Ψήφος εμπιστοσύνης από ενεργειακούς κολοσσούς

Κατ’ αρχάς, να αναφέρω ότι παραμένουμε απολύτως επικεντρωμένοι στην ομαλή, έγκαιρη και απρόσκοπτη υλοποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στις ενέργειές μας, που διαχρονικά γίνονται στη βάση του διεθνούς δικαίου και ειδικότερα της Σύμβασης των ΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982. Η παρουσία και δραστηριοποίηση όλων αυτών των ενεργειακών κολοσσών στην κυπριακή ΑΟΖ, συμπεριλαμβανομένης της Exxon Mobil, είναι ξεκάθαρη ψήφος εμπιστοσύνης στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και στις γενικότερες ενεργειακές προοπτικές της Ανατολικής Μεσογείου. Αυτή τη στιγμή θα πρέπει να κάνουμε υπομονή και να αναμένουμε τα αποτελέσματα της γεώτρησης που βρίσκεται σε εξέλιξη, μιας και θα είναι καθοριστικά για τις τελικές επιλογές που θα γίνουν. Θα πρέπει να αναμένουμε κάτι συγκεκριμένο περί τα τέλη Φεβρουαρίου.

Ακούμε και διαβάζουμε καθημερινά διάφορες τουρκικές δηλώσεις, με τις οποίες στην ουσία εκτοξεύονται απειλές όχι μόνο εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας αλλά και εναντίον των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην ΑΟΖ μας και των χωρών από τις οποίες προέρχονται, όπως επίσης και των γειτονικών κρατών με τα οποία, εξασκώντας τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, έχουμε συνάψει σχετικές συμφωνίες. Είναι επίσης απειλές έναντι της ΕΕ που επενδύει στην προοπτική η Ανατολική Μεσόγειος να αναπτυχθεί ως ένας νέος ενεργειακός πυλώνας για την Ευρώπη. Αρα τα όσα λέγονται από πλευράς Τουρκίας δεν αφορούν αποκλειστικά την Κυπριακή Δημοκρατία.

Την ίδια στιγμή, οι επαναλαμβανόμενες απειλές αποδεικνύουν την αδυναμία της Αγκυρας να σεβαστεί και να πολιτευτεί στη βάση του διεθνούς δικαίου. Εχουμε και δημόσια καλέσει την Τουρκία, πάντα στη βάση του διεθνούς δικαίου και της σχετικής Σύμβασης του Δικαίου της Θάλασσας του 1982, να αρχίσουμε διαπραγματεύσεις για καθορισμό των θαλάσσιων συνόρων μας. Μέχρι σήμερα δεν υπήρξε καμία ανταπόκριση.

Από δικής μας πλευράς, δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση να εμπλακούμε σε έναν δημόσιο διάλογο με την Τουρκία, απαντώντας στις καθημερινές απειλές που ακούμε και που στην ουσία στόχο έχουν τη δημιουργία μιας εικόνας έντασης στην περιοχή, όπως επίσης αμφισβήτησης, σε επικοινωνιακό επίπεδο, των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας. Εκεί όπου επικεντρώνεται η προσοχή μας, είναι να προβαίνουμε σε όλες εκείνες τις ενέργειες – κι αυτό κάνουμε εδώ και καιρό – έτσι ώστε να υπάρξει απρόσκοπτη συνέχιση των ενεργειακών μας σχεδιασμών.

Είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν προσεγγίζουν πλέον την Κύπρο μέσα από τον φακό των σχέσεών τους με την Τουρκία ή σε σχέση με το κυπριακό πρόβλημα όπως ίσχυε, κατά κύριο λόγο, όλα αυτά τα χρόνια. Η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως πολύ χαρακτηριστικά επισημάνθηκε από τους συνομιλητές μου, προσεγγίζεται πλέον ως πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην ιδιαιτέρως σημαντική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Ως μια χώρα που μέσα από τις δράσεις της στην εξωτερική της πολιτική, και ειδικότερα μέσω των τριμερών σχηματισμών συνεργασίας που έχει συστήσει με τα γειτονικά κράτη, αλλά και των ενεργειακών συνεργασιών που αναπτύσσει στην περιοχή, δύναται να έχει σημαντικό ρόλο στην προώθηση της ασφάλειας και της σταθερότητας στην περιοχή.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο υπογράψαμε Δήλωση Προθέσεων που στην ουσία κωδικοποιεί την υφιστάμενη συνεργασία μας αλλά και τα επόμενα βήματα σε σχέση με δράσεις των δύο χωρών σε θέματα ασφάλειας. Θεσμοθετείται δηλαδή το πλαίσιο συνεργασίας μας σε θέματα ασφάλειας, τόσο σε διμερές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Σίγουρα δεν βρισκόμαστε σε αδιέξοδο και για μας δεν υπάρχει άλλη επιλογή από την επανέναρξη συνομιλιών που θα οδηγήσουν σε επίλυση του Κυπριακού το συντομότερο δυνατόν. Η παρούσα κατάσταση πραγμάτων δεν μπορεί να αποτελεί τη λύση του Κυπριακού. Βρίσκεται σε εξέλιξη πρωτοβουλία του γενικού γραμματέα των ΗΕ, μέσω της απεσταλμένης του, κυρίας Jane Holl Lute, για να υπάρξει κατάλληλη προετοιμασία που θα οδηγήσει σε ουσιαστική επανέναρξη συνομιλιών, οι οποίες θα έχουν πραγματική προοπτική θετικής εξέλιξης. Αυτή η «κατάλληλη προετοιμασία» επιχειρείται να γίνει μέσα από συμφωνία όλων των εμπλεκομένων επί «όρων αναφοράς» που θα αγγίζουν θέματα ουσίας και διαδικασίας του Κυπριακού και θα επιτρέπουν την επανέναρξη υποσχόμενων συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού το συντομότερο δυνατό. Εκτιμώ ότι πολύ σύντομα η κυρία Lute θα επισκεφτεί όλα τα μέρη με στόχο, όπως προανέφερα, συμφωνία το συντομότερο δυνατό επί των «όρων αναφοράς» που θα οδηγήσουν σε επανέναρξη συνομιλιών.

Σε σχέση με το δεύτερο σκέλος της ερώτησης, να σας αναφέρω ότι το θέμα των υδρογονανθράκων αφορά την άσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν σχετίζεται με τις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό. Η μόνη «σύνδεση» που μπορεί να υπάρξει είναι το ότι μια ορθολογικά σκεπτόμενη Τουρκία μπορεί να αντιληφθεί τα ενδεχόμενα οφέλη που δύναται να υπάρξουν και για την ίδια από τις γενικότερες ενεργειακές εξελίξεις στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, εάν και εφόσον φυσικά προχωρήσει σε επίλυση του Κυπριακού.