«Μωρέ, λες να ξερίζωσε τις ελιές και να έσπειρε αγάλματα;» σχολίαζαν με χιούμορ οι θαμώνες των καφενείων στην Αταλάντη τις τελευταίες δεκαπέντε ημέρες όταν είχε αρχίσει να κυκλοφορεί η είδηση ότι σε ένα χωράφι τεσσάρων στρεμμάτων έξω από την πόλη η γη είχε αρχίσει να «γεννά» κούρους. Oλα ξεκίνησαν όταν ο ιδιοκτήτης του αγροκτήματος με τις ελιές αποφάσισε να αλλάξει καλλιέργεια. Ξεριζώνοντας τα δέντρα ωστόσο, τίποτα δεν φέρεται να ήρθε στην επιφάνεια. Λίγο αργότερα, όταν ο μισθωτής του χωραφιού όργωνε βαθιά το χώμα, αναγκάστηκε να σταματήσει διότι το σιδερένιο εργαλείο σκόνταψε πάνω σε μια μεγάλη πέτρα. Οταν έσκυψε για να αφαιρέσει το εμπόδιο που διέκοψε την εργασία του, διαπίστωσε πως ήταν πολύ μεγαλύτερο από όσο αρχικά είχε υπολογίσει. Κι όταν έφερε την πέτρα στην επιφάνεια, είδε ότι οι διαστάσεις της ήταν ανάλογες ενός ανθρώπινου σώματος. Γρήγορα συνειδητοποίησε ότι επρόκειτο για ένα ακέφαλο άγαλμα και ενημέρωσε τον ιδιοκτήτη του αγροτεμαχίου.
«Δεν το σκέφτηκε σχεδόν καθόλου» λένε άνθρωποι του περιβάλλοντος του ιδιοκτήτη. «Η σπουδαιότητα και το μέγεθος του ευρήματος δεν του άφησαν κανένα περιθώριο πέραν από το να κάνει ό,τι ήταν νόμιμο: να απευθυνθεί στην Αρχαιολογική Υπηρεσία. Δεν διανοήθηκε ούτε στιγμή να παρανομήσει». Εσπευσε άμεσα να ειδοποιήσει τις Αρχές για το εντυπωσιακό εύρημα και τις επόμενες ημέρες ακόμη δύο κούροι ήρθαν στο φως, ενώ την περασμένη Παρασκευή αποκαλύφθηκε κι ένας τέταρτος.
ΕΥΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΚΑΤΑΡΑ. Στην έκπληξη του ιδιοκτήτη, ο οποίος δεν φανταζόταν τι βρισκόταν στα σπλάγχνα του χωραφιού του, προστέθηκε η ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη των αρχαιολόγων, οι οποίοι δεν είχαν ενδείξεις ότι η περιοχή μπορεί να κρύβει ενδιαφέροντα ευρήματα και μάλιστα σε βάθος που ξεπερνά το 1,5-2 μ. Οι προσχώσεις που έχουν σχηματιστεί στην περιοχή λόγω των δύο γειτονικών χειμάρρων, ωστόσο, φαίνεται πως έχουν ανατρέψει τα δεδομένα και κατάφεραν να ξαφνιάσουν τους επιστήμονες. Οι πρώτες υποψίες ότι ο κούρος μπορεί απλώς να είχε μεταφερθεί στο χωράφι είτε κατά την αρχαιότητα είτε και σε νεότερα χρόνια και να είχε ταφεί εκεί από αρχαιοκάπηλους που επιχείρησαν να εξασφαλίσουν μια κρυψώνα για τον θησαυρό τους, διαψεύστηκαν. Η πλούσια σοδειά αγαλμάτων αλλά και οι τάφοι μεταγενέστερων αιώνων – οι κούροι χρονολογούνται στον 6ο αιώνα π.Χ., ενώ οι τάφοι από τον 5ο έως τον 2ο αιώνα π.Χ. – δείχνουν ότι ο χώρος λειτουργούσε ως νεκροταφείο και για τον λόγο αυτό η έρευνα συνεχίζεται με προσανατολισμό τον εντοπισμό των τάφων στους οποίους ίσταντο οι κούροι ως επιτύμβια γλυπτά.
Τη χαρά εντούτοις ότι «κάτι που δεν είναι σύνηθες» συνέβαινε στο χωράφι τού αγρότη γρήγορα ήρθαν να σκιάσουν οι φωνές φίλων και συγγενών που του έλεγαν ότι θα πρέπει να ξεχάσει το χωράφι του λόγω των ανασκαφών. Προς επίρρωση δε των λεγομένων αυτών ήρθε και η τηλεοπτική εμφάνιση διαπρεπούς αρχαιολόγου, ο οποίος δήλωνε ότι η εύρεση αρχαιοτήτων σε ένα οικόπεδο είναι ευλογία για τους επιστήμονες, αλλά κατάρα στις περισσότερες περιπτώσεις για τους ιδιοκτήτες.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ. Η εκδοχή αυτή δεν φαίνεται να πτόησε και ιδιαίτερα τον ιδιοκτήτη. Σε όσους τον γνωρίζουν και του θέτουν τον προβληματισμό τους για την τύχη του κτήματος, εκείνος φέρεται ότι απαντά πως «ό,τι είναι να γίνει θα γίνει» και εκτιμά ότι μπορεί αυτή η ανακάλυψη να αποβεί καλή για τον τόπο και την Ιστορία, χωρίς να αποκλείει το ενδεχόμενο να ζημιωθεί και χωρίς να δίνει σαφή απάντηση όταν τον ρωτούν αν αισθάνεται τυχερός ή άτυχος. Πεισματικά επίμονος στη διατήρηση της ανωνυμίας του, δεν δέχεται να δώσει τα στοιχεία του στη δημοσιότητα ή να μιλήσει στον Τύπο (με εξαίρεση μια ηχογραφημένη συνομιλία του στο Star Kεντρικής Ελλάδας), ακόμη κι απέναντι στο επιχείρημα ότι η κίνησή του να παραδώσει τον κούρο στην Αρχαιολογική Υπηρεσία θα αποτελέσει παράδειγμα προς μίμηση σε μια χώρα που δεν στερείται αρχαιοκαπήλων. Κι αυτό διότι πιστεύει, όπως λένε όσοι βρίσκονται στο στενό του περιβάλλον, ότι το παράδειγμα το δίνει η πολιτεία με τους νόμους και τους κανόνες της.