Ενας «θερμός» Δεκέμβριος φαίνεται να ξεκινά για το Κυπριακό, το οποίο εμφανίζει κινητικότητα, με φόντο τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην Ανατολική Μεσόγειο που είναι σε πλήρη εξέλιξη… Εντός του μήνα αναμένεται στην Κύπρο η εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Τζέιν Χολ Λουτ, για διαβουλεύσεις με όλες τις πλευρές και στόχο τον καθορισμό των «όρων αναφοράς» προκειμένου να προχωρήσει η επανεκκίνηση των συνομιλιών. Η εκπρόσωπος του γ.γ. του ΟΗΕ είναι σαφές ότι θα θέσει και χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης της διαδικασίας, ακόμα και αν αυτό σημαίνει νέο αδιέξοδο.
Το Κυπριακό βρίσκεται σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη καμπή της Ιστορίας του με διάφορους παίκτες – και κυρίως εταιρείες και οικονομικά συμφέροντα – να πιέζουν για λύση, όχι απαραίτητα δίκαιη, με δεδομένο ότι ο γεωστρατηγικός – γεωπολιτικός ρόλος της Κύπρου είναι εξαιρετικής σημασίας για τις εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή και δη για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς.
Σε αυτό το τοπίο ακόμα και η μη λύση, δηλαδή η διχοτόμηση, μπαίνει στο τραπέζι, με την προϋπόθεση να καθοριστούν σαφώς οι επόμενες κινήσεις που θα ακολουθηθούν και για τις δύο πλευρές. Η Αγκυρα επιδιώκει ξεκάθαρα μοντέλο συνομοσπονδίας και διατήρηση των στρατευμάτων της στο νησί, κάτι που απομακρύνει αίσιο τέλος ακόμα και ενός νέου γύρου συνομιλιών.
ΟΙ ΠΑΙΚΤΕΣ ΣΤΗ ΣΚΑΚΙΕΡΑ. Την ίδια στιγμή επιχειρείται περιθωριοποίηση του τουρκοκύπριου ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, από το καθεστώς Ερντογάν, ως όχι και τόσο «συνεργάσιμου», και αξιοποίηση του αποκαλούμενου «υπουργού Εξωτερικών» του ψευδοκράτους Κουντρέτ Οζερσάι, ο οποίος συντάσσεται απόλυτα με τη γραμμή της Τουρκίας.
Σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις αναμένεται να έχουν οι ΗΠΑ, που το τελευταίο διάστημα επαναλαμβάνουν το στρατηγικό ενδιαφέρον τους για την Κύπρο. Αλλωστε ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης δεν απέκλεισε νατοϊκές εγγυήσεις σε περίπτωση λύσης του Κυπριακού, με ό,τι μπορεί να σημαίνει αυτό…
Τη δική τους σημασία στις εξελίξεις έχουν και οι σχέσεις που έχουν αναπτυχθεί μεταξύ Κύπρου – Ισραήλ και της προβολής των συμφερόντων του Τελ Αβίβ στην περιοχή, που σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να ανοίξει ο δρόμος ενεργοποίησης της Τουρκίας στο ενεργειακό παιχνίδι.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι την επιδείνωση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, ο στρατηγικός σχεδιασμός των ΗΠΑ προνοούσε το φυσικό αέριο μεταφερθεί στην Ευρώπη με συνεργασία Ισραήλ – Κύπρου – Τουρκίας ώστε να βελτιωθούν οι σχέσεις Τουρκίας – Ισραήλ υπό την εποπτεία της Ουάσιγκτον και να μειωθεί με αυτό τον τρόπο η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Η προσπάθεια ενίσχυσης των ερεισμάτων των ΗΠΑ σε Ελλάδα και Κύπρο προέκυψε μετά τη ρήξη Αγκυρας – Ουάσιγκτον και δεν είναι σίγουρο ότι θα διαρκέσει.
ΕΚΡΗΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ. Αυτό που δεν πρέπει να αποκλείεται είναι μία κακή λύση στο Κυπριακό, υπό την πίεση των ενεργειακών συμφερόντων και όχι μόνο, αφού η Κύπρος εκτός από ενεργειακός κόμβος έχει «προοπτικές» να μετατραπεί σε μία «παιδική χαρά» της Ανατολικής Μεσογείου, που θα δίνει διέξοδο προς τη Δύση στο χρήμα των αραβικών χωρών και της Ρωσίας, δημιουργώντας παράλληλα ένα τουριστικό «παράδεισο»…
Με την κατάσταση που δημιουργείται στην περιοχή να είναι κάτι περισσότερο από εκρηκτική, μένει να αποδειχθεί πότε και πώς θα επιβληθεί τελικά η «αμερικανική τάξη» που εξαρτάται απόλυτα από το παιχνίδι Τουρκίας – ΗΠΑ και τι συνέπειες θα έχει αυτό τόσο για το Κυπριακό όσο και για την Ελλάδα…
ΚΛΙΜΑ ΕΝΤΑΣΗΣ
Οι τουρκικές απειλές και ο παράγοντας ΗΠΑ
Σε μία συνεχή προσπάθεια να «στηθούν» επεισόδια και να συντηρηθεί ένα κλίμα έντασης, έστω και πλασματικό, επιδίδεται η Τουρκία στην Ανατολική Μεσόγειο. Η έναρξη των γεωτρήσεων της ExxonMobil στο Τεμάχιο 10 της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας ενέτειναν σε μεγάλο βαθμό την εμπρηστική ρητορική της Αγκυρας, που πλέον προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβάλει τις διεκδικήσεις της στην περιοχή, με στόχο την εξασφάλιση μεριδίου στους ενεργειακούς σχεδιασμούς.
Οι προσδοκίες για σημαντικά ευρήματα υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ, το εκπεφρασμένο πλέον της TOTAL-ΕΝΙ, για το Τεμάχιο 7, που εντάσσεται στις διεκδικήσεις της Αγκυρας, αλλά και οι σχεδιασμοί από ενεργειακούς κολοσσούς που ήδη δραστηριοποιούνται στην Κύπρο να προχωρήσουν και σε μεγαλύτερες επενδύσεις στην περιοχή, δείχνουν να αυξάνουν τη διάθεση της Τουρκίας για δημιουργία προβοκάτσιας στην Ανατολική Μεσόγειο και δη στο Αιγαίο.
Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΙΚΗ ΟΜΠΡΕΛΑ. Οι ΗΠΑ από την πλευρά τους έχουν ξεκαθαρίσει σε όλους τους τόνους, ότι η γεώτρηση στο Τεμάχιο 10 πραγματοποιείται κάτω από την πολιτική και στρατιωτική τους ομπρέλα. Ισχυρό μήνυμα στην Αγκυρα θεωρήθηκε και η επίσκεψη την Πέμπτη στο γεωτρύπανο της ExxonMobil των κύπριων υπουργών Ενέργειας και Εξωτερικών, Γιώργου Λακκοτρύπη και Νίκου Χριστοδουλίδη, της πρέσβειρας των ΗΠΑ στην Κύπρο Καθλίν Ντόχερτι και του αντιπροέδρου του αμερικανικού κολοσσού Τρίσταν Ασπρεϊ. Παράλληλα με τις ανακοινώσεις στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου παραμένουν αμερικανικά πολεμικά πλοία.
Ωστόσο όλοι οι αναλυτές τείνουν να συμφωνήσουν σε μία θέση, ότι η Τουρκία δεν αναμετράται με τους ισχυρούς και ως εκ τούτου δεν θα προχωρήσει σε κάποια παρενόχληση της αμερικανικής γεώτρησης – δεδομένης και της στενής σχέσης του Ερντογάν με το Κατάρ, που συμμετέχει στην κοινοπραξία – ωστόσο θα συντηρήσει την ένταση στην περιοχή, και ίσως να μην επιδιώξει ένα θερμό επεισόδιο, παρ’ όλα αυτά εάν αυτό προκληθεί ως «ατύχημα» δεν θα διστάσει να εμπλακεί.Σε αυτή το πλαίσιο εξελίξεων εντάσσονται και οι πρόσφατες «εισβολές» του τουρκικού ερευνητικού πλοίου «Barbaros» στο Τεμάχιο 4 της κυπριακής ΑΟΖ.
ΟΙ ΕΠΙΔΙΩΞΕΙΣ ΤΗΣ ΑΓΚΥΡΑΣ. Πέρα όμως από τα παιχνίδια πρόκλησης και τη ρητορική έντασης, η Τουρκία έχει στόχο τη συνδιαχείριση τόσο της κυπριακής ΑΟΖ, όσο και του Αιγαίου. Ο τούρκος υπουργός Αμυνας Χουλουσί Ακάρ παρουσίασε και χάρτη σε πρόσφατη συνέντευξή του στο κρατικό πρακτορείο Anadolu με τις τουρκικές διεκδικήσεις στην περιοχή, οι οποίες στρέφονται κατά της Ελλάδας και της Κύπρου. Το επιχείρημα που χρησιμοποίησε είναι η πάγια θέση της Τουρκίας, ότι τα νησιά δεν έχουν δικαίωμα σε ΑΟΖ…
Οι χάρτες του διαγράφουν ολόκληρη την ελληνική υφαλοκρηπίδα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και έτσι η Τουρκία αποκτά θαλάσσια σύνορα με τη Λιβύη και εξαφανίζει κυριολεκτικά τα δικαιώματα της Ελλάδας σε ΑΟΖ.