Τέσσερις ανατροπές που έρχονται στα ακίνητα τρομάζουν τους ιδιοκτήτες. Οι αυξημένοι έως και 50% φόροι μεταβίβασης λόγω των νέων, υψηλότερων αντικειμενικών τιμών που θα ισχύσουν από 1/1/2019, ο κίνδυνος κατεδαφίσεων των αυθαιρέτων με διαδικασίες – εξπρές από τον επόμενο Νοέμβριο, σε συνδυασμό με το νέο Κτηματολόγιο που εγκυμονεί κινδύνους απώλειας ακινήτων για όσους ιδιοκτήτες δεν τα δηλώσουν ή υποβάλουν λάθος στοιχεία, αλλά και η ανάρτηση των νέων δασικών χαρτών που θα αναδείξει τις παραβιάσεις της νομοθεσίας δημιουργούν μια τετραπλή απειλή για τους ιδιοκτήτες.
Ηδη από σήμερα έκανε πρεμιέρα το νέο Κτηματολόγιο. Σε αυτή τη φάση η συλλογή δηλώσεων αρχίζει από τα Δωδεκάνησα και θα επεκταθεί σταδιακά στην υπόλοιπη χώρα με την υποχρέωση των ιδιοκτητών να υποβάλουν τα ακριβή στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους προκειμένου να την κατοχυρώσουν. Την ίδια ώρα όλο και περισσότεροι σπεύδουν στις εφορίες προκειμένου να ολοκληρώσουν μεταβιβάσεις ακινήτων και γονικές παροχές για να γλιτώσουν τις νέες μεγάλες αυξήσεις που φέρει στη φορολογία των ακινήτων από την Πρωτοχρονιά η ισχύς των νέων, αυξημένων αντικειμενικών αξιών για τις μεταβιβάσεις. Ωστόσο ο χρόνος κυλά αντίστροφα και για τους ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, αφού όσοι δεν σπεύσουν έως στις 8 Απριλίου να τα τακτοποιήσουν θα χάσουν την έκπτωση του 10% στα πρόστιμα και θα επιβαρυνθούν κλιμακωτά με προσαυξήσεις έως και 20% ενώ μετά τις 9 Νοεμβρίου τα μη τακτοποιημένα αυθαίρετα θα κατεδαφίζονται. Τέλος, η ανάρτηση των δασικών χαρτών θα δείξει ποιοι ιδιοκτήτες θα έρθουν αντιμέτωποι με τον νόμο για παράβαση της δασικής και όχι μόνο νομοθεσίας
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΕΣ ΑΞΙΕΣ
Νέα φοροκαταιγίδα θα χτυπήσει από την Πρωτοχρονιά
Περισσότερα από 17.000 ακίνητα έχουν αλλάξει χέρια τους τελευταίους μήνες με τους φορολογούμενους να επισπεύδουν αγορές, γονικές παροχές και δωρεές για να προλάβουν τη νέα φοροκαταιγίδα που θα χτυπήσει το 2019.
Από την Πρωτοχρονιά ενεργοποιούνται οι νέες αντικειμενικές αξίες για όλες τις μεταβιβάσεις και οι φόροι που επιβάλλονται στα ακίνητα παίρνουν φωτιά. Οι αγοραπωλησίες κατοικιών, οικοπέδων, επαγγελματικών ακινήτων θα κοστίζουν έως 50% ακριβότερα σε 3.792 περιοχές σε όλη τη χώρα όπου οι τιμές ζώνης τράβηξαν την ανηφόρα. Η αγορά ενός διαμερίσματος 100 τ.μ. στην Καλλιθέα επιβαρύνεται σήμερα με φόρο μεταβίβασης 1.842,75 ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου ο φόρος μεταβίβασης για το ίδιο ακίνητο εκτοξεύεται στις 2.720,25 ευρώ καταγράφοντας αύξηση 47,63%.
Σε πολλές περιοχές του κέντρου της Αθήνας αλλά και σε «μεσαία» προάστια του Λεκανοπεδίου, όπως η Καλλιθέα, τα Βριλήσσια, ο Αλιμος, οι νέες αντικειμενικές αξίες φέρνουν έξτρα φόρους σε όσους θα προχωρήσουν στη μεταβίβαση κάποιου ακινήτου.
Ο εφιάλτης των επιβαρύνσεων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων δεν θα τελειώσει, αφού μέχρι το τέλος Ιουνίου του επόμενου έτους θα γίνει νέα αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξίων ενώ μία ακόμη αλλαγή στις τιμές ζώνης, ώστε αυτές να ευθυγραμμιστούν με τις εμπορικές τιμές, θα γίνει το 2020.
