Από τον Εγκέλαδο στα… ρίχτερ της γραφειοκρατίας

«Καλώς ήρθατε στη σεισμόπληκτη και εγκαταλειμμένη Βρίσα μας. Ηταν η 12η Ιουνίου 2017. Οι δείκτες του ρολογιού έχουν κολλήσει στις 15.28…». Αυτό το κυλιόμενο μήνυμα σε μια ηλεκτρονική πινακίδα αντικρίζουν σήμερα οι επισκέπτες του παραδοσιακού οικισμού της Λέσβου, ο οποίος ισοπεδώθηκε σχεδόν στο σύνολό του πέρυσι από τα φονικά 6,3 ρίχτερ (είχε ανασυρθεί νεκρή μία 45χρονη). Ενάμιση χρόνο μετά, με φόντο τον «βομβαρδισμένο» τόπο τους, οι σεισμόπληκτοι παλεύουν με κυκεώνα προβλημάτων, εξαιτίας της γραφειοκρατίας, της εμπλοκής διαφορετικών φορέων (υπουργεία Υποδομών και Πολιτισμού, Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής κ.λπ.) και της υποστελέχωσης της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Φυσικών Καταστροφών (ΔΑΕΦΚ). Ο υπουργός Υποδομών Χρήστος Σπίρτζης πάντως υπόσχεται προσλήψεις μηχανικών στη Μυτιλήνη για το ξεπάγωμα των διαδικασιών αποκατάστασης.

Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι σήμερα έχει διατεθεί μόνο 1,1 εκατ. ευρώ από τα συνολικά 43 εκατ. ευρώ του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, σύμφωνα με τον συνταξιούχο μηχανικό Βασίλη Τεντόμα, ο οποίος έχει τον δύσκολο ρόλο του συντονιστή των κρατικών κλιμακίων που εμπλέκονται στις ενέργειες για την αντιμετώπιση των συνεπειών του Εγκέλαδου στο νησί. «Και όσα χρήματα έχουν απορροφηθεί αφορούν κυρίως επιδότηση ενοικίου και συγκατοίκησης για τους σεισμόπληκτους. Οσο καθυστερούν οι επισκευές και οι ανακατασκευές “κόκκινων” και “κίτρινων” σπιτιών, θα υπάρχει αυτή η οικονομική αιμορραγία» λέει. Για «κολλημένα γρανάζια της Πολιτείας» μιλάει και ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Βρισαγωτών Λέσβου Κώστας Σταυρινός: «Ειδικά μετά τις τραγωδίες στο Μάτι και στη Μάνδρα σταμάτησαν όλα για εμάς. Ξεχαστήκαμε! Η κυβέρνηση οφείλει να βρει τρόπους για να σκύψει πάνω από τα προβλήματα της Βρίσας. Θα συνεχίσουμε τον αγώνα μέχρι ο κάθε Βρισαγώτης να ξαναμπεί στο σπίτι του».

ΑΙΣΘΗΜΑ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑΣ. Ο ίδιος, μαζί με τον πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου Βρίσας Ευστράτιο Παράκοιλα και τον πρόεδρο των σεισμοπαθών Νίκο Γκουγκούλιο συμμετείχαν προ ημερών σε συνάντηση δυόμισι ωρών με τον Σπίρτζη και του μετέφεραν το αίσθημα ανασφάλειας που νιώθουν οι εναπομείναντες κάτοικοι και σεισμόπληκτοι που ξεσπιτώθηκαν. Ελαβαν τελικά, όπως λένε, συγκεκριμένες δεσμεύσεις όπως άμεση πρόσληψη τριών μηχανικών στη Μυτιλήνη με οκτάμηνη σύμβαση και πλήρη απασχόληση, ενώ και στη ΔΑΕΦΚ της Αθήνας δυο – τρεις μηχανικοί θα ασχολούνται με τη Λέσβο.

«Εμπλέκονται πολλοί φορείς και η γραφειοκρατία είναι απίστευτη. Η ΔΑΕΦΚ έχει 35 μηχανικούς που τρέχουν πια παντού» σημειώνει ο συντονιστής Βασίλης Τεντόμας και εξηγεί: «Οι καθυστερήσεις όμως δεν οφείλονται μόνο στην υπηρεσία του υπουργείου Υποδομών. Οι οικοδομικές άδειες περνούν από το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής και οι φάκελοι κτισμάτων που είναι άνω των 100 ετών πηγαίνουν στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεοτέρων Μνημείων του υπουργείου Πολιτισμού». Οπως επισημαίνει ο Κώστας Σταυρινός, «για να ξεμπερδέψουμε με μια απόφαση μπορεί να περάσουν τρεις μήνες». Μία από τις διεκδικήσεις των Βρισαγωτών είναι η ενίσχυση ύψους 1,3 εκατ. ευρώ από την ΕΕ να απορροφηθεί κυρίως σε έργα υποδομής μέσα στον οικισμό.

«ΣΩΣΤΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ». Αγώνα κατά της κατεδάφισης του ναού του Αγίου Κωνσταντίνου για τον οποίο έχει εκδοθεί Πρωτόκολλο Αυτοψίας Επικινδύνου Ετοιμόρροπου Κτιρίου (ΠΑΕΕΚ) δίνει ομάδα Βρισαγωτών, ωστόσο η τύχη της εκκλησίας παραμένει προς το παρόν άγνωστη. Οπως υποστηρίζει ο Σύλλογος Σεισμοπαθών Βρίσας «η ύπαρξη του ναού είναι συνυφασμένη με την πολιτιστική ζωή, τα βιώματα και τις συναισθηματικές μνήμες των κατοίκων. Δηλαδή είναι η ψυχή του χωριού, αποτελεί δε νεώτερο μνημείο μνήμης». Ετσι, ο ιερέας προχώρησε σε ένσταση κατά του ΠΑΕΕΚ, ζητώντας τώρα την βοήθεια ειδικών ώστε να εξακριβωθεί επιστημονικά η δυνατότητα επισκευής του ναού (του 1940), για το γκρέμισμα του οποίου το υπουργείο Πολιτισμού και το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής δεν προβάλλουν αντιρρήσεις. Οι κάτοικοι θέλουν επιπλέον να ξαναδούν ζωντανό το σχολείο του χωριού. «Τα παιδιά μπήκαν έγκαιρα σε νέες λυόμενες αίθουσες, στις οποίες παραμένουν, αλλά το κτίσμα δεν το έχει επιληφθεί κανείς. Ζημιές έχουμε σε άλλα οκτώ σχολεία, από τα οποία τα δύο είναι χαρακτηρισμένα μνημεία, άρα οποιαδήποτε διαδικασία πρέπει να εγκριθεί από το υπουργείο Πολιτισμού» εξηγεί ο Βασίλης Τεντόμας.