Η φίλη που μου τηλεφώνησε το βράδυ της Τετάρτης είναι αυτό που λέμε «παλιά Αθηναία» και δεν την πολυενδιαφέρει η πολιτική. Προχθές όμως έμοιαζε να την αφορά προσωπικά το αν αληθεύει πως ο Γιάννης Μπουτάρης δεν θα ξανακατεβεί για δήμαρχος Θεσσαλονίκης. «Κρίμα. Θα μας λείψει» σχολίασε όταν της το επιβεβαίωσα. Κι ας μην έχει καμία σχέση με τη Θεσσαλονίκη. Οπως άλλωστε και πολλοί από εμάς που μας μελαγχόλησε η είδηση. «Χαμουτζήδες», όπως μας λένε οι «από πάνω», τι μας κόφτει ο δήμαρχος μιας πόλης που δεν επισκεπτόμαστε πολύ συχνά, πέρα από τις πολιτικές ισορροπίες που ανατρέπει και τις πολιτικές καραμπόλες που μπορεί να προκαλέσει;
Μα δεν είναι το έργο του ως δημάρχου αλλά ο ίδιος ο Μπουτάρης που μας ενδιαφέρει. Η ευρεία δημοσιότητά του απλώς μεγέθυνε τα συναρπαστικά στοιχεία της προσωπικότητάς του. Αυτά που μας κάνουν να τον αγαπάμε ακόμη και όταν διαφωνούμε μαζί του, μας νευριάζει ή, νομίζουμε ότι, μας προκαλεί. Γιατί μας δείχνει με έναν τρόπο βαθιά πολιτικό αλλά καθόλου πολιτικάντικο, μια πιθανότητα καλύτερης εκδοχής του εαυτού μας. Αυτό έκανε και, ως δήμαρχος, για τους Θεσσαλονικείς. Δεν ξέρω επακριβώς πώς τα πήγε με τα θέματα υποδομής και καθημερινότητας της πόλης, αλλά σε μια εποχή που δεν υπάρχουν σύμβολα, συμβόλισε μια «άλλη Θεσσαλονίκη» βγάζοντάς την από τη συμπλεγματική εσωστρέφεια και τα αραχνιασμένα κλισέ που είχαν κολλήσει χρόνια επάνω της προηγούμενοι «άρχοντες» και νοοτροπίες χρόνων.
Είναι νάρκισσος ο Μπουτάρης; Είναι. Εχει όμως την εγγενή εντιμότητα να μην ψάχνει για τον ναρκισσισμό του άλλοθι πολιτικής ορθότητας. Αντ’ αυτού τον ντύνει τσολιά, του φοράει κιμονό, τον βάζει να δίνει συνεντεύξεις μέσα σε οίκους ανοχής επιβεβαιώνοντας μια άποψη που λέει πως όταν σβήσεις ο ίδιος τη διατίμησή σου (όχι την αξία σου) δεν μπορεί κανείς να σε υποτιμήσει. Εχει αντιφάσεις; Πολλές. Μόνο που, αντί να τον διαιρούν, τον πολλαπλασιάζουν. Η μία εκδοχή του εαυτού του, αντί να ακυρώνει την εκ διαμέτρου αντίθετη, την αναδεικνύει και την καλλιεργεί. Ενας μποέμ που δεν δίνει δεκάρα για τους κανόνες. Συγχρόνως όμως τόσο αστός, ώστε να μπορεί να τους αναγνωρίσει. Απενοχοποιημένα χαλαρός μέχρι σημείου να σε εκνευρίζει. Οταν θέλει. Αλλά, όταν χρειάζεται, ουσιαστικά και καίρια σοβαρός. Ενας άνθρωπος που αρνείται συνειδητά τον, βολικό ενίοτε, ρόλο του θύματος. Ακόμη και όταν υφίσταται άνανδρη και τραμπούκικη επίθεση. Ακόμη και όταν του επιτίθενται οι δικοί του δαίμονες όπως αυτοί του αλκοολισμού. «Στεγνός αλλά γεμάτος χυμούς» όπως τον περιγράφει συχνά ο Μιχάλης Μητσός αναφερόμενος σε λόγια του ίδιου του δημάρχου.
Ποιους πολιτικούς θα έβαζα στον αντίποδα του Γιάννη Μπουτάρη; Ολους αυτούς που ορέγονται ξελιγωμένα όχι μόνο τη διακυβέρνηση, αλλά την εξουσία. Διότι ο «κυρ Γιάννης» μάς απέδειξε με τον πιο εντυπωσιακό τρόπο ότι η πιο πολύτιμη και παραγωγική εξουσία, είναι η εξουσία του εαυτού μας. Και αν ένας θεσσαλονικιός συνάδελφος τον αποχαιρέτησε, ως δήμαρχο, με το «Η Θεσσαλονίκη ευγνωμονούσα», εγώ θα έγραφα «Η Ελλάς ευγνωμονούσα».