Για να γλιτώσουν τις επιβαρύνσεις που βλέπουν να έρχονται από την Πρωτοχρονιά οι φορολογούμενοι επισπεύδουν τις αγορές ακινήτων. Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι από την αρχή του έτους περισσότερα από 17.000 ακίνητα σε όλη τη χώρα άλλαξαν ιδιοκτήτη με τον αριθμό των μεταβιβάσεων να καταγράφει αύξηση 30% σε σχέση με πέρυσι. Σχεδόν οι μισές μεταβιβάσεις ακινήτων ή 7.833 έγιναν στην Αττική, εκ των οποίων οι 3.977 στον Δήμο Αθηναίων όπου κυριαρχεί η μόδα των βραχυχρόνιων μισθώσεων τύπου Airbnb.
Τα αναλυτικά στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για τις φορολογικές εισπράξεις δείχνουν ότι στο επτάμηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2018 τα έσοδα από τους φόρους στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων, όπου το μεγαλύτερο μέρος προέρχεται από τις αγοραπωλησίες ακινήτων, ανήλθαν σε 221,36 εκατ. ευρώ, ποσό αυξημένο κατά 37% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι που είχαν ανέλθει σε 161,34 εκατ. ευρώ. Μάλιστα τον Ιούλιο, όταν είχαν ανακοινωθεί οι νέες αντικειμενικές αξίες και είχε γίνει γνωστό ότι αυτές θα ισχύσουν φέτος μόνο για τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ και το 2019 θα ενεργοποιηθούν για τους φόρους μεταβίβασης και τους υπόλοιπους φόρους που βαρύνουν τα ακίνητα, οι εισπράξεις από τους φόρους μεταβίβασης έκαναν άλμα κατά 50,5% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017. Ανήλθαν σε 24,59 εκατ. ευρώ, όταν τον Ιούλιο του 2017 είχαν εισπραχθεί 16,33 εκατ. ευρώ.
ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ
Πώς διαμορφώνεται το σκηνικό – Ποιοι κινδυνεύουν με κατεδαφίσεις
Οσοι ιδιοκτήτες προχωρήσουν σε τακτοποίηση των αυθαίρετων έως τις 8 Απριλίου 2019 θα έχουν έκπτωση 10%. Στη συνέχεια, μέχρι τις 8 Οκτωβρίου υπάρχει προσαύξηση των προστίμων κατά 10% και κατά 20% έως τις 9 Νοεμβρίου του επόμενου χρόνου, οπότε και λήγει ο τελευταίος νόμος για την τακτοποίηση αυθαίρετων.
Από εκεί και πέρα, όποια αυθαίρετα δεν έχουν ταχτοποιηθεί εντοπίζονται από τους επιθεωρητές δόμησης θα κατεδαφίζονται με διαδικασίες – εξπρές. Την ίδια ώρα, με τροπολογία που αναμένεται να κατατεθεί μέσα στο επόμενο διάστημα, προωθείται και η θέσπιση προνομιακού επιδόματος σε όσους κατεδαφίζεται η πρώτη κατοικία.
Διευκρινίζεται ότι το προνομιακό επίδομα θα δίνεται με εισοδηματικά κριτήρια. Οι προϋποθέσεις είναι το κτίσμα που κατεδαφίστηκε να αποτελούσε την κύρια – και μόνη – κατοικία σε ακτίνα 250 χιλιομέτρων από την τοποθεσία του κατεδαφισθέντος, ενώ το συνολικό εισόδημα να είναι έως 24.000 ευρώ ανεξαρτήτως της σύνθεσης της ωφελούμενης μονάδας.
Στο μεταξύ, με τροπολογία που ψηφίστηκε την περασμένη εβδομάδα, στα καμένα αυθαίρετα της Ανατολικής και Δυτικής Αττικής που δεν παραβιάζουν τη δασική νομοθεσία θα δίνεται άμεση βεβαίωση από τα δασαρχεία προκειμένου να ανοικοδομηθούν το ταχύτερο δυνατό. Η νομοθετική αυτή ρύθμιση αφορά όλες τις εκτός σχεδίου περιοχές και με τον τρόπο αυτό οι ιδιοκτήτες τους γλιτώνουν, κατά το υπουργείο Περιβάλλοντος, τουλάχιστον πέντε μήνες καθυστέρησης. Σημειώνεται πως η δυνατότητα γρήγορης δασικής βεβαίωσης δίνεται και για τις περιοχές οικιστικών πυκνώσεων και περιοχών υπό ένταξη.
Οπως ανέφερε, σε πρόσφατες δηλώσεις του, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος, σε καμία περίπτωση δεν θα δοθούν βεβαιώσεις εξαίρεσης από τη δασική νομοθεσία σε κτίσματα που βρίσκονται σε δασική περιοχή και στερούνται τίτλων ιδιοκτησίας και οικοδομικής άδειας.
