Με το προεδρικό αεροσκάφος Air Force One μεταφέρθηκε η σορός του πρώην προέδρου Τζορτζ Μπους στην Ουάσιγκτον, όπου θα τεθεί για προσκύνημα στο Καπιτώλιο πριν επιστρέψει στη γενέθλια πολιτεία του για την ταφή την Πέμπτη, μάλλον στο Κόλετζ Στέισον, όπου βρίσκεται η προεδρική βιβλιοθήκη Μπους, δίπλα στη σύζυγό του Μπάρμπαρα που απεβίωσε τον Απρίλιο.

Ο Τζορτζ Μπους πέθανε την Παρασκευή σε ηλικία 94 ετών. Ηταν ο 41ος πρόεδρος των ΗΠΑ, από το 1989 ώς το 1993. Ομως πριν είχε διατελέσει αντιπρόεδρος τα οκτώ χρόνια της προεδρίας του Ρόναλντ Ρίγκαν και νωρίτερα επικεφαλής της CIA και όπως έγραφαν χαρακτηριστικά χθες οι αμερικανικές εφημερίδες, λόγω της προϋπηρεσίας του αυτής «ήταν ο μόνος που είχε ουσιαστικά εκπαιδευθεί για το ανώτατο αξίωμα της χώρας».

Η ΓΕΡΜΑΝΙΑ. Η αλήθεια είναι πως ο Τζορτζ Χέρμπερτ Ουόκερ Μπους εγκαταστάθηκε στον Λευκό Οίκο την ίδια εποχή που ο μεταπολεμικός κόσμος άρχισε να διαλύεται. Η γοργή οικονομική κατάρρευση του σοβιετικού μπλοκ άφησε τους δυτικούς ηγέτες απροετοίμαστους για την πτώση του Τείχους του Βερολίνου στις 9 Νοεμβρίου του 1989. Ο Φρανσουά Μιτεράν ταξίδεψε στην Ανατολική Γερμανία για να δει εάν μπορούσε να μπλοκάρει τη γερμανική επανένωση και η Μάργκαρετ Θάτσερ διέταξε να τις δοθούν όλες οι πιθανές επιλογές προκειμένου να σταματήσει την άνοδο μιας ενιαίας Γερμανίας. Ο γερμανός καγκελάριος Χέλμουτ Κολ κατάλαβε τι γινόταν και στράφηκε στον Μπους, σύμφωνα με τους ιστορικούς, για στήριξη. Την πήρε.

Σημαντικό βήμα σε αυτή την πορεία ήταν η λεγόμενη «σύνοδος της ναυτίας». Μπους και Γκορμπατσόφ συναντήθηκαν σε σοβιετικό σκάφος στις τρικυμισμένες ακτές της Μάλτας στις αρχές Δεκεμβρίου 1989. Αμέσως μετά στο ΝΑΤΟ, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ ζήτησε την αυτοδιάθεση της Γερμανίας που θα αποφάσιζε τις συμμαχίες της – κάπως έτσι επέβαλε πως η ενιαία Γερμανία δεν θα τηρήσει στάση ουδετερότητας. Υπό αυτή την έννοια, λένε κάποιοι, καθόρισε το μέλλον της Ευρώπης. Ο συνομιλητής του σε εκείνη τη σύνοδο, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, μίλησε χθες για τον Τζορτζ Μπους, με τον οποίο υπέγραψε συμφωνία για τον περιορισμό των πυρηνικών οπλοστασίων των δύο χωρών. «Ετυχε να συνεργασθούμε σε χρόνια μεγάλων αλλαγών. Ηταν δραματικές στιγμές τις οποίες χειρισθήκαμε με πολύ μεγάλη ευθύνη».

