Σε μία απολύτως αχρείαστη ένταση οδήγησαν οι – προς το παρόν όχι απολύτως διευκρινισμένες, αλλά και όχι ουσιαστικά διαψευσθείσες – δηλώσεις του Πρωθυπουργού της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (ΠΓΔΜ) Ζόραν Ζάεφ περί δυνατότητας διδασκαλίας της «μακεδονικής γλώσσας» και στην Ελλάδα μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας υιοθέτησης της συμφωνίας των Πρεσπών και η έμμεση αναφορά του σε «Μακεδόνες του Αιγαίου». Η κυβέρνηση της γειτονικής χώρας υποχρεώθηκε χθες σε δεύτερη ανακοίνωση – αναδίπλωση, μιλώντας για παρερμηνεία των δηλώσεων Ζάεφ, με σκοπό να μετριαστεί η ενόχληση της Αθήνας και να μη δηλητηριαστεί περισσότερο η ατμόσφαιρα. Είχε προηγηθεί η παρέμβαση του ειδικού απεσταλμένου του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ για το ζήτημα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, του Αμερικανού Μάθιου Νίμιτς (του οποίου η εντολή δεν έχει τυπικώς λήξει). Ο Νίμιτς ζήτησε, ύστερα από συνομιλία του με την ελληνική κυβέρνηση, από την κυβέρνηση Ζάεφ να απέχει από δηλώσεις και κινήσεις που δυναμιτίζουν το κλίμα και στρέφονται εναντίον του πνεύματος και του γράμματος της συμφωνίας των Πρεσπών.

Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ.  «Ως χώρα που φιλοδοξεί να ενταχθεί στην ΕΕ καταλαβαίνουμε ότι οι χώρες φροντίζουν τους δικούς τους πολίτες και οι χώρες των Βαλκανίων δεν αναμειγνύονται σε γειτονικές χώρες για οποιοδήποτε θέμα. Θέλουμε να υπογραμμίσουμε το Αρθρο 4(3) της Συμφωνίας των Πρεσπών καθώς και ότι δεσμευόμαστε να μην αναμειγνυόμαστε στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδος, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας των δικαιωμάτων κάθε ατόμου που δεν είναι πολίτης μας» αναφέρεται στη σχετική δήλωση. Και προστίθεται: «Υπό αυτή την έννοια, είναι κατανοητό ότι πολιτικές που αφορούν στις γλώσσες και στις δύο χώρες δεν καθορίζονται από τη Συμφωνία των Πρεσπών. Κατανοούμε και σεβόμαστε ότι το ζήτημα του ποιες γλώσσες διδάσκονται στην Ελλάδα είναι ζήτημα που αφορά στις εσωτερικές υποθέσεις και στην εσωτερική πολιτική. Ο Πρωθυπουργός Ζάεφ είναι πλήρως δεσμευμένος σε μία πολιτική προσέγγιση που κομίζει τις ευρωπαϊκές αξίες στην περιοχή των Βαλκανίων και που βελτιώνει τις σχέσεις καλής γειτονίας. Λυπούμαστε αν τα σχόλιά του έγιναν κατανοητά υπό οποιονδήποτε άλλο τρόπο».

Δεν είναι η πρώτη φορά που ο Ζάεφ έχει προβεί σε τραβηγμένες δημόσιες δηλώσεις για να πείσει προφανώς περί των «μακεδονικών του διαπιστευτηρίων» όλες τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας του. Ωστόσο, έχει προκαλέσει αρκετές φορές με αυτές τις δημόσιες τοποθετήσεις το Μέγαρο Μαξίμου που έχει προσπαθήσει να διατηρήσει χαμηλούς τόνους, αλλά όπως φαίνεται χωρίς αποτέλεσμα. Η ένταση όμως που έχει δημιουργηθεί δεν θα μπορούσε παρά να τροφοδοτήσει τις έντονες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα. Χθες ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης επανήλθε, ζητώντας να μην κυρωθεί από την ελληνική Βουλή η συμφωνία των Πρεσπών, ενώ ακριβώς λόγω των κενών της συμφωνίας οι δηλώσεις Ζάεφ είναι αναμενόμενες. Επιπλέον, η συνέχιση τέτοιων δηλώσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα και στη συγκέντρωση της απαραίτητης πλειοψηφίας στην ελληνική Βουλή για την κύρωση της συμφωνίας.

Η ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ. Το ζήτημα των δηλώσεων Ζάεφ απασχόλησε μεγάλο μέρος της συζήτησης που είχαν χθες στις Βρυξέλλες ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγκαλος με τον υπουργό Εξωτερικών της ΠΓΔΜ Νίκολα Ντιμιτρόφ, στο περιθώριο της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ. Σε δηλώσεις του μετά τη συνάντηση, ο Κατρούγκαλος σημείωσε ότι υπήρξε συμφωνία να αποφεύγονται «προβληματικές δηλώσεις που δημιουργούν αμφιβολίες ως προς το πραγματικό νόημα της συμφωνίας των Πρεσπών». Νωρίτερα, ο Κατρούγκαλος είχε ημίωρη συνάντηση με τον γενικό γραμματέα της Συμμαχίας Γενς Στόλτενμπεργκ, στην οποία κυριάρχησε το θέμα της έγκαιρης ολοκλήρωσης της κύρωσης της συμφωνίας και της υπογραφής του Πρωτοκόλλου Ενταξης της ΠΓΔΜ στο ΝΑΤΟ.

Στη ρητορική διένεξη που ξέσπασε είχε νωρίτερα παρέμβει με δηλώσεις του και ο Προκόπης Παυλόπουλος. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο οποίος επιδεικνύει αυξημένη ευαισθησία για το Ονοματολογικό, τόνισε, σε δηλώσεις του κατά τη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Σλοβενίας Μπόρουτ Πάχορ, ότι «δεν είμαστε διατεθειμένοι ενόψει της οριστικοποίησης της συμφωνίας των Πρεσπών και πριν από την κύρωσή της να αποδεχθούμε αυθαίρετες – και πολύ περισσότερο αλυτρωτικές – ερμηνείες της διότι τίποτε δεν έχει τελειώσει ακόμη».

Την ίδια στιγμή πάντως, η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης «τρέχει» με γρήγορους ρυθμούς στα Σκόπια. Μετά την υιοθέτηση και των τελευταίων δύο τροπολογιών από την Ολομέλεια της Βουλής τη Δευτέρα, αυτές δημοσιεύθηκαν αμέσως στην Επίσημη Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Από σήμερα ξεκινά μία επταήμερη διαδικασία για τη δημόσια διαβούλευση και την κατάθεση από την κυβέρνηση των οριστικών τροπολογιών στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου. Ο στόχος είναι όλη η διαδικασία να έχει ολοκληρωθεί περί τις 15 Ιανουαρίου 2019.