Οι ηγέτες του κόσμου να ανεβαίνουν πεζή, ο ένας πλάι στον άλλο, τα τελευταία 100 μέτρα της Λεωφόρου των Ηλυσίων Πεδίων, μέχρι την Αψίδα του Θριάμβου και την άσβεστη φλόγα του άγνωστου στρατιώτη. Μαθητές και μαθήτριες από τη Γαλλία, τη Γερμανία, τη Βρετανία, τον Καναδά, την Αμερική, να διαβάζουν αποσπάσματα από ημερολόγια μαχητών στα χαρακώματα. Ο Εμανουέλ Μακρόν να καλεί τον κόσμο «Να θυμόμαστε! Να μην ξεχάσουμε!», γιατί «εκατό χρόνια έπειτα από μία σφαγή, η ουλή της είναι ακόμη ορατή στο πρόσωπο του κόσμου». Η ορχήστρα νέων της Ευρωπαϊκής Ενωσης, υπό τη διεύθυνση του (ρώσου μαέστρου) Βασίλι Πετρένκο, να παίζει υπό βροχή το Μπολερό του Ραβέλ, ενός γάλλου συνθέτη που είχε υπηρετήσει ως οδηγός ασθενοφόρου κοντά στο Βερντέν το 1916, και τους ηγέτες του κόσμου να χειροκροτούν όρθιοι, συγκινημένοι.

Ο γάλλος πρόεδρος ήθελε το Παρίσι αυτό το Σαββατοκύριακο, ακριβώς 100 χρόνια από την υπογραφή της ανακωχής που σήμανε το τέλος των εχθροπραξιών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, παγκόσμια πρωτεύουσα για την ειρήνη – μία ειρήνη μέσα από τον διάλογο και την πολυμέρεια. Και σε ένα συμβολικό τουλάχιστον επίπεδο, θα μπορούσε να το είχε καταφέρει – αν δεν υπήρχε όλο το Σαββατοκύριακο ένας Ντόναλντ Τραμπ που έκανε τα δικά του πυροδοτώντας αλλεπάλληλες μικρές θύελλες, και ένας Βλαντίμιρ Πούτιν κάπως αποστασιοποιημένος, και τρία μέλη της οργάνωσης Femen που παραβίασαν τα αυστηρότατα μέτρα ασφαλείας στα Ηλύσια Πεδία πηδώντας τα κιγκλιδώματα την ώρα που περνούσε το αυτοκίνητο του Τραμπ, με κατηγορώ τύπου «Παρέλαση υποκρισίας» και «Πάρτι γκάνγκστερ» πάνω στα γυμνά τους στήθη.

Οχι ότι δεν υπήρξαν δυνατές εικόνες και ομιλίες στο Παρίσι αυτό το διήμερο. Σάββατο απόγευμα, λίγο πριν από το δείπνο που παρέθεσε σε περίπου 120 υψηλούς προσκεκλημένους ο Εμανουέλ Μακρόν στο Μουσείο του Ορσέ, γάλλος πρόεδρος και γερμανίδα καγκελάριος βρέθηκαν μαζί στην Κοπιένη, στο ξέφωτο της Ρετόντ, εκεί όπου υπογράφηκε στις 11 Νοεμβρίου του 1918 η ανακωχή. Και ήταν η πρώτη φορά από το 1945 που βρέθηκε εκεί ηγέτης της Γερμανίας. «Με την ευκαιρία της εκατονταετηρίας της ανακωχής του 1918, ο κ. Εμανουέλ Μακρόν, Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας και η κυρία Ανγκελα Μέρκελ, Καγκελάριος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, επαναβεβαίωσαν εδώ την αξία της γαλλογερμανικής συμφιλίωσης στην υπηρεσία της Ευρώπης και της ειρήνης» γράφει η νέα μεταλλική πλάκα που αποκάλυψαν, στη βάση του μνημείου. Μιλώντας με νέους από τις δύο χώρες, ο Μακρόν τούς κάλεσε «να μην κάνουν την παραμικρή υποχώρηση στα θλιβερά πάθη, στους πειρασμούς της διαίρεσης». «Αυτή η μέρα δεν είναι μόνο μία μέρα μνήμης, αλλά και ένα κάλεσμα στη δράση» δήλωσε από την πλευρά της η καγκελάριος.

Απέναντι σε έναν αμερικανό πρόεδρο όλο και πιο απομονωτιστή, απέναντι σε μία βρετανίδα πρωθυπουργό παγιδευμένη στο Brexit (η Τερίσα Μέι παρέμεινε στο Λονδίνο για τις δικές της τελετές), ένας αποδυναμωμένος στο εσωτερικό της χώρας του Μακρόν, στο πλευρό μιας αποδυναμωμένης εντός και εκτός των τειχών Μέρκελ, θέλησε να γίνει ο κήρυκας των ανοιχτών οριζόντων, της Ευρώπης και της πολυμέρειας. Για αυτό και θέλησε να τιμηθεί λιγότερο η νίκη του 1918 και περισσότερο το τέλος της σφαγής, επιμένοντας πρωτίστως στα διδάγματα που πρέπει να αντληθούν από τη χαμένη ειρήνη, που ταπείνωνε τους ηττημένους. Για αυτό και έδωσε τόση έμφαση στη γαλλογερμανική συμφιλίωση. Για αυτό και ζήτησε από την Ανγκελα Μέρκελ να εκφωνήσει την εναρκτήρια ομιλία στο πρώτο διεθνές Φόρουμ για την Ειρήνη που εγκαινιάστηκε χθες το απόγευμα στο Παρίσι, με την ελπίδα (του Ελιζέ) να γίνει το ισοδύναμο εκείνου του Νταβός για την οικονομία ή του Μονάχου για τη συλλογική ασφάλεια.

«Ας αθροίσουμε τις ελπίδες μας αντί να αντιτάσσουμε τους φόβους μας» είχε δηλώσει νωρίτερα ο Μακρόν από τα Ηλύσια Πεδία καλώντας τους παγκόσμιους ηγέτες να δώσουν τη «μάχη για την ειρήνη» αρνούμενοι «τη γοητεία που ασκούν η αναδίπλωση, η βία, η επιβολή», αλλά και ο εθνικισμός – αυτός ακριβώς ο εθνικισμός που προτάσσει ο Ντόναλντ Τραμπ, αλλά και τόσοι ακόμα λαϊκιστές μιμητές του στην Ευρώπη και αλλού. «Ο πατριωτισμός είναι ακριβώς το αντίθετο του εθνικισμού. Ο εθνικισμός είναι η προδοσία του πατριωτισμού» σημείωσε τονίζοντας τη σημασία της γαλλογερμανικής φιλίας, του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, των Ηνωμένων Εθνών.

«Η ειρήνη που έχουμε σήμερα, που μας μοιάζει κάποιες φορές δεδομένη, αυτή η ειρήνη απέχει πολύ από το να είναι κάτι δεδομένο και πρέπει να δώσουμε μάχη για εκείνη» δήλωσε στο Φόρουμ για την Ειρήνη η Ανγκελα Μέρκελ. Αλλά το ερώτημα που έθεσε με τη σειρά του ο γάλλος πρόεδρος, αναφερόμενος στην εικόνα των 84 αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων που συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι, παρέμεινε μετέωρο: «Θα είναι το φωτεινό σύμβολο της διαρκούς ειρήνης ή αντιθέτως το φωτογραφικό στιγμιότυπο των τελευταίων στιγμών της ενότητας, προτού ο κόσμος βυθιστεί σε μία νέα αταξία;».