Ο δρόμος προς την κόλαση είναι στρωμένος με καλές προθέσεις. Και ο Εμανουέλ Μακρόν είχε τις καλύτερες των οικολογικών προθέσεων όταν αποφάσισε να αυξήσει τη φορολογία των καυσίμων για να αποθαρρύνει τη χρήση του αυτοκινήτου. Αλλά να που τώρα ζει μια κόλαση: τα Κίτρινα Γιλέκα, όπως λέγεται το κίνημα που δημιουργήθηκε στα σόσιαλ μίντια και πήρε το όνομά του από το φωσφορίζον ένδυμα που είναι υποχρεωμένοι να φορούν οι επαγγελματίες οδηγοί, έκαναν άνω-κάτω τα Ηλύσια Πεδία το περασμένο Σάββατο. Και οι αναλυτές δεν έχουν καμία αμφιβολία: ο γάλλος πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με μια «βαθύτατη κρίση».

 Από αυτή τη βαθύτατη κρίση – ή κόλαση – ο Μακρόν αναζητεί τώρα εναγωνίως διέξοδο. Νωρίς το πρωί χθες εμφανίστηκε στη «Monde» η πληροφορία πως ο αρχηγός του γαλλικού κράτους επρόκειτο να ανακοινώσει την ίδια ημέρα μια σειρά από μέτρα για τη λεγόμενη «οικολογική μετάβαση». Η πληροφορία προερχόταν από το περιβάλλον του και είχε τον χαρακτήρα τού κατεπείγοντος: ο Μακρόν επειγόταν να ξεδιπλώσει τη στρατηγική του πριν από την Τετάρτη, ημέρα που θα αναχωρήσει για την Αργεντινή προκειμένου να συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής του G20.

Η ανακοίνωση, λένε πάντα οι πληροφορίες της «Monde», θα γινόταν από το Μέγαρο των Ηλυσίων και θα περιελάμβανε και ένα σαφές μήνυμα προς τα Κίτρινα Γιλέκα, αυτή την ξεχασμένη Γαλλία της περιφέρειας που μοιάζει με καζάνι έτοιμο να εκραγεί. Ποια Γαλλία είναι αυτή; Το περιοδικό «L’ Obs» απευθύνθηκε στον φημισμένο κοινωνιολόγο Αλέν Τουρέν. Ο οποίος επισημαίνει ότι η χώρα βιώνει μια γεωγραφική και κοινωνική πόλωση. Υπάρχει, λέει, η Γαλλία που βρίσκεται στα ψηλά και εκείνη στα χαμηλά. Η «παγκοσμιοποιημένη Γαλλία» και η «περιθωριοποιημένη Γαλλία». Η «Γαλλία των μητροπόλεων» και η «Γαλλία της περιφέρειας».

Αυτές οι μητροπόλεις, ή «παγκόσμιες πόλεις», σύμφωνα με τον ορισμό της αμερικανίδας κοινωνιολόγου Σασκιά Σασέν, είναι κάποια αστικά κέντρα που ενσωμάτωσαν την παγκοσμιοποίηση μέσω των μεγάλων επιχειρήσεων, των δικηγορικών γραφείων και των ερευνητικών κέντρων. «Πρόκειται για μια εξέλιξη ανάλογη με αυτή της βιομηχανικής επανάστασης. Η καλή υγεία μιας χώρας εξαρτάται πλέον από την έκταση του επικράτειάς της που συνδέεται με την παγκοσμιοποίηση» εξηγεί ο Τουρέν. Στη Γερμανία αυτές οι πόλεις είναι το Βερολίνο, η Φρανκφούρτη, το Ντίσελντορφ, η Κολωνία, το Αμβούργο. Στη Γαλλία, αντίθετα, είναι μόνο το Παρίσι και η Λυών.

 Οι έχοντες, συνεχίζει ο Τουρέν, επωφελούνται από την παγκοσμιοποίηση για να αποφύγουν τους φόρους. «Οι μη έχοντες, νέοι και από εθνοτικές μειονότητες συνήθως, απορρίπτονται από την αγορά εργασίας και πολλές φορές ωθούνται στο περιθώριο της βίας και των ναρκωτικών. Την ίδια ώρα, η μεσαία τάξη αισθάνεται όλο και πιο ευάλωτη. Με την αύξηση της φορολογίας των καυσίμων όλος αυτός ο κόσμος που δεν μπορεί να μείνει στις μεγάλες πόλεις, όλα αυτά τα ζευγάρια που χρειάζονται δύο αυτοκίνητα για να δουλέψουν, αισθάνονται εξαπατημένοι. Αισθάνονται ότι η κυβέρνηση ψάχνει κάθε μέρα έναν νέο φόρο για αυτούς. Και μιλάμε για ανθρώπους που κάνουν χιλιόμετρα κάθε μέρα για να βρουν μια δουλειά χωρίς πολλές φορές να τη βρουν καν».

Ο Εμανουέλ Μακρόν βιώνει σήμερα τον διχασμό της γαλλικής κοινωνίας. Ο ίδιος, αναφέρει ο Τουρέν, εξελέγη από τους μετριοπαθείς που δεν ήθελαν να δουν στην εξουσία ούτε την ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν αλλά ούτε και τον αριστερό Ζαν Λικ Μελανσόν. Αυτή η μετριοπαθής, παγκοσμιοποιημένη Γαλλία αποτελεί το 40% των Γάλλων όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά ή το 25% όταν πηγαίνουν άσχημα. Ο Μακρόν συνέλαβε αυτή τη «δυαδικότητα» της Γαλλίας και υποσχέθηκε να «απελευθερώσει» τους μεν και να «προστατεύσει» τους δε. Ενάμιση χρόνο όμως μετά την εκλογή του, τα «Κίτρινα γιλέκα» τού καταλογίζουν ακριβώς αυτό: ότι δεν έχει αντιληφθεί ποια είναι η κατάστασή τους. Κάπως έτσι, ο Μακρόν έγινε στα μάτια τους η ενσάρκωση μιας χρυσής ελίτ.

 Αυτή η αντίληψη εξηγεί και την οργή που εκφράστηκε στη διαδήλωση του περασμένου Σαββάτου μέσα από προσωπικά συνθήματα εναντίον του γάλλου προέδρου. «Μανού, απατεώνα», «Μακρόν, μας απομυζάς», «Μας ρουφάς τα ευρώ», «Μας αρμέγεις», «Ξεχείλισε το ποτήρι απ’ τους φόρους», «Μακρόν, ψεύτη, κλέφτη, είμαστε το 99%», «Επανάσταση, ισότητα – αλληλεγγύη – αδελφοσύνη». Αλλά τι μέλλον έχει αυτό το κίνημα; «Η πρώτη υπόθεση», απαντά ο Τουρέν, «είναι η αποσύνθεση. Η δύναμη αυτού του κινήματος ήταν ο αυθόρμητος χαρακτήρας του. Συγχρόνως όμως αυτή είναι και η αδυναμία του».

 Η δεύτερη υπόθεση είναι το πατρονάρισμα του κινήματος από κάποιο κόμμα. Αλλά από αυτά τα κόμματα δεν θα έπρεπε να αποκλειστεί η Ακρα Δεξιά – «Δεν θα πρέπει να αποκλείσουμε τον κίνδυνο του φασισμού» παρατηρεί ο Τουρέν.