Στην ατζέντα του Eurogroup επανέρχεται σήμερα η Ελλάδα, με την Κομισιόν να επιχειρεί να συντηρήσει θετικό κλίμα αναφορικά με την ελληνική οικονομία και τους υπόλοιπους θεσμούς να εκφράζουν, χαμηλόφωνα, επιφυλάξεις. Η στάση της Κομισιόν χαρακτηρίζεται «χαλαρή» από αναλυτές, οι οποίοι επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία τις εστίες κινδύνου οι οποίες σιγοκαίνε και απειλούν ακόμα και να τινάξουν στον αέρα το εγχείρημα εξόδου της χώρας από τα Μνημόνια, αν δεν γίνουν οι σωστοί χειρισμοί. Στην πρώτη γραμμή κινδύνου εντάσσεται το ενδεχόμενο δημοσιονομικών ανατροπών στη βάση δικαστικών αποφάσεων για διεκδικήσεις αναδρομικών από περικοπές που επιβλήθηκαν στα χρόνια των Μνημονίων και κοστολογούνται ακόμα και στα 10 δισ. ευρώ, όπως έχουν ήδη γράψει «ΤΑ ΝΕΑ». Πρόκειται για προσφυγές στη Δικαιοσύνη αναφορικά με τις περικοπές μισθών, δώρων και συντάξεων από το 2012 έως και το 2016, οι οποίες αν τελεσιδικήσουν θετικά απειλούν να επαναφέρουν τον προϋπολογισμό σε κατάσταση δημοσιονομικού εκτροχιασμού. Η Κομισιόν έχει διαβλέψει τον κίνδυνο επισημαίνοντας στην πρώτη έκθεση ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, η οποία τίθεται σήμερα στο τραπέζι του Eurogroup, την ανάγκη ετοιμότητας διορθωτικών παρεμβάσεων από την πλευρά της κυβέρνησης. Κόντρα στις προειδοποιήσεις, η κυβέρνηση επί του παρόντος δείχνει να ασχολείται μόνο με παροχές και μερίσματα επιχειρώντας να οικοδομήσει το αφήγημα της επόμενης ημέρας και της επιστροφής στην κανονικότητα. Κατά τις εκτιμήσεις των δανειστών όμως, σύμφωνα με πληροφορίες, θα πρέπει να εστιάσει την προσοχή της σε επιπρόσθετες εστίες ανησυχίας. Πρόκειται για:

– Tα κόκκινα δάνεια των τραπεζών, η δραστική μείωση των οποίων θα καθυστερήσει, παρά τις προσπάθειες εκ των υστέρων διαχείρισης ενός προβλήματος, οι διαστάσεις του οποίου είχαν υποεκτιμηθεί. Τόσο η Τράπεζα της Ελλάδος όσο και το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες μεμονωμένα επιχειρούν με τη δημιουργία Οχημάτων Ειδικού Σκοπού να διαχωρίσουν από το χαρτοφυλάκιο των τραπεζών τα κόκκινα δάνεια δίνοντας αέρα στους ισολογισμούς τους. Οι λύσεις όμως, όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές, απαιτούν χρόνο.

– Τη λήξη της ισχύος του νόμου Κατσέλη στο τέλος του έτους. Παρότι οι δανειστές ιδανικά θα επιθυμούσαν την παύση ισχύος του νόμου στις 31 Δεκεμβρίου 2018, η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει πως επεξεργάζεται ένα διάδοχο σχήμα προστασίας της πρώτης κατοικίας αλλά δεν έχουν ληφθεί ακόμα αποφάσεις σε συμφωνία με τους δανειστές. Οι τελικές αποφάσεις αναμένεται να επηρεάσουν τη στάση των αγορών έναντι των τραπεζικών μετοχών, οι οποίες έχουν δεχθεί έντονες πιέσεις από τον Σεπτέμβριο και μετά.

