Η θεραπευτική αντιμετώπιση του νεοδιαγνωσθέντος μεταστατικού καρκίνου προστάτη είναι ο ανδρογονικός αποκλεισμός με τη χρήση αγωνιστών ή ανταγωνιστών της εκκριτικής ορμόνης της ωχρινοτρόπου ορμόνης (LHRH). Τα τελευταία χρόνια όμως έγινε κατανοητό ότι θεραπείες που είναι δραστικές για τον ευνουχοάντοχο καρκίνο του προστάτη, έχουν όφελος στη συνολική επιβίωση των ασθενών αν χρησιμοποιηθούν σε πρωιμότερα στάδια της νόσου.
Συγκεκριμένα, οι μελέτες STAMPEDE και CHARTEED έδειξαν ότι η προσθήκη δοσεταξέλης στον ανδρογονικό αποκλεισμό αυξάνει τη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με μεταστατικό ορμονοευαίσθητο καρκίνο του προστάτη όταν συνδυαστεί με ανδρογονικό αποκλεισμό. Ανάλογα, η αμπιρατερόνη απέδειξε παρόμοιο όφελος στη συνολική επιβίωση σε ασθενείς με υψηλό φορτίο νόσου στα πλαίσια της μελέτης LATITUDE και έχει λάβει τη σχετική έγκριση από τις ρυθμιστικές Αρχές. Στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Συνέδριο Ογκολογίας παρουσιάστηκαν δεδομένα που αφορούσαν δύο σημαντικά ζητήματα στη διαχείριση των ασθενών αυτών.
Το πρώτο αφορούσε τη χρήση της αμπιρατερόνης μαζί με ανδρογονικό αποκλεισμό και στους ασθενείς με ορμονοευαίσθητο μεταστατικό καρκίνο προστάτη με χαμηλό φορτίο νόσου. Στο πλαίσιο του συνεδρίου παρουσιάστηκαν τα δεδομένα της μελέτης STAMPEDE που δοκίμασε την προσθήκη αμπιρατερόνης στον ανδρογονικό αποκλεισμό σε ασθενείς με μεταστατικό ορμονοευαίσθητο καρκίνο προστάτη ανεξαρτήτως του φορτίου της νόσου που εμφάνιζαν στην αρχή. Η μελέτη έδειξε ότι η αμπιρατερόνη αυξάνει τόσο το διάστημα μέχρι την υποτροπή της νόσου όσο και τη συνολική επιβίωση ακόμη και των ασθενών που είχαν χαμηλό φορτίο νόσου.
Το δεύτερο ερώτημα αφορούσε το όφελος από τη χρήση ακτινοθεραπείας στην πύελο σε ασθενείς με μεταστατικό ορμονοευαίσθητο καρκίνο προστάτη. Δεδομένα από τη μελέτη STAMPEDE έδειξαν ότι η ακτινοθεραπεία αυξάνει τη συνολική επιβίωση στους ασθενείς με ορμονοευαίσθητο καρκίνο προστάτη και χαμηλό φορτίο νόσου. Παρότι η μελέτη δέχτηκε κριτική για την αναδρομική της φύση και το γεγονός ότι μικρό ποσοστό ασθενών είχε λάβει συστηματική θεραπεία, οι ερευνητές θεωρούν ότι τα δεδομένα και από τις δύο αναλύσεις θα μεταβάλουν την κλινική μας πρακτική. Σίγουρα, τα αναμενόμενα αποτελέσματα της μελέτης PEACE-1 που μελετά τον συνδυασμό ακτινοθεραπείας και αμπιρατερόνης στον ορμονοευαίσθητο καρκίνο προστάτη θα συμπληρώσουν τα παραπάνω δεδομένα για τη βέλτιστη αντιμετώπιση αυτών των ασθενών.
Ο Θάνος Δημόπουλος είναι καθηγητής Θεραπευτικής Αιματολογίας – Ογκολογίας, πρύτανης του ΕΚΠΑ