Από τις 19 Νοεμβρίου άρχισε η υλοποίηση μιας σημαντικής νέας φάσης της κτηματογράφησης της χώρας, με τη έναρξη της συλλογής δηλώσεων ιδιοκτησίας για το 63% της ελληνικής επικράτειας, κυρίως αγροτικές περιοχές…
Στη φάση αυτή, τα συσσωρευμένα προβλήματα θα έχουν ως αθροιστικό αποτέλεσμα μία στις δύο υπό κτηματογράφηση ιδιοκτησίες να έχει σοβαρότατο πρόβλημα έως και απώλειάς της για τον ιδιοκτήτη της! Συγκεκριμένα, σημαντικός αριθμός ιδιοκτησιών δεν θα δηλωθεί ή δεν θα καταχωριστεί για τους εξής κυρίως λόγους:
Σημαντικός αριθμός ιδιοκτητών, στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δεν θα μάθει εγκαίρως ή και ποτέ ότι υποχρεούται να δηλώσει την ιδιοκτησία του αλλιώς θα τη χάσει. Για το θέμα η ευθύνη θα ανήκει στο αρμόδιο υπουργείο ή τον οργανισμό του Κτηματολογίου να ενημερώσουν τους απανταχού ιδιοκτήτες μέσω των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, κάτι άγνωστο μέχρι σήμερα.
Αλλος αριθμός ιδιοκτητών δεν θα δηλώσει πάμπολλα γεωτεμάχια εκτός σχεδίου περιουσιών κυρίως σε ημιορεινές ή ορεινές περιοχές, διότι απλά αγνοεί πού βρίσκονται και αδυνατεί να υποδείξει τη θέση τους.
Επίσης άλλος αριθμός ιδιοκτητών δεν θα δηλώσει την ιδιοκτησία του λόγω του ότι η δήλωσή της θα συνεπάγεται πρόσθετες φορολογικές υποχρεώσεις εις βάρος του, κυρίως ΕΝΦΙΑ, που δεν αξίζει να υποστεί εν όψει και της σημερινής γενικής απαξίωσής της.
Τέλος, άλλος αριθμός ιδιοκτητών θα δηλώσει την περιουσία του με λανθασμένο τρόπο. Ανω του 50% των πρωτοκολλημένων πράξεων στα λειτουργούντα κτηματολογικά γραφεία αφορούν σήμερα δηλώσεις «προδήλων σφαλμάτων» κατά την κτηματογράφηση, ή καταχώριση δικαστικών αποφάσεων που επιδικάζουν ακίνητα στους ιδιοκτήτες τους έπειτα από δικαστική διόρθωση των σφαλμάτων αρχικής καταχώρισης.
Ο μεγάλος αριθμών των αντιρρήσεων και των αιτήσεων διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων που έχουν ήδη υποβληθεί ανά την επικράτεια, για να διορθωθούν τα σφάλματα που προέκυψαν από την κτηματογράφηση και την ανάρτηση των δασικών χαρτών καταδεικνύει από μόνος του το εύρος του προβλήματος που θα προκύψει όταν αρχίσει η νέα φάση της κτηματογράφησης της υπαίθρου χώρας.
Οι ιδιοκτησίες των τριών πρώτων κατηγοριών θα χαθούν γιατί θα περιέλθουν στο Δημόσιο ως «αγνώστου ιδιοκτήτη». Ομως ο κυριότερος λόγος οριστικής απώλειας νόμιμα κατεχομένων περιουσιακών στοιχείων είναι η «αρπαγή» τους από το Δημόσιο μέσω του διαβόητου «τεκμηρίου κυριότητας» υπέρ του!
Σύμφωνα με αυτό, σε κάθε περίπτωση αμφισβήτησης της ιδιοκτησίας του πολίτη από οποιαδήποτε δημόσια υπηρεσία, ιδιαίτερα δε τη Δασική η οποία χαρακτηρίζει περίπου το 75% της χώρας ως δήθεν δάσος ή δασική έκταση χωρίς αυτό να ανταποκρίνεται στη σημερινή πραγματικότητα, για να το ανατρέψει ο ενδιαφερόμενος πολίτης θα πρέπει να ερευνήσει και να βρει ιδιοκτησιακούς τίτλους των δικαιοπαρόχων του αναγόμενους στον προπερασμένο αιώνα και συγκεκριμένα μέχρι και το έτος 1885 (!).
Η συνεχιζόμενη αναγνώριση «τεκμηρίου κυριότητας» κάθε ακινήτου στη χώρα υπέρ του Δημοσίου αντιβαίνει σε θεμελιώδεις αρχές της Ευρωπαϊκής και Διεθνούς έννομης τάξης.
Στην πρώτη φάση κτηματογράφησης, όταν το Δημόσιο διεκδίκησε ως περιουσία του ολόκληρους σχεδόν τους Δήμους Αγίας Παρασκευής, Παπάγου κ.λπ. της Αττικής, φάνηκε η ανάγκη άμεσης επίλυσης του προβλήματος.
Τότε με το άρθρο 4 του ν. 3127/2003 νομοθετήθηκε ότι όταν ο πολίτης έχει νόμιμους τίτλους επί 30 χρόνια για εντός σχεδίου ακίνητο που νέμεται καλόπιστα και δεν ενοχλήθηκε από το Δημόσιο, αναγνωρίζεται ως οριστικά κύριος έναντι του Δημοσίου.
Παράλληλα το (τότε) ΥΠΕΧΩΔΕ συνέστησε Ειδική Επιστημονική Επιτροπή για την κατάρτιση σχεδίου ρύθμισης που θα έδινε οριστική λύση στο ιδιοκτησιακό πρόβλημα και των εκτός σχεδίου ακινήτων σε παρόμοια βάση, αποκλείοντας έτσι κάθε αυθαίρετο καταπατητή δημόσιας έκτασης, αλλά και καταργώντας την υποχρέωση αναγωγής στο 1885! Ομως, για λόγους πολιτικής αντιδικίας και μόνον, δεν δόθηκε συνέχεια στο θέμα, με αποτέλεσμα να παραμείνει άλυτο.
Ο Στράτος Ι. Παραδιάς είναι δικηγόρος, πρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ-UIPI