Σύμφωνα με τον ίδιο, «στις περιπτώσεις αυτές θα υπάρξει πρόβλεψη για υποστήριξη των οικογενειών προκειμένου αυτές να μετεγκατασταθούν και θα δημιουργηθεί μια Τράπεζα Γης, μέσω της οποίας θα δοθούν χώροι που θα διαθέτουν πολεοδομική οργάνωση».
Το σχέδιο για την επαναδόμηση των καμένων περιοχών της Ανατολικής Αττικής θα περιλαμβάνει χάραξη δρόμων και διασφάλιση της πρόσβασης στον αιγιαλό. Η εκτίμηση είναι πως σε ένα εξάμηνο μπορεί να ολοκληρωθεί η α’ φάση του ειδικού σχεδίου για το Μάτι, προκειμένου να μπει τέλος στην παραβίαση της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας στην περιοχή.
ΝΕΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ
Αν δεν δηλωθούν, υπάρχει κίνδυνος να περιέλθουν στο Δημόσιο
Πρεμιέρα κάνει σήμερα το νέο Κτηματολόγιο. Τα δικαιώματα κτηματογράφησης ανέρχονται σε 16,5 εκατομμύρια, γεγονός που σημαίνει πως πάνω (τουλάχιστον) από επτά εκατομμύρια ιδιοκτήτες θα πρέπει να μπουν στη σειρά για να καταγράψουν την περιουσία τους. Προσοχή, γιατί αν δεν δηλωθούν ακίνητα ή δηλωθούν λάθος στοιχεία για αυτά, τότε υπάρχει κίνδυνος να περιέλθουν στο Δημόσιο.
Σε αυτή τη φάση η συλλογή των δηλώσεων ξεκινά το Αγαθονήσι, την Αστυπάλαια, την Κάλυμνο, τους Λειψούς, τη Λέρο, την Κάρπαθο, την Κάσο, τη Νίσυρο, τη Μεγίστη, την Τήλο και τη Χάλκη. Οσοι έχουν ιδιοκτησίες στα προαναφερόμενα νησιά θα πρέπει να υποβάλουν δήλωση ακίνητης περιουσίας έως τις 19 Φεβρουαρίου 2019 (και έως τις 20 Μαΐου 2019 οι κάτοικοι εξωτερικού, αλλά και το Δημόσιο).
Η κτηματογράφηση σταδιακά έως τον ερχόμενο Φεβρουάριο θα επεκταθεί και στην υπόλοιπη Ελλάδα: Αγρίνιο, Ιωάννινα, Πρέβεζα, Αρτα, Λευκάδα. Και κατά τον Δεκέμβριο θα ξεκινήσει σε άλλες 30 περιοχές.
«Είναι κρίσιμο – για την επιτυχή ολοκλήρωση του εγχειρήματος – να προετοιμαστούμε και να συμμετέχουμε όλοι στη διαδικασία της συλλογής των δηλώσεων» επισημαίνει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος του Κτηματολογίου Βύρων Νάκος. «Για να διασφαλίσουμε την ιδιοκτησία μας, την κληρονομιά μας και να σταθούμε υπεύθυνοι απέναντι στη νέα γενιά , η οποία θα παραλάβει ένα ασφαλές και εγγυημένο ιδιοκτησιακό περιβάλλον».
Ο πρόεδρος του Κτηματολογίου στέκεται ιδιαίτερα στο θέμα της διασφάλισης της περιουσίας. Κι αυτό διότι όποια ακίνητα δεν δηλωθούν στο Κτηματολόγιο θεωρούνται «αγνώστου ιδιοκτήτη». Οι ιδιοκτήτες αυτών των ακινήτων, με βάση όσα προβλέπονται, θα μπορούν να προσφύγουν δικαστικώς, αλλά για να διεκδικήσουν χρηματική αποζημίωση για το ακίνητο.
Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν σήμερα, για τα παλιά προγράμματα κτηματογράφησης (1997 – 1999) ένα ακίνητο χαρακτηρίζεται ως «αγνώστου» αν δεν δηλωθεί σε 14 χρόνια και για τα νέα (από το 2008 και μετά) σε επτά χρόνια. Η διαδικασία έχει ήδη αρχίσει. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων Στράτο Παραδιά, σε πόλεις όπως Καλαμάτα, Πάτρα, Αργοστόλι, αλλά και περιοχές στην Αττική όπως Νέο Ψυχικό, Νέα Σμύρνη, Βριλήσσια, Μελίσσια και Γέρακας σημαντικά περιουσιακά στοιχεία περιέρχονται στο Δημόσιο.
