Η χθεσινή ειδησεογραφία για την αισθησιακή (πορνογραφική, ακριβέστερα) τοιχογραφία με τη Λήδα και τον Κύκνο που βρέθηκε στην Πομπηία τσίγκλησε μέσα μου παλιά απορία: να γίνεται ο Δίας ταύρος, αετός, χρυσή βροχή προκειμένου να αποπλανήσει κοινή θνητή, ταιριάζει, έχουν να κάνουν με δύναμη, εξουσία, σεξουαλικότητα – αλλά κύκνος, από πού και ώς πού; Βέβαια, ο μακρύτατος λαιμός του πανέμορφου πουλιού μπορεί να θεωρηθεί φαλλικό σύμβολο, αλλά στις περισσότερες αναπαραστάσεις του κτηνοβατικού σμιξίματος – υπάρχει μάλιστα μία του Μιχαήλ Αγγελου, αντιγραφή θα έλεγες αυτής της Πομπηίας – το όργανο του πατέρα των θεών που απολαμβάνει η Λήδα τοποθετείται στο κλασικό μέρος που θα έπρεπε να είναι.
Το έψαξα λίγο και το μόνο που μου φάνηκε λογικό από όσα διάβασα είναι πως ο κύκνος, λόγω στενής μυθολογικής σχέση με τον Απόλλωνα, εκπροσωπεί το φως του ήλιου, την ημέρα. Η Λήδα, που το όνομά της κάποιοι ετοιμόλογοι ετυμολόγοι, με παλιότερο τον Πλούταρχο, το συνδέουν με το «Λητώ», παραπέμπει στη «λήθη» και στη νύχτα. Εχουμε να κάνουμε δηλαδή με σμίξιμο Φωτός – Σκότους, ή ουράνιων – χθόνιων δυνάμεων, μια που ο Αδης είναι σκοτεινός και στα έγκατα της Γης, βέβαια.
Η μυθολογία λέει ακόμα ότι αυτούς/ες που επώασε η ένωση (Διόσκουροι, Ελένη, Κλυταιμνήστρα), δεν πήγαν καθόλου καλά στη ζωή τους – ιδιαίτερα οι δύο κόρες: έγινε αιτία πολλών δεινών η Ελένη, φρικτό τέλος είχε η Κλυταιμνήστρα.
Σύμφωνα με τη μυθολογία της κυβερνώσας Αριστεράς, η ίδια εκπροσωπεί το φως και η Δεξιά το σκοτάδι: η ίδια είναι γέννημα-θρέμμα του Διαφωτισμού και η (ευρωπαϊκή) ριζοσπαστική Δεξιά καταστροφική υποχθόνια δύναμη – κάθε τόσο το λέει ο Πρωθυπουργός, όπου βρεθεί και όπου σταθεί.
Και να λοιπόν που στη χώρα μας δεν χρειάζεται να σκάψουμε σε στάχτες για να δούμε την πορνογραφική απεικόνιση του σμιξίματος Κύκνου – Λήδας – αυτή νομίζω είναι η κατεξοχήν ελληνική ιδιαιτερότητα, και όχι απλώς ότι σε μας η ριζοσπαστική Αριστερά έφθασε στην εξουσία, όπως σχολίαζε χθες η «Guardian» με αφορμή την άνοδο του λαϊκισμού στην Ευρώπη.
Οι μύθοι δηλούν ότι δεν έχουμε τίποτα το καλό να περιμένουμε από αυτό το σμίξιμο – που πρέπει να οφείλεται σε κάτι κοινό, σε κόλλα, ελκτική δύναμη μεταξύ τους. Δεν νομίζω ότι είναι απλώς ο «λαϊκισμός»: είναι η θέληση για δύναμη, για απόλυτη κυριαρχία, ο κυριαρχισμός τους. Και αν σκεφθούμε πως η απόλαυση της εξουσίας είναι στη ρίζα των κακών που συνοδεύουν Ελένη – Κλυταιμνήστρα, ο ερμηνευτικός κύκλος κλείνει.