Μπουλούκια νέων ανθρώπων κατηφόριζαν την οδό Ιουλιανού για ένα σχεδόν απαγορευμένο ραντεβού με το εκράν της. Τα μαύρα χρόνια της Επταετίας οι προβολές στην Αλκυονίδα συνιστούσαν, άλλωστε, κάτι σαν πολιτική δήλωση. Κατά τη διάρκεια των ταινιών το αντιδικτατορικό αίσθημα στην αίθουσα πυροδοτούνταν σε τέτοιο βαθμό, που οι θεατές συχνά χειροκροτούσαν – κάτω από τα καθίσματα ώστε να προκαλέσουν σύγχυση στους χαφιέδες που διεμβολισμένοι στον χώρο κατέγραφαν τα πάντα. Κάποιες φορές τα πνεύματα ήταν ασυγκράτητα: το 1973 στην κατάμεστη αίθουσα της Αλκυονίδας, ενώ προβάλλεται η ταινία «Ο Βαρθολομαίος» του Μανούσου Μανουσάκη – δύο φορές λογοκριμένη από τη χούντα -, οι θεατές αρχίζουν να τραγουδούν όλοι μαζί «Μπήκαν στην πόλη οι οχτροί», το μουσικό θέμα της ταινίας που είχε γράψει ο Γιάννης Μαρκόπουλος, κάνοντας το κτίριο να πάλλεται. Εκεί προβάλλεται κατ’ αποκλειστικότητα το 1971 η «Αναπαράσταση» του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, η οποία κόβει 11.000 εισιτήρια, σημειώνοντας τεράστια επιτυχία για την εποχή. Και εκεί, στις 17 Νοεμβρίου του 1973, όταν η χούντα ξεδιπλώνει τη δολοφονική της μανία, βρίσκουν καταφύγιο δεκάδες αγωνιστές του Πολυτεχνείου.

ΕΞΩΣΗ. Ο ιστορικός κινηματογράφος Αλκυονίς, ένα σύμβολο της Πλατείας Βικτωρίας από το 1969, κινδυνεύει σήμερα να κλείσει. Απειλείται με έξωση και οριστική διακοπή της λειτουργίας του καθώς ο ιδιοκτήτης του κτιρίου θέλει να το πουλήσει ώστε να μετατραπεί σε σουπερμάρκετ. Κάτοικοι της πληγωμένης γειτονιάς όπου λειτουργεί η Αλκυονίς, το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος, οργανώσεις, κόμματα και άνθρωποι του πνεύματος δίνουν αγώνα για να αποτρέψουν το λουκέτο και ζητούν από το υπουργείο Πολιτισμού να χαρακτηριστεί ο κινηματογράφος νεότερο μνημείο ώστε να διασωθεί ένας μοναδικός χώρος που φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις και προβάλλει σπάνια έργα που δύσκολα βρίσκει κάποιος αλλού.

Η Αλκυονίς ξεκινά τη λειτουργία της το 1969, όταν ο μηχανικός Βαγγέλης Σιδέρης αποφασίζει να ανοίξει έναν κινηματογράφο που να λειτουργεί με ακραιφνώς καλλιτεχνικά κριτήρια, και μετατρέπεται τελικά σε κέντρο ανεξάρτητου κινηματογράφου: προβάλλει εξαιρετικές ταινίες μεγάλων δημιουργών και παράλληλα καινοτομεί καθώς δεν περιορίζεται στα τότε γνωστά δίκτυα διανομής, αλλά εισάγει ταινίες για αποκλειστική προβολή.

Τα επόμενα χρόνια, χιλιάδες θα περάσουν την πόρτα της για να δουν για πρώτη φορά στη ζωή τους Αϊζενστάιν, Τζίγκα Βερτόφ, Μίκλος Γιάντσο, Παζολίνι ή αφιερώματα στον Ελία Καζάν, ενώ τα κυριακάτικα πρωινά το σινεφίλ κοινό «εκκλησιάζεται» στην Αλκυονίδα με διαλέξεις από κριτικούς κινηματογράφου, όπως ο Βασίλης Ραφαηλίδης και ο Διαμαντής Λεβεντάκος.

Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ. Ο κινηματογράφος κλείνει το 1991. Από το 1992 συνεχίζει ως θέατρο – με την ίδια μαρκίζα – από τον καταξιωμένο σκηνοθέτη Γιώργο Μεσσάλα. Επί 20 χρόνια ανέβασε μεγάλες παραστάσεις παρά τις αντιξοότητες της εποχής μέχρι το 2012 που το θέατρο έκλεισε. Δύο χρόνια μετά, τον Οκτώβριο του 2014, ξανανοίγει έχοντας κάτι από την ορμή της ιστορίας του. Ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης με μια ηρωική προσπάθεια σε μια αντιηρωική εποχή αναγεννά τον ιστορικό κινηματογράφο: επαναφέρει τα παραδοσιακά ξύλινα καθίσματα, αποκαθιστά το πελώριο γλυπτό του Αρμακόλα που βρίσκεται μέσα στην αίθουσα προβολής, αναδεικνύει τα καλλιτεχνικά και ιστορικά χαρακτηριστικά του. Η είδηση γίνεται δεκτή με ενθουσιασμό.

Με την επαναλειτουργία της η Αλκυονίς γίνεται ο πρώτος κινηματογράφος της Αθήνας που καθιερώνει εισιτήριο για ανέργους – στα τρία ευρώ -, φιλοξενεί εκδηλώσεις με σχολεία, με πρόσφυγες, με συλλόγους μεταναστών δεύτερης και τρίτης γενιάς που ζουν στην περιοχή, εικαστικές εκθέσεις, βιβλιοπαρουσιάσεις. Δίνει την πολύτιμη δυνατότητα σε έλληνες δημιουργούς να προβάλουν τις ταινίες τους, φιλοξενεί μικρού μήκους ταινίες ή φεστιβάλ που δεν θα έβρισκαν αλλού στέγη. Μέσα σε τέσσερα χρόνια διοργανώνει 700 εκδηλώσεις και πρεμιέρες ταινιών…

Oλα αυτά ενώ τα multiplex έχουν ήδη κατακλύσει την αγορά μετατοπίζοντας το κέντρο βάρους της πολιτιστικής δημιουργίας. «Hταν ένα δύσκολο εγχείρημα από πλευράς εισροής χρημάτων που επιδεινώθηκε από τις συνθήκες των τελευταίων χρόνων τόσο στη γειτονιά όσο και σε ολόκληρη τη χώρα. Αυτό το κόστος το επιμεριστήκαμε στερώντας από τον εαυτό μας τα απαραίτητα» λέει στα «ΝΕΑ» ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης και συνεχίζει: «Ομως είχε ως αποτέλεσμα να είμαστε οριακά βιώσιμοι. Ο ιδιοκτήτης έχει πλέον αποφασίσει να πουλήσει το ακίνητο, γίνονται προσπάθειες να βρεθούν αγοραστές, έχουν ήδη έρθει και το έχουν δει κάποιοι που θέλουν να το κάνουν σουπερμάρκετ. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να το σώσουμε αν δεν ληφθεί μια απόφαση από την πολιτεία να παραμείνει ως ιστορικός χώρος κινηματογράφου και ως πολιτιστικό μνημείο της νεότερης Ελλάδας».

ΚΤΗΜΑ ΤΗΣ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ. Τα μηνύματα που καταφθάνουν είναι συγκινητικά. Ο κινηματογράφος έχει γίνει κτήμα της γειτονιάς. «Η Κίνησή μας θεωρεί απαράδεκτο το ενδεχόμενο παύσης της λειτουργίας του κινηματογράφου Αλκυονίς, που σε διάρκεια 50 χρόνων διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο ως εστία πολιτισμού για την περιοχή της Πλατείας Βικτωρίας, της 6ης Δημοτικής Κοινότητας αλλά και όλης της Αθήνας» αναφέρει σε ανακοίνωσή της η Κίνηση Κατοίκων του 6ου Διαμερίσματος. «Στην καρδιά της κρίσης με τα οξυμμένα προβλήματα στη ζωή μας, η λειτουργία ενός χώρου πολιτισμού στην Πλατεία Βικτωρίας δίνει ελπίδα, ευχαρίστηση και αισιοδοξία σε μας τους κατοίκους της περιοχής με τα πολλά προβλήματα. Το κλείσιμό του θα είναι μεγάλο πλήγμα για τον πολιτισμό, για την Αθήνα και μεγάλη αδικία για εμάς τους κατοίκους…».

Η υπουργός Πολιτισμού εμφανίζεται θετική στο αίτημα, όμως ο χρόνος τρέχει και απαιτούνται άμεσες κινήσεις. «Θέλουμε να το παλέψουμε. Ο μόνος μας πόρος είναι τα εισιτήρια των θεατών και η αγάπη τους προς εμάς μέσα από αυτό το εισιτήριο» λέει ο Βελισσάριος Κοσσυβάκης. «Θέλουμε να είμαστε εντάξει απέναντι στον ιδιοκτήτη και να συνεχίσουμε όπως πριν. Γιατί είναι σχετικά εύκολο να μετατρέψουμε τον κινηματογράφο σε ένα άλλο είδος, πιο εμπορικό, αλλά τότε πια δεν θα μιλάμε για την Αλκυονίδα…».