Σημειώνεται ότι έως τώρα τα «αγνώστου ιδιοκτήτη» ανέρχονται σε περίπου 200.000. Αυτά τα ακίνητα περιέρχονται στο Δημόσιο, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει ξεκαθαριστεί πώς θα αξιοποιηθούν.
Επιπλέον, οι ιδιοκτήτες ζητούν και νομοθετική ρύθμιση του ιδιοκτησιακού προβλήματος των εκτός σχεδίων ακινήτων, αφού, όπως υποστηρίζουν, χωρίς αυτήν είναι αδύνατη η κατάρτιση της νέας φάσης κτηματογράφησης. Γιατί; Επειδή, σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζονται Δημόσιο διατηρεί το δικαίωμα να διεκδικήσει οποτεδήποτε, οποιοδήποτε εκτός σχεδίου ακίνητο, αξιώνοντας από τους πολίτες την ανεύρεση και επίκληση μεταγραμμένων τίτλων μέχρι και το 1885 (!).
ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ
Η ανάρτηση παρατείνεται έως τις 15 Ιανουαρίου 2019
Εως τις 15 Ιανουαρίου 2019 παρατείνεται η ανάρτηση των δασικών χαρτών που έληγαν στις 18 Οκτωβρίου. Η παράταση αφορά τα Τρίκαλα, τον Δήμο Νέστου, την Ελευσίνα, τη Μαγούλα, τη Νέα Πέραμο, την Οινόη, τις Ερυθρές, τα Βίλια, τον Κορυδαλλό, την Αγία Παρασκευή, τα Βριλήσσια, το Ηράκλειο και τις δημοτικές ενότητες Ανθούσας, Γέρακα, Παλλήνης και Νέου Ψυχικού.
Στο μεταξύ, στην Ανατολική Αττική, η ανάρτηση των δασικών χαρτών της 19ης Οκτωβρίου 2018 αφορά τις περιοχές (προκαποδιστριακούς ΟΤΑ) Ραφήνας, Νέας Μάκρης, Πικερμίου, Ζωγράφου, Βύρωνος, Καισαριανής, Νέας Ιωνίας, Αμαρουσίου, Μελισσίων και Φιλοθέης, ενώ στη Δυτική Αττική η ανάρτηση αφορά την περιοχή των Μεγάρων.
Την ίδια ώρα, στη Δράμα, η ανάρτηση γίνεται στο σύνολο της αρμοδιότητας της Διεύθυνσης Δασών, εκτός των καποδιστριακών ΟΤΑ Δράμας, Καλαμπακίου, Κεφαλαρίου, Αγίου Αθανασίου, Καλαμώνος και Μεγάλου Αλεξάνδρου, οι οποίοι έχουν ήδη αναρτηθεί.
Στις Κυκλάδες η ανάρτηση αφορά τους προκαποδιαστριακους ΟΤΑ: Αδάμαντος, Ανάφης, Ανω Μεράς, Βόθωνος, Βουρβούλου, Εξω Γωνιάς, Ημεροβιγλίου, Θήρας, Θηρασιάς, Καρτεράδου, Μεσαριάς, Οίας, Σικίνου, Ανω Μεριάς και Φολεγάνδρου. Και στην Κοζάνη οι δασικοί χάρτες αφορούν χορτολιβαδικές εκτάσεις που προκαποδιστριακού ΟΤΑ Κοζάνης.
Για τις αναδασωτέες εκτάσεις σε Ανατολική και Δυτική Αττική, σύμφωνα με τα όσα ανακοινώθηκαν πρόσφατα από το υπουργείο Περιβάλλοντος, η έκδοση των αποφάσεων θα γίνεται σε 2½ μήνες.
Ο υπόλοιπος προγραμματισμός έχει ως εξής: μέσα στον Νοέμβριο ολοκληρώνεται η ανάρτηση για Γλυκά Νερά, Παιανία, Χαλάνδρι, Χολαργός, Αρτέμιδα, Σπάτα – Λούτσα, Νέα Ερυθραία και Εκάλη.
Τον Δεκέμβριο θα γίνει ανάρτηση των δασικών χαρτών σε Αγιο Στέφανο, Διόνυσο, Ροδόπολη, Ανοιξη, Σταμάτα, Κρωπία και Κερατέα. Και κλιμακωτά από τις αρχές του 2019 η ανάρτηση θα γίνει σε Αγιο Κωνσταντίνο, Καλύβια – Θορικού, Ανάβυσσο, Κουβαρά, Λαυρεωτική, Παλαιά Φώκαια, Σαρωνίδα, Ανω Λιόσια, Αυλώνα, Αφίδνες, Αχαρνές, Ζεφύρι, Θρακομακεδόνες, Κρυονέρι, Λυκόβρυση, Μαλακάσα, Μεταμόρφωση, Παπάγου, Πεύκη, Πολυδένδρι και Μαρκόπουλο.