Στο κρεβάτι του Προκρούστη μπαίνει και πάλι η προστασία της πρώτης κατοικίας, με το όριο της εμπορικής αξίας των ακινήτων όσων ζητούν υπαγωγή στον νόμο Κατσέλη να μειώνεται, σύμφωνα με τα σενάρια που συζητιούνται, από τις 180.000 που είναι σήμερα για τον άγαμο, κοντά στις 100.000.
Λιγότερο από ένας μήνας έχει απομείνει μέχρι τη λήξη της ισχύος του νόμου Κατσέλη – Σταθάκη και στο παζάρι που έχει ήδη ξεκινήσει για το τι θα γίνει από την 1η Ιανουαρίου 2019 και μετά, η ελληνική κυβέρνηση επιδιώκει να πετύχει παράταση, με τους θεσμούς να θέτουν θέμα αυστηροποίησης των κριτηρίων με δραστική μείωση της εμπορικής αξίας των ακίνητων που θα μπορούν να εντάσσονται.
Με δεδομένο ότι η συμφωνία κυβέρνησης και θεσμών προέβλεπε την παύση του νόμου Κατσέλη – Σταθάκη στο τέλος του τρέχοντος έτους, οι θεσμοί δεν φαίνεται να είναι ιδιαίτερα θετικοί σε ενδεχόμενη παράταση με τις ισχύουσες προϋποθέσεις. Οπως σημειώνουν κυβερνητικοί παράγοντες, εάν αυτό τελικά επιτευχθεί, η συμφωνία θα περιλαμβάνει «γενναίο κούρεμα» της προστασίας που σήμερα ισχύει.
Το επιχείρημα των θεσμών είναι ότι η ελληνική οικονομία μετά και την έξοδο από το πρόγραμμα τον περασμένο Αύγουστο ανακάμπτει και επομένως ένας νόμος που είχε ως στόχο να δώσει λύσεις στην περίοδο της κρίσης δεν έχει λόγο ύπαρξης, δεδομένης μάλιστα της ανάγκης να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αντιμετώπιση από τις τράπεζες των κόκκινων δανείων.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τα σενάρια που συζητιούνται είναι δύο. Το πρώτο – το λιγότερο κακό – αφορά την παράταση του νόμου για ένα μεταβατικό διάστημα μερικών μηνών μέχρι να αλλάξει το πλαίσιο και να θεσπιστεί ένα νέο, με διάρκεια όμως έως το τέλος του 2019. Το πλαίσιο αυτό θα έχει αυστηρότερα κριτήρια για όσους θέλουν να ενταχθούν και να προστατεύσουν την πρώτη και μοναδική τους κατοικία. Η αυστηροποίηση των κριτηρίων θα αφορά ενδεχομένως τα εισοδηματικά κριτήρια των οφειλετών, τα οποία θα είναι χαμηλότερα, αλλά και την αξία της πρώτης κατοικίας τους. Υπέρ της υιοθέτησης της λύσης αυτής συνηγορούν και οι τράπεζες.
Σήμερα το όριο προστασίας για την πρώτη κατοικία είναι στα 180.000 ευρώ για τον άγαμο και στα 220.000 ευρώ για τον έγγαμο, με την εμπορική αξία να φτάνει έως και τα 280.000 ευρώ (προσαυξάνεται κατά 20.000 ευρώ για κάθε παιδί) για μια οικογένεια με τρία παιδιά. Η μείωση που, σύμφωνα με πληροφορίες, φαίνεται να συζητούν οι θεσμοί και να την προσυπογράφουν και οι τράπεζες, βάζει την αξία του ακίνητου γύρω στα 100.000 ευρώ.
Το δεύτερο σενάριο, το οποίο απεύχεται η κυβέρνηση, είναι οι θεσμοί να απορρίψουν το μεταβατικό στάδιο ακόμα και με αυστηρότερα κριτήρια και από 1ης Ιανουαρίου 2019 να μην υπάρχει πλέον κανένα πλαίσιο προστασίας για την πρώτη κατοικία.