Περικοπές χωρίς τέλος έχει επιβάλει η κυβέρνηση στους συνταξιούχους την ίδια ώρα που πανηγυρίζει για τη μη περικοπή των παλιών συντάξεων από το 2019, μέτρο που η ίδια έχει ψηφίσει.

Μια σειρά από μνημονιακά μέτρα που έχει ψηφίσει και αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή τα επόμενα χρόνια φέρνουν νέα χτυπήματα σε συνταξιούχους και ασφαλισμένους και τα οποία θα έλθουν να προστεθούν στον μακρύ κατάλογο των 21 μειώσεων στις συντάξεις ύψους 10 δισ. ευρώ που έχουν επιβάλει. Τα μέτρα αυτά είναι τα ακόλουθα:

1. Από το 2019 έως και το 2022 δεν θα καταβληθούν οι προβλεπόμενες ονομαστικές αυξήσεις (βάσει της εξέλιξης του ΑΕΠ και του πληθωρισμού) σε όλες τις καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις.

2. Υστερα από μία μεταβατική περίοδο, από το 2022, όλοι οι ασφαλισμένοι θα μπορούν να βγουν στη σύνταξη μόνο εφόσον έχουν κλείσει 40 έτη ασφάλισης στα 62 έτη τους ή αλλιώς θα βγαίνουν στη σύνταξη στα 67 τους εφόσον έχουν κλείσει τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης.

3. Από το 2020 καταργείται πλήρως το ΕΚΑΣ για τους χαμηλοσυνταξιούχους των 664 ευρώ, ύστερα από μία περίοδο (2015 – 2019) σταδιακής μείωσης, η οποία έχει κόψει ήδη το ΕΚΑΣ από τους συνταξιούχους των 774 ευρώ.

Σημειώνεται ότι ήδη η κυβέρνηση έχει επιβάλει βάσει του νόμου Κατρούγκαλου βαριές περικοπές στις συντάξεις τόσο στους παλαιούς συνταξιούχους όσο και στους νέους (μετά τον νόμο), οι οποίοι είναι και τα μεγάλα θύματα της πολιτικής στο Ασφαλιστικό. Μεταξύ άλλων:

– Μειώθηκαν δραματικά τα ποσά των νέων συντάξεων (από τον Μάιο του 2016) έως 35%. Παράλληλα ο νόμος Κατρούγκαλου δημιούργησε ένα άδικο, κοινωνικά και κυρίως αναλογιστικά ασφαλιστικό σύστημα, με συντάξεις οι οποίες είναι πολύ χαμηλότερες από τις εισφορές που θα καταβληθούν. Οι συντάξεις του δημόσιου συστήματος ασφάλισης είναι υποχρηματοδοτημένες. Δηλαδή, οι εισφορές που καταβάλλονται είναι πολύ υψηλότερες από τις τελικές συντάξεις.

– Επικουρικές συντάξεις, τις οποίες έχουν αιτηθεί ασφαλισμένοι από την 1η Ιανουαρίου 2015 και έπειτα, υπόκεινται μειώσεις έως και 50% κατ’ εφαρμογή των περικοπών που υπέστη 1 στις 5 καταβαλλόμενες επικουρικές συντάξεις τον Ιούνιο του 2016.

– Για τις συντάξεις χηρείας ο νόμος Κατρούγκαλου για πρώτη φορά καταργεί σύνταξη (χηρείας) αφού προβλέπει ότι ο επιζών σύζυγος, αν είναι κάτω των 52 ετών, δεν παίρνει σύνταξη. Παράλληλα μειώθηκε το ποσό της σύνταξης από 70% σε 50%.

– Τα μερίσματα τα οποία λαμβάνουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι που υπάγονται στο Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων έχουν μειωθεί αναδρομικά από την 1η Ιανουαρίου 2016 κατά 40%. Οι μειώσεις αυτές ισχύουν για κάθε δημόσιο υπάλληλο (που υπάγεται στο ΜΤΠΥ) ο οποίος βγαίνει στη σύνταξη.

– Τα εφάπαξ τα οποία αιτήθηκαν ασφαλισμένοι μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2013 καταβάλλονται μειωμένα έως 20%.

– Η νέα εισφορά 6% σε όλες τις επικουρικές συντάξεις υπέρ του ΕΟΠΥΥ και η αυξημένη εισφορά 6% (από το 4%) σε όλες τις κύριες συντάξεις για τον ίδιο λόγο ισχύει κανονικά από την 1η Ιουλίου του 2015, έστω και αν έχει διορθωθεί η βάση υπολογισμού της.

Οπως τονίζει το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, παρατηρείται μια άνευ προηγουμένου ληστεία, αφού η πλειονότητα των ασφαλισμένων δεν πρόκειται να πάρει πίσω τα λεφτά που έχει καταβάλει στα ασφαλιστικά ταμεία, καθιστώντας το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης της χώρας αναλογιστικά άδικο και ληστρικό.

Κατρακύλα

Τα επίσημα στοιχεία από το σύστημα Ηλιος δείχνουν την κατρακύλα που πήραν οι συντάξεις με τον νόμο Κατρούγκαλου. Ετσι μέχρι 500 ευρώ κύρια σύνταξη εισπράττουν 1.157.539 συνταξιούχοι. Από αυτές τις συντάξεις οι 612.933 είναι γήρατος με μέσο όρο αποδοχών τα 371,88 ευρώ, 395.359 είναι λόγω θανάτου (συντάξεις χηρείας) με 333,62 ευρώ μέσες αποδοχές, 143.615 είναι αναπηρικές με μέσο όρο 386,48 ευρώ, ενώ 5.632 είναι λοιπές συντάξεις με μέσες αποδοχές 190,27 ευρώ.

Οπως τονίζει ο πρόεδρος του ΕΝΔΙΣΥ Νίκος Χατζόπουλος, σήμερα περίπου 1,5 εκατομμύριο συνταξιούχοι (με εισόδημα 4.500 ευρώ τον χρόνο) βουλιάζουν στη φτώχεια, με τη συνολική μνημονιακή απώλεια εισοδημάτων για τους συνταξιούχους να φθάνει έως το 70%. Οι 8 στους 10 συνταξιούχους έχουν φθάσει πια στο στάδιο της εξαθλίωσης, προσθέτει ο κ. Χατζόπουλος.

Επισημαίνεται ότι το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων (μαζί με συνδικάτα και επιστημονικούς φορείς) κατέθεσε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του ΣτΕ, κατά των εφαρμοστικών – ερμηνευτικών διατάξεων και των υπουργικών αποφάσεων του Ν. 4387/16 (νόμος Κατρούγκαλου), που έχουν να κάνουν με τον επανυπολογισμό – αναπροσαρμογή κύριων συντάξεων και επικουρικών καθώς και την περικοπή άνω των 1.300 ευρώ μεικτών κύριας και επικουρικής (στις οποίες αλλάζει την αρχική απόφαση συνταξιοδότησης, μειώνοντάς τη δραματικά). Η αίτηση ακύρωσης συζητήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2017 και αναμένεται εντός του έτους η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.

Ετοιμάζουν αγωγές

Πάντως θα πρέπει να τονιστεί ότι η κατάργηση της διάταξης για τους παλιούς συνταξιούχους που προβλέπει την περικοπή των συντάξεων όπου υπάρχει προσωπική διαφορά αναμένεται να προκαλέσει νέα καταιγίδα αγωγών για αναδρομικά, αυτή τη φορά από χιλιάδες νέους συνταξιούχους (με σύνταξη μετά τον Μάιο του 2016).

Κι αυτό γιατί η διατήρηση της προσωπικής διαφοράς δημιουργεί συνταξιούχους δύο ταχυτήτων: τους παλιούς, που συνταξιοδοτήθηκαν προτού τεθεί σε ισχύ ο νόμος Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016 και θα συνεχίσουν να εισπράττουν την προσωπική διαφορά, και τους νέους, οι οποίοι αποχώρησαν από την εργασία τους μετά τις 12 Μαΐου 2016 και η σύνταξή τους είναι χαμηλότερη από εκείνη των παλαιών, γιατί υπολογίστηκε με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου. Την ίδια ώρα μορφή χιονοστιβάδας παίρνουν οι αγωγές και οι αιτήσεις των συνταξιούχων για τα αναδρομικά. Οι αιτήσεις προς τον ΕΦΚΑ αγγίζουν τις 700.000 και αναμένεται να αυξηθούν σημαντικά μέχρι το τέλος του έτους.