Ενας βράχος έκτασης 6,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων αποτελεί το μεγαλύτερο εμπόδιο για τη συμφωνία για το Brexit. Το Γιβραλτάρ, η ευρωπαϊκή Ηράκλεια Στήλη, φαίνεται να μπλοκάρει μέχρι στιγμής τη συμφωνία της ΕΕ με το Λονδίνο στη Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής όπου, σύμφωνα με αναλυτές, θα χρειαστούν ηράκλειες προσπάθειες για να ξεπεραστεί το αδιέξοδο. Πάντως ήδη διπλωμάτες αρκετών χωρών της ΕΕ εκφράζουν δυσφορία για την επιμονή της Μαδρίτης που θέτει σε κίνδυνο την πολύπαθη συμφωνία για το Brexit.
Το Γιβραλτάρ αποτελεί βρετανικό υπερπόντιο έδαφος, στο οποίο όμως έχει διεκδικήσεις η Ισπανία. Το θέμα περιλαμβάνεται στη συμφωνία στην οποία κατέληξε η κυβέρνηση Μέι με τις Βρυξέλλες έπειτα από πολύμηνες και δύσκολες διαπραγματεύσεις, όμως τις τελευταίες ημέρες οι Ισπανοί, ακόμα και διά στόματος του πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, επιμένουν ότι πρέπει να γίνει σαφές πως «οι αποφάσεις για το Γιβραλτάρ θα πρέπει να συμφωνηθούν σε διμερή βάση, μεταξύ Μαδρίτης και Λονδίνου». Μάλιστα καθημερινά εκφράζεται η προειδοποίηση πως η Ισπανία θα καταψηφίσει το σχέδιο συμφωνίας για το Brexit στη Σύνοδο της Κυριακής, ελλείψει σαφήνειας για το Γιβραλτάρ.
Ο ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ τηλεφώνησε χθες στη βρετανή ομόλογό του Τερίζα Μέι. Εκείνος της είπε ότι «το πρόβλημα αφορά την ουσία της χώρας μας, του έθνους μας». Εκείνη του ξεκαθάρισε ότι «η βρετανική κυριαρχία στο Γιβραλτάρ θα πρέπει να προστατευθεί». Τι σημαίνει αυτό; Ο επικεφαλής της τοπικής κυβέρνησης του Γιβραλτάρ Φάμπιαν Πικάρντο είπε πως «είμαστε έτοιμοι για όλα τα πιθανά ενδεχόμενα σχετικά με το Brexit».
Το κείμενο της πολιτικής διακήρυξης για το μέλλον των σχέσεων της Βρετανίας με την ΕΕ, ένα έγγραφο 26 σελίδων, είναι έτοιμο και ήδη κυκλοφορεί στις 28 κυβερνήσεις, όμως σε αυτό δεν γίνεται καμία αναφορά στο θέμα, το οποίο θα πρέπει να επιλυθεί μέσα στις επόμενες ώρες. Σύμφωνα με την ισπανική εφημερίδα «El Pais», υπάρχει μια προκαταρκτική διμερής συμφωνία μεταξύ Ισπανίας και Βρετανίας για το Γιβραλτάρ, που αποτελείται από τέσσερα μνημόνια (MoUs) και μία φορολογική συμφωνία. Αυτή η διμερής διαπραγμάτευση διεξάγεται εδώ και μήνες στο περιθώριο των γενικών διαπραγματεύσεων για το Brexit. Παρ’ όλα αυτά, ο Σάντσεθ επανέλαβε ότι θα ασκήσει βέτο στη γενική συμφωνία για το Brexit εάν δεν ικανοποιηθούν τα ισπανικά αιτήματα για τις μελλοντικές σχέσεις με το Γιβραλτάρ.
«Εάν το πρόβλημα δεν επιλυθεί, η Ισπανία θα ψηφίσει “όχι” στη συμφωνία για το Brexit» είπε ο Σάντσεθ στο Βαγιαδολίδ. «Και αυτό το λέει μια κυβέρνηση που κατάφερε να διαπραγματευθεί ένα πρωτόκολλο και τέσσερα MoUs για τη σχέση με το Γιβραλτάρ. Εχουμε εποικοδομητική διάθεση. Αλλά επιμένουμε». Λίγη ώρα αργότερα, η Τερίζα Μέι μιλώντας στο βρετανικό Κοινοβούλιο επέμεινε κι αυτή με τη σειρά της: «Δεν θα εξαιρέσουμε το Γιβραλτάρ από τις διαπραγματεύσεις για τη μελλοντική μας σχέση. Επιθυμούμε μια συμφωνία που θα αφορά όλη την οικογένεια του Ηνωμένου Βασιλείου, δηλαδή και τα υπερπόντια εδάφη, άρα και το Γιβραλτάρ» τόνισε.
Η δυσφορία αρκετών Ευρωπαίων για τη στάση της Μαδρίτης είναι έντονη, καθώς κινδυνεύει να καταρρεύσει η συμφωνία των 585 σελίδων που επετεύχθη έπειτα από πολύ δύσκολες διαπραγματεύσεις. «Η συμφωνία για την αποχώρηση της Βρετανίας έχει κλείσει» δήλωσε χθες ο ιρλανδός υπουργός Εξωτερικών Σάιμον Κόβενεϊ. «Εάν την ξανανοίξουμε για ένα θέμα, τότε θα υπάρχει μια χιονοστιβάδα άλλων θεμάτων που είμαι σίγουρος πως έχουν οι υπόλοιπες χώρες».