Η ΔΥΝΑΣΤΕΙΑ. Ο εκλιπών ανήκε σε πολιτική δυναστεία. Ο πατέρας του ήταν γερουσιαστής, ένας από τους γιους του, ο συνονόματος, έγινε πρόεδρος των ΗΠΑ και ο άλλος κυβερνήτης της Φλόριντα. Πήρε την απόφαση για τον πόλεμο του Κόλπου το 1991, εκδιώκοντας τον στρατό του Σαντάμ Χουσεΐν από το Κουβέιτ. Δεν κατόρθωσε όμως να επανεκλεγεί για δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο καθώς δεν τήρησε την υπόσχεσή του να μην επιβάλλει νέους φόρους.

Ο πρόεδρος Τραμπ χαιρέτισε τον εκλιπόντα ως «άτομο υψηλής ποιότητας που αποτέλεσε παράδειγμα», ενώ όπως έγινε γνωστό τόσο εκείνος όσο και η σύζυγός του Μελάνια θα παρευρεθούν στη νεκρώσιμη ακολουθία που θα ψαλεί στον καθεδρικό ναό της Ουάσιγκτον, την Τετάρτη, που κηρύχθηκε ημέρα εθνικού πένθους. Πάντως ο Τραμπ χθες απέφυγε να απαντήσει στο εάν μετανιώνει για τα σχόλια που έχει κάνει στο παρελθόν για τον Μπους και την οικογένειά του. Σε βιβλίο που κυκλοφόρησε πέρυσι, ο εκλιπών είχε χαρακτηρίσει τον σημερινό πρόεδρο «καυχησιάρη… με τεράστιο εγώ». Μάλιστα ο Τραμπ δεν ήταν καλεσμένος στην κηδεία της Μπάρμπαρα Μπους, στην οποία όμως παρέστη η Μελάνια.

«Η φιλία του ένα από τα μεγάλα δώρα της ζωής μου»

Στις 20 Ιανουαρίου 1993, έγραψε ο Μπιλ Κλίντον, μπήκα για πρώτη φορά στο Οβάλ Γραφείο ως πρόεδρος. Σύμφωνα με την παράδοση, με περίμενε ένα σημείωμα από τον προκάτοχό μου Τζορτζ Χέρμπερτ Ουόκερ Μπους. Εγραφε: «Αγαπητέ Μπιλ, όταν μπήκα σε αυτό το γραφείο πριν από λίγο αισθάνθηκα το ίδιο δέος και σεβασμό που είχα αισθανθεί πριν από τέσσερα χρόνια. Το ξέρω ότι και εσύ το αισθάνεσαι. Σου εύχομαι να είσαι ευτυχισμένος εδώ. Ποτέ δεν αισθάνθηκα τη μοναξιά που περιέγραψαν κάποιοι πρόεδροι. Θα υπάρξουν πολύ σκληρές στιγμές, οι οποίες θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολες από τις κριτικές που δεν θα είναι δίκαιες. Δεν είμαι πολύ καλός στο να δίνω συμβουλές, όμως μην αφήσεις τις κριτικές να σε αποθαρρύνουν. Θα είσαι ήδη πρόεδρός μας όταν διαβάσεις αυτό το σημείωμα. Σου εύχομαι τα καλύτερα. Εύχομαι το ίδιο και στην οικογένειά σου. Τώρα η επιτυχία σου είναι επιτυχία της χώρας. Σε στηρίζω. Καλή επιτυχία. Τζορτζ».

«Ηταν ένας αξιοσέβαστος και καλός άνθρωπος που πίστευε στις ΗΠΑ, στο Σύνταγμα, στους θεσμούς και στο κοινό μας μέλλον» συνεχίζει ο Κλίντον. «Η φιλία του ήταν ένα από τα μεγάλα δώρα της ζωής μου. Από την Ινδονησία έως το Χιούστον και από τη Νέα Ορλεάνη έως το Μέιν, θυμάμαι με ζεστασιά κάθε ευκαιρία που είχαμε να βρεθούμε, να γελάσουμε και να μάθω από εκείνον».