– Τον εκλογικό κύκλο και τυχόν ξεχείλωμα των παροχών. Κατά τις εκτιμήσεις της Κομισιόν, ο προϋπολογισμός του 2019 κινείται στην κόψη της πρόβλεψης για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ. Δεδομένου ότι το επόμενο έτος είναι σίγουρα εκλογικό, υπάρχει ανησυχία για το ενδεχόμενο παροχών πέραν των ορίων. Προς το παρόν πάντως οι παροχές που έχουν ανακοινωθεί κινούνται εντός των συμφωνημένων περιθωρίων.

– Τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση διαρθρωτικών αλλαγών. Σε όλες τις αποκρατικοποιήσεις που έχουν συμφωνηθεί καταγράφονται καθυστερήσεις, όπως και συνολικά στις 16 μεταμνημονιακές δεσμεύσεις. Η έκθεση διαπιστώνει καθυστερήσεις, αλλά δόθηκε έξτρα χρόνος έως τις 31 Δεκεμβρίου για να γίνει μια νέα αξιολόγηση της κατάστασης.

– Τις επιπτώσεις της ιταλικής κρίσης στην ελληνική οικονομία. Η ιταλική οικονομία απειλείται με τεχνική ύφεση – συρρίκνωση έπειτα από τέσσερα χρόνια έδειξαν τα στοιχεία τρίτου τριμήνου την περασμένη εβδομάδα -, με αποτέλεσμα ακόμα και εάν υπάρξει συμβιβασμός Ρώμης – Βρυξελλών για τον προϋπολογισμό, οι δημοσιονομικοί στόχοι να απειληθούν λόγω ύφεσης. Οι ιταλικές επιπλοκές δυσχεραίνουν το εγχείρημα επανόδου της Ελλάδας στις αγορές.

Σε εκκρεμότητα παραμένει επίσης το θέμα της κατάργησης του μειωμένου ΦΠΑ σε πέντε νησιά του Αιγαίου. Στις σημειώσεις των δανειστών αναφέρεται ότι εκπνέει στο τέλος του 2018 η τελευταία παράταση μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ σε Λέρο, Λέσβο, Χίο, Σάμο και Κω. Ο Αλέξης Τσίπρας έχει δώσει διαβεβαιώσεις πως όσο παραμένει Πρωθυπουργός οι συντελεστές ΦΠΑ στα συγκεκριμένα νησιά δεν πρόκειται να αυξηθούν, πλην όμως όλοι θυμούνται τι συνέβη το καλοκαίρι όταν η Γερμανία, θεωρώντας πως αθετήθηκε η συμφωνία κατάργησης των εκπτώσεων, απαίτησε ισοδύναμα μέτρα. Για όλα τα παραπάνω θέματα αναμένεται να γίνει συζήτηση στο σημερινό Eurogroup, αν και, σύμφωνα με ευρωπαίο αξιωματούχο, δεν αναμένεται να λάβει μεγάλες διαστάσεις. Το ραντεβού των δανειστών με την ελληνική κυβέρνηση ανανεώνεται για το τελευταίο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, όταν αναμένεται να επανέλθει στην Αθήνα το κλιμάκιο της μεταμνημονιακής τρόικας στο πλαίσιο της ενισχυμένης εποπτείας. Η έκθεση της Κομισιόν μετά τη δεύτερη αποστολή θα συνοδεύεται από την πρώτη έκθεση του ΔΝΤ και στη βάση των συμπερασμάτων των αποστολών θα αποφασιστεί στο διάστημα Φεβρουαρίου – Μαρτίου εάν θα αποδοθούν στην Αθήνα τα 620 εκατ. ευρώ από κέρδη ελληνικών ομολόγων, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν αποδοθεί εντός του Δεκεμβρίου εάν είχε τηρηθεί το αρχικό χρονοδιάγραμμα και δεν είχαν μεσολαβήσει καθυστερήσεις επί των μεταρρυθμίσεων.