Το πόρισμα των ιατροδικαστών λύνει πολλές απορίες για τις συνθήκες του βίαιου θανάτου του Ζακ Κωστόπουλου. Προηγήθηκε άγρια κακοποίησή του, μολονότι ούτε ληστής ήταν, ούτε ναρκωτικά είχε πάρει, ούτε μαχαίρι κρατούσε – όπως επέμεναν οι έντονες φήμες που δημοσιεύθηκαν. Εύλογη είναι η απαίτηση να διαλευκανθεί πλήρως η υπόθεση και να αποδοθούν ευθύνες.

Επ’ αυτού διάβασα χθες στον Τύπο πολλά σημειώματα, κάποια ψύχραιμα, άλλα οργισμένα, κάποια πολύ συγκινημένα. Ολα ξεκινούν από ένα αντικειμενικό γεγονός: από τη στρεβλή πληροφόρηση, σύμφωνα με την οποία ο Κωστόπουλος ήταν ληστής, ότι χτυπήθηκε από ληστευθέντες που ασκούσαν νόμιμη άμυνα. Πολλοί υιοθέτησαν αβασάνιστα αυτή την εκδοχή στα κοινωνικά δίκτυα, επίσης όμως πολλοί την αντιστρατεύθηκαν. Ενα βίντεο που έδειχνε αστυνομικούς να τον χτυπούν πεσμένο δεν ήταν αρκετό να μεταπείσει όσους εμμονικά ισχυρίζονταν, λανθασμένα όπως αποδείχτηκε, ότι ο Κωστόπουλος ήταν ληστής. Πολλοί κάνουν λόγο για ρατσιστικό έγκλημα, για λιντσάρισμα που το υπαγόρευσε η έχθρα προς τη (σεξουαλική, εν προκειμένω) διαφορετικότητά του – αυτή η ερμηνεία, μάλιστα, εξηγεί και την έμφαση που έδωσαν στο περιστατικό ο ΣΥΡΙΖΑ και όσοι πολεμούν τον κοινωνικό ρατσισμό.

Προφανώς, για να οριστικοποιηθεί το όποιο συμπέρασμα, είναι απαραίτητη η δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης και η παραπομπή της στο δικαστήριο. Είναι απαραίτητη η δίκαιη δίκη όσων ενεπλάκησαν στον φόνο του Κωστόπουλου, η απόδοση δικαιοσύνης. Το απαιτούν οι ακτιβιστές των ατομικών δικαιωμάτων; Το απαιτούν οι κανόνες του κράτους δικαίου.

Δυστυχώς, από μεγάλο μέρος της σχετικής δημόσιας συζήτησης απουσίαζε η έμφαση στο κράτος δικαίου. Στο νόμο και στην επιβολή του. Ο Κωστόπουλος μπορεί να ήταν θύμα ρατσισμού, αλλά ο φόνος του θα έπρεπε να εξιχνιαστεί από τις αρχές και να τιμωρηθεί ακόμα και αν δεν ήταν θύμα ρατσισμού. Απλούστατα, διότι ο φόνος είναι έγκλημα που τιμωρείται.

Σκέπτομαι πάντα ότι, π.χ., οι τρεις νεκροί της Μαρφίν δεν ήταν θύματα ρατσισμού. Δεν ήταν διαφορετικοί. Ωστόσο, πέθαναν. Και πέθαναν επειδή δεν ενέκριναν την επιλογή τους να εργαστούν σε μέρα κινητοποίησης οι εκπρόσωποι μιας φανατικής ιδεολογίας. Τα θύματα αυτά δεν είχαν την υποστήριξη κανενός κινήματος, δεν βρέθηκαν οι ένοχοι αυτών των ανθρωποκτονιών, δεν αποδόθηκε δικαιοσύνη. Αλλά, κυρίως, ελάχιστοι κινητοποιήθηκαν διεκδικώντας από το κράτος δικαίου να κάνει τη δουλειά του. Κι αυτό, ότι δηλαδή το κράτος δικαίου είναι κάτι σχετικό, είναι απαισιόδοξο μήνυμα.

Αλλά το κράτος δικαίου δεν είναι κάτι σχετικό.