι 22 στους 80
Επίσης, φίλος μου εκκλησιαστικός παράγων, σφόδρα αντίθετος στη συμφωνία Κράτους – Εκκλησίας ή Τσίπρα – Ιερώνυμου, με παρότρυνε να ρωτήσω τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών «ποιες είναι οι 22 μητροπόλεις οι οποίες συμφωνούν με την παραχώρηση της εκκλησιαστικής περιουσίας και γιατί δεν δίνει τον σχετικό κατάλογο στη δημοσιότητα». Ρώτησα με τη σειρά μου τον… υποβολέα μου τι νόημα θα είχε αυτό. Μου απάντησε με τη φράση «για να αποδειχθεί ότι αν υπάρχουν τελικά αυτές οι 22 μητροπόλεις, γιατί εγώ δεν πιστεύω πως υπάρχει αυτός ο αριθμός, ότι πρόκειται για μητροπόλεις οι οποίες δεν διαθέτουν την παραμικρή περιουσία». Προσθέτω ενδεικτικά ότι το σύνολο των μητροπόλεων είναι 80. Οπότε αν 22 μητροπολίτες στους 80 συμφωνούν, ο Αρχιεπίσκοπος δεν πρέπει να αισθάνεται και πολύ άνετα ενόψει της προσεχούς συνεδριάσεως της Ιεράς Συνόδου, η οποία εκ των πραγμάτων θα ασχοληθεί και με τη συμφωνία. Επίσης ο υποβολέας μου με ενημέρωσε ότι υπάρχει μια επιστολή – κεραυνός του σοβαρού μητροπολίτη Μονεμβασιάς και Σπάρτης κ. Ευστάθιου προς τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο αναφορικά με τη συμφωνία. Υπέροχα εξελίσσεται το πράγμα, έχω να πω…
«Κάποιο πάθος μου τρελό…»
Δεν θα σχολιάσω καθόλου το γεγονός ότι ο πρόεδρος Αλέξης επιμένει να υποδύεται τον σοσιαλιστή ή σοσιαλδημοκράτη στο εξωτερικό, αλλά στην Ελλάδα μάς φλομώνει στην αριστεροσύνη και στο «πρώτη φορά αριστερό» παραμύθι. Με αφορμή όμως μια ατάκα που εκστόμισε κατά την ομιλία του στο συνέδριο του SPD στο Βερολίνο, ότι το καλοκαίρι του 2015 ενήργησε με «καθαρό μυαλό» όταν έκανε τις γνωστές κυβιστήσεις / κωλοτούμπες με το δημοψήφισμα και τα ρέστα, επιθυμώ να του αφιερώσω ένα τραγούδι του Ακη Πάνου υπό τον τίτλο «Το θολωμένο μου μυαλό» (καθότι όλοι ξέρουμε και την κατάστασή του εκείνες τις ημέρες και το ποιοι ουσιαστικά του άλλαξαν γνώμη…). Το πρωτοτραγούδησε ο τεράστιος Στέλιος Καζαντζίδης:
«Στο θολωμένο μου μυαλό
ο κόσμος είναι μια σταλιά,
κάτι σκιές απ’ τα παλιά
και κάποιο πάθος μου τρελό.
Και κάποιο πάθος μου τρελό,
στο θολωμένο μου μυαλό.
Το θολωμένο μου μυαλό
μ’ έχει προδώσει προ πολλού,
του λέω αλλού και τρέχει αλλού,
με κάνει και παραμιλώ.
Με κάνει και παραμιλώ,
το θολωμένο μου μυαλό.
Του θολωμένου μου μυαλού
τους εφιάλτες τραγουδώ,
κι αν σας επίκρανα ώς εδώ,
φταίει το πάθος του τρελού.
Φταίει το πάθος του τρελού,
του θολωμένου μου μυαλού».
Αφιερωμένο «εξαιρετικά»…