«Ασύμμετρες απειλές» δέχεται ο πρώην διευθύνων σύμβουλος της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου Θόδωρος Κιτσάκος μετά τις δηλώσεις του για το θέμα των χρεών της Βιομηχανίας Λιπασμάτων ELFE προς τη ΔΕΠΑ, όπως υποστηρίζει με συνέντευξή του στα «ΝΕΑ».

Ο ίδιος βάζει στο κάδρο επτά υπουργούς της κυβέρνησης και τις διοικήσεις του ΤΑΙΠΕΔ για την περίοδο της θητείας του, αποκαλύπτοντας πως ήταν σε γνώση τους οι χειρισμοί του για την είσπραξη των χρεών, όπως και ότι οι αποφάσεις λαμβάνονταν με την πολιτική ηγεσία.

Κύριε Κιτσάκο, όταν αναλάβατε την 1η Δεκεμβρίου του 2015 τη διοίκηση της ΔΕΠΑ, ποια κατάσταση βρήκατε αναφορικά με τα χρέη της ELFE στη Δημόσια Επιχείρηση;

Βρήκα μία οφειλή ύψους 89,76 εκατ. ευρώ. Το χρέος αυτό είχε αυξηθεί από τα 42,04 εκατ. ευρώ το 2011. Το πεντάμηνο Ιουλίου – Νοεμβρίου 2015 η κατάσταση είχε επιδεινωθεί κατά 11 εκατ. ευρώ. Η οφειλή ήταν ακάλυπτη, χωρίς εγγυήσεις, χωρίς εξασφαλίσεις, με προσημειώσεις μεν, αλλά άνευ πρακτικής σημασίας, αφού η ΔΕΠΑ ερχόταν έβδομη ή όγδοη στη σειρά. Υπήρχε επίσης μία ανοικτή πίστωση 80 ημερών. Το κυριότερο, όμως, είναι η ωρίμαση του χρέους. Κι αυτό πήγαινε πίσω 3½ χρόνια.

Ενημερώσατε την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τους μετόχους (ΤΑΙΠΕΔ και Ελληνικά Πετρέλαια) ή την κυβέρνηση για την εικόνα που είχατε;

Κάθε εβδομάδα ενημέρωνα το υπουργείο για την πορεία εξέλιξης του χρέους, όπως και το ΤΑΙΠΕΔ κάθε μήνα, και τα Ελληνικά Πετρέλαια σε όλη τη διάρκεια της θητείας μου.

Η θέση του διευθύνοντος συμβούλου ΔΕΚΟ είναι πολιτική επιλογή. Ολες οι ενέργειες συζητούνται, εγκρίνονται, εφαρμόζονται και με την πολιτική ηγεσία.

Επίσης στις 4 Δεκεμβρίου του 2015 σε ταξίδι που είχαμε στη Σόφια με τον τότε υπουργό Πάνο Σκουρλέτη τού είχα παρουσιάσει την κατάσταση. Μου είπε «βρες τρόπο να το διαχειριστείς, αλλά την παροχή φυσικού αερίου δεν θα τη διακόψεις».

Επιπλέον σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε για το θέμα των ELFE, γύρω στις γιορτές του 2015 ή αρχές του 2016, με τον αντιπρόεδρο της Κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη, την υφυπουργό Βιομηχανίας Θεοδώρα Τζάκρη, εκπρόσωπο του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και εκπροσώπους των τραπεζών, παρουσίασα την κατάσταση. Τους είπα ότι προσπαθώ να βρω λύση, μία προκάλυψη για την είσπραξη των χρημάτων των τρεχουσών ποσοτήτων αερίου. Αλλιώς η λύση που προτείνω είναι να διακόψω συντεταγμένα το αέριο, να γράψω επισφάλειες στον ισολογισμό της ΔΕΠΑ και να τελειώσουμε εδώ. Και να διεκδικήσουμε δικαστικά την οφειλή.

Τι σας απάντησαν οι υπουργοί;

Ο κ. Δραγασάκης μού απάντησε να συνεχίσω την παροχή αερίου προσπαθώντας να μη διογκωθεί άλλο το χρέος. Ο λόγος είχε να κάνει όπως και για τους υπόλοιπους υπουργούς με την ανησυχία τους για τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις από το κλείσιμο ενός εργοστασίου.

Παλιότερα, πριν από τη θητεία σας, η διοίκηση της ΔΕΠΑ είχε προχωρήσει σε διακοπή αερίου στην ELFE;

Οπως διαπίστωσα σε πρακτικό απόφασης του ΔΣ στις 3 Φεβρουαρίου του 2014, η ΔΕΠΑ ζήτησε από τον τότε υφυπουργό Ενέργειας Ασημάκη Παπαγεωργίου να κόψει την προμήθεια, λόγω ανεξόφλητων οφειλών. Ο κ. Παπαγεωργίου είχε πει πως «είναι ύψιστης σημασίας η διατήρηση της ELFE εν ζωή». Και ανέλαβε πρωτοβουλία να επικοινωνήσει με τους μετόχους και τον τότε υπουργό Οικονομικών. Την ίδια μέρα ο πρόεδρος του ΤΑΙΠΕΔ Μανιατόπουλος έδωσε εντολή στη ΔΕΠΑ να μην προβεί σε αυτή την ενέργεια.

Για να επανέλθουμε στο 2016, ποια λύση επιλέξατε για την είσπραξη των οφειλών;

Εστειλα εξώδικο στην ELFE. Επίσης, έβγαλα δύο διαταγές πληρωμής 3,9 εκατ. ευρώ και αφορούσαν συναλλαγματικές της βιομηχανίας λήξης Ιουνίου 2013 και Ιανουαρίου 2014. Ηταν οι πρώτες διακριτές νομικές ενέργειες πληρωμής. Τα εισπράξαμε τα ποσά. Εκπρόσωποι της βιομηχανίας αμέσως με επισκέφτηκαν, παραθέτοντάς μου τις δυσκολίες πληρωμής λόγω των capital controls. Επίσης ήραμε το open account και πήγε η ΔΕΠΑ σε μία νέα συμφωνία με τα ELFE.

Η βιομηχανία προπλήρωνε την εβδομαδιαία κατανάλωση φυσικού αερίου με επιταγές πελατείας της κι επιπλέον ποσό 15% με 20% έναντι του χρέους. Ο όρος ήταν πως αν δεν ήταν συνεπείς θα διακοπτόταν η παροχή.

Το 2016 διατηρήσαμε το χρέος στα επίπεδα των 90 εκατ. ευρώ και εισπράξαμε και περίπου 7 εκατ. ευρώ έναντι χρέους.

Η πορεία αυτή συνεχίστηκε και το 2017;

Στις 24 Φεβρουαρίου του 2017 ζήτησε ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης ενημέρωση καθώς είχε αναλάβει την υπόθεση των ELFE, λόγω των απολύσεων των εργαζομένων.

Τον Μάρτιο του 2017, οι υπηρεσίες της ΔΕΠΑ με ενημέρωσαν ότι διέκριναν δυσκολίες στην κάλυψη όλων των ποσών. Το διάστημα Μαρτίου – Απριλίου βομβάρδισα με ενημερωτικά και e-mail τους συμβούλους των υπουργών Σταθάκη, Αλέξη Χαρίτση και Φλαμπουράρη, τονίζοντάς τους ότι θα πρέπει να αναληφθεί πολιτική πρωτοβουλία για το θέμα των χρεών προς τη ΔΕΠΑ.

Μάλιστα, ο κ. Φλαμπουράρης σε συνάντησή μας μου είχε πει: «Εδώ βρήκα λύση για τον Μαρινόπουλο, δεν θα βρω για τα ELFE;».

Επιμείνατε προς την κυβέρνηση;

Τον Απρίλιο του 2017 ζήτησα μετ’ επιτάσεως διυπουργική σύσκεψη. Στις 16 Μαΐου πραγματοποιείται σύσκεψη με τους υπουργούς Φλαμπουράρη, Σταθάκη, Χαρίτση, Νεφελούδη, ΔΕΗ, τις πιστώτριες τράπεζες και τη ΔΕΠΑ. Εκεί διαπίστωσα την κυβερνητική αντίληψη – αφού τους επισήμανα ότι δεν έχω άλλα περιθώρια να κρατήσω το χρέος – ότι, λόγω των οξυμμένων εργασιακών θεμάτων στην Καβάλα, η ΔΕΠΑ θεωρείτο βάρος για τα ELFE και όχι τα ELFE πρόβλημα για τη ΔΕΠΑ. Είχα προτείνει από τη συντεταγμένη διακοπή παροχής φυσικού αερίου μέχρι την αναγκαστική διαχείριση της βιομηχανίας. Εφυγα «αδειασμένος» από αυτή τη σύσκεψη. Μάλιστα ο Σταθάκης χαριτολογώντας μου είπε, «η ΔΕΠΑ είναι κερδοφόρα, δεν μπορείς να κάνεις λίγο υπομονή…;».

Στις 19 Μαΐου συγκάλεσα δύο ΔΣ της ΔΕΠΑ. Λάβαμε απόφαση για νομικές ενέργειες και ζητήσαμε γενική συνέλευση των μετόχων. Δόθηκε εντολή από τη διοίκηση να ασκηθεί αγωγή για την είσπραξη όλης της οφειλής. Στις 29 Ιουνίου η γενική συνέλευση υιοθετεί μία από τις προτάσεις μας για αλλαγή του τρόπου είσπραξης των οφειλών. Ακολούθησαν τα δικαστήρια και τον Αύγουστο, με καλεί ο Αλέκος Φλαμπουράρης και μου λέει: «Προσέφυγες στα δικαστήρια. Οπότε άσε όποια απόφαση εκδώσουν τα δικαστήρια…».

Στις 29 Σεπτεμβρίου στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΔΕΠΑ αποφασίζουμε και τη λήψη σειράς ποινικών δικαστικών ενεργειών, συμπεριλαμβανομένης εκείνης για τη σύσταση εγκληματικής οργάνωσης. Στις 7 Οκτωβρίου κερδίζει η ΔΕΠΑ δικαστική απόφαση και διακόπτει και την παροχή φυσικού αερίου.

Γιατί κύριε Κιτσάκο σάς απομάκρυναν, αφού – όπως υποστηρίζετε – προχωρήσατε και σε νομικές ενέργειες;

Λίγες μέρες μετά την ολοκλήρωση της δέσμης των νομικών ενεργειών αστικού και ποινικού δικαίου απομακρύνθηκα από τη θέση μου, εγώ και άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου, και στοχοποιήθηκα βάναυσα περαιτέρω. Μέχρις εσχάτως, που δυστυχώς γίνομαι και αποδέκτης ασύμμετρων απειλών. Μήπως τελικά αυτές οι ενέργειες δεν άρεσαν σε κάποιους; Τα υπόλοιπα στον ανακριτή.

Ο κ. Σταθάκης δήλωσε πρόσφατα ότι η θητεία σας κρίθηκε με την απομάκρυνσή σας…

Καλώ ευθέως τον υπουργό να εκθέσει δημοσίως τους λόγους που οδήγησαν στην αντικατάστασή μου και των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου.

Συζητούσαν, η ΔΕΠΑ, το ΤΑΙΠΕΔ και η κυβέρνηση το θέμα της ανταλλαγής ακινήτων της βιομηχανίας στο Καλοχώρι και τα Διαβατά με χρέος της ELFE;

Η πρόταση αυτή υπήρχε πριν από τη θητεία μου και φαίνεται κι από σχέδιο ιδιωτικού συμφωνητικού της προηγούμενης διοίκησης Παλαιογιάννη προς την ELFE.

Ηταν μία εσωτερική άσκηση της εταιρείας και της κυβέρνησης. Ενημέρωνα τους υπουργούς όπως και τις διοικήσεις του ΤΑΙΠΕΔ, τον κ. Πιτσιόρλα και την κ. Τσιτσινογιαννοπούλου. Ο κ. Πιτσιόρλας ήταν υποστηρικτής του σεναρίου. Οι αποτιμήσεις που μου έδειξαν τρεις ανεξάρτητοι εκτιμητές (Σαμαράς, Attica Bank Properties και Κάτσος) έδιναν την αξία των ακινήτων, συμπεριλαμβανομένων των βιομηχανικών εγκαταστάσεων και των ειδικών αδειών, στα 50 με 60 εκατ. ευρώ. Η KPMG συνυπολόγισε και την αξία μεταπώλησης ανεβάζοντας την αποτίμηση στα 90 εκατ. ευρώ. Η παλιότερη αποτίμηση της American Appraisal έδινε αξία στα 10 εκατ. ευρώ, αλλά μόνο των εκτάσεων. Ζητήσαμε επικαιροποίηση, αλλά δεν την έκανε.

Το σχέδιο εγκαταλείφθηκε αφού κρίθηκε πως ήταν δύσκολη η υλοποίησή του αν η ELFE δεν προχωρούσε σε άρση των νομικών βαρών, όπως της δέσμευσης από την Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες.