Από τη χθεσινή παγκόσμια ειδησεογραφία, δύο θέματα ξεχωρίζουν – και η επιλογή είναι φυσικά αυθαίρετη. Το ένα είναι το cover story του Economist για τη μείωση των αυτοκτονιών. Αν οι αυτοκτονίες έχουν αυξηθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά 18% από το 2000, αναφέρει το περιοδικό, σε παγκόσμια κλίμακα έχουν μειωθεί την ίδια περίοδο κατά 29%. Η μείωση αυτή είναι αισθητή σε τρεις κατηγορίες ανθρώπων. Στις νέες γυναίκες της Κίνας και της Ινδίας. Στους μεσήλικες της Ρωσίας. Και στους ηλικιωμένους σε όλο τον κόσμο.
Το άλλο θέμα είναι ένα ρεπορτάζ του Politico για την αντικατάσταση των Σοσιαλδημοκρατών από τους Πρασίνους ως ηγεμονικής δύναμης της Αριστεράς στη Γερμανία. Τα κοινωνικοοικονομικά θέματα χάνουν σιγά σιγά τη βαρύτητά τους, σημειώνει η δημοσιογράφος, και τη θέση τους παίρνουν ζητήματα πολιτισμού και ταυτότητας: μετανάστευση, πολυπολιτισμικότητα, κλιματική αλλαγή, ευρωπαϊκή ενοποίηση, διεθνές εμπόριο. Η νέα διαχωριστική γραμμή δεν είναι έτσι μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς, αλλά μεταξύ κοσμοπολιτισμού και κοινοτισμού, φιλελευθερισμού και αυταρχισμού, ανοιχτών και κλειστών κοινωνιών. «Εχω χάσει ή κερδίσει από την παγκοσμιοποίηση; Πώς βλέπω τη μετανάστευση; Δέχομαι τις ετερογενείς κοινωνίες ή τις θέλω ομοιογενείς και κλειστές; Αυτά είναι τα νέα ερωτήματα», τονίζει η Ούρσουλα Μινχ, διευθύντρια της Ακαδημίας για την Πολιτική Εκπαίδευση στο Τούτζινγκ της Βαυαρίας.
Αν αυτά τα δύο θέματα είναι φαινομενικά άσχετα μεταξύ τους, στην πραγματικότητα συνδέονται στενά. Η αύξηση των αυτοκτονιών στην Αμερική εντοπίζεται κυρίως μεταξύ των λευκών, μεσηλίκων ανδρών χαμηλής μόρφωσης σε περιοχές που επλήγησαν από την ύφεση και δεν ευνοήθηκαν από την ανάπτυξη. Οι θάνατοι αυτοί εξηγούν εν μέρει την απροσδόκητη εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των Ηνωμένων Πολιτειών. Η παγκόσμια μείωση των αυτοκτονιών, πάλι, συνδέεται με την αστικοποίηση, την υποχώρηση των παραδόσεων, την επιστροφή της κοινωνικής σταθερότητας και τον περιορισμό της πρόσβασης σε όπλα και χάπια (όπου και πάλι η Αμερική αποτελεί εξαίρεση).
Σε αυτό το νέο περιβάλλον δεν μπορεί παρά να είναι νέοι και οι παίκτες. Κι αν η προσφυγική κρίση έχει ενισχύσει στον χώρο της Δεξιάς ακραία κόμματα όπως το AfD και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, η συνειδητοποίηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή έχει φουσκώσει τα πανιά των Πρασίνων. Σε πρόσφατη έρευνα του Spiegel, το 47% των Γερμανών απάντησαν ότι θα μπορούσαν να φανταστούν να ψηφίζουν αυτό το κόμμα.
Η χώρα μας αποτελεί ιδιαίτερη περίπτωση, το αναγνώρισε άλλωστε και η Guardian στο πολυσυζητημένο πρόσφατο ρεπορτάζ της για τον λαϊκισμό στην Ευρώπη. Αν αλλού σημειώνεται ριζική ανανέωση του πολιτικού σκηνικού, εδώ διαπιστώνεται ανακύκλωση του παλαιού δυναμικού και επιστροφή του δικομματισμού. Η Ακροδεξιά έχει νεοναζιστικά χαρακτηριστικά και οι Πράσινοι είναι ανύπαρκτοι.
Η μόνη παρηγοριά είναι ότι καμιά πολιτική δύναμη δεν χρησιμοποιεί πια τις αυτοκτονίες για να αναρριχηθεί στην εξουσία.