«Φόβος κυριαρχεί σ’ αυτές τις αναμνήσεις, αέναος φόβος. Φυσικά, δεν υπάρχουν παιδικά χρόνια χωρίς τους τρόμους τους, όμως αναρωτιέμαι αν θα ήμουν ένα λιγότερο φοβισμένο αγόρι αν ο Λίντμπεργκ δεν ήταν πρόεδρος ή αν εγώ δεν ήμουν σπορά Εβραίων».

Ετσι αρχίζει η «Συνωμοσία εναντίον της Αμερικής», το βιβλίο του Φίλιπ Ροθ που προέβλεψε την εκλογή του Τραμπ (εκδ. Πόλις, μετάφραση Ηλία Μαγκλίνη). Κι από αυτό το πρώτο κεφάλαιο, με τίτλο «Ναι στον Λίντμπεργκ, όχι στον πόλεμο», ξεκίνησε στις 28 Οκτωβρίου την ανάγνωση ο Μάικλ Στούλμπαργκ στο αμφιθέατρο του Κέντρου Ποίησης Unterberg, στο Upper East Side της Νέας Υόρκης. Μία ημέρα νωρίτερα, ένας τρομοκράτης είχε σκοτώσει έντεκα ανθρώπους σε μια συναγωγή του Πίτσμπεργκ, φωνάζοντας «όλοι οι Εβραίοι πρέπει να πεθάνουν». Η εκδήλωση αφιερώθηκε στη μνήμη τους.

Η ιδέα ήταν του διευθυντή του Κέντρου Μπέρναρντ Σβαρτς. Πρόλαβε μάλιστα να τη συζητήσει με τον ίδιο τον συγγραφέα πριν πεθάνει. Ο Ροθ μιλούσε συχνά για τον «τρόμο του απρόβλεπτου». Και όπως επισημαίνει ο Σβαρτς στον New Yorker, ο τρόμος αυτός ξεπερνά πλέον τους κινδύνους που αντιμετωπίζει η εβραϊκή κοινότητα και εκτείνεται σε κάθε ομάδα που νιώθει ευάλωτη: τους αμερικανούς μουσουλμάνους, τους μετανάστες, τους φτωχούς, τους ηλικιωμένους.

Την ανάγνωση ανέλαβαν εννιά ηθοποιοί. Ο Αγιάντ Αχτάρ διάβασε το απόσπασμα όπου ο πρόεδρος Λίντμπεργκ ταξιδεύει στην Ισλανδία για να συναντήσει τον Χίτλερ, τον οποίο αποκαλεί «σπουδαίο άνδρα». Ο Τζον Τορτούρο διάβασε τη σκηνή όπου ο πατέρας του αφηγητή λέει σε έναν συγγενή του που υποστηρίζει τον Λίντμπεργκ: «Μέχρι πριν από λίγο καιρό ούτε εσύ τον άντεχες. Τώρα, όμως, αυτός ο αντισημίτης είναι φίλος σου. Η οικονομική κρίση πέρασε, τα κέρδη έχουν αυξηθεί, οι δουλειές μεγαλώνουν – και γιατί;». Η Μάγκι Σιφ διάβασε από το κεφάλαιο «Μαύρες μέρες» για την έκρηξη βόμβας σε μια συναγωγή του Σινσινάτι: «Οι αντισημίτες έχουν αποθρασυνθεί τόσο πολύ, που σε λίγο καιρό η χώρα μου θα μοιάζει με τη γενέτειρά μου».

Οι εννιακόσιοι άνθρωποι που βρίσκονταν στην αίθουσα είχαν ανατριχιάσει. Νόμιζαν ότι άκουγαν περιγραφές του σημερινού προέδρου, των επιθέσεών του στους δημοσιογράφους και τους μετανάστες, των συναντήσεών του με τον Πούτιν και τον Κιμ. Κι όμως επρόκειτο για ένα βιβλίο γραμμένο πριν από 14 χρόνια. Αυτή η βαθμιαία εξοικείωση με το κακό, όμως, αυτή η συνεχής μετατόπιση των ορίων ανοχής και αντοχής, πόσο γνώριμη, πόσο επίκαιρη, πόσο ανατριχιαστική!

Ολα αυτά εκτυλίχθηκαν βέβαια στην κοσμοπολίτικη Νέα Υόρκη, που δεν έχει καμιά σχέση με τη βαθιά Αμερική. «Θα προσθέσει κανείς τίποτα;» ρώτησε ο Σκοτ Σέφερντ, στον οποίο είχε ανατεθεί να διαβάσει το τελευταίο κεφάλαιο, αυτό με τον τίτλο «Αέναος φόβος». Η σιωπή ήταν νεκρική. «Καλύτερα», είπε. «Ας αφήσουμε τον Ροθ να έχει την τελευταία